مبارزان کمونیست
روحانی عجله دارد غرب ندارد
گفتگوی کمونیست هفتگی با فاتح شیخ
درباره سفر روحانی به نیویورک
کمونیست هفتگی: اخیرا حول سفر حسن روحانی رئیس جمهوری اسلامی به نیویورک از طرف میدیا و سران دولتهای غربی، سران رژیم و جریانات پرورژیمی تبلیغات وسیعی براه افتاده است؟ هدف این کارناوال تبلیغاتی چیست؟
فاتح شیخ: سفر روحانی به نیویورک و ویژگی مقطع زمانی آن یک رویداد مهم سیاست منطقه و جهان است. اما تبلیغاتی که دو طرف حول آن براه انداخته اند برای ایجاد پرده دودی است تا بتوانند پشت آن، ضمن پیشبرد فاز تازه دسته و پنجه نرم کردن دیپلماتیک بر سر کشمکشها و اختلافات دیرینه شان، چنین قلمداد کنند که گویا بر اثر روی کار آمدن روحانی برخورد دو طرف تغییر کرده و “مسئولانه” و “صلحجویانه” شده است. واقعیت پشت این پرده دود چیز دیگری است. هر دو طرف این کشمکشها و این فاز جدید دیپلماسی، منشا جنگها و جنایات بزرگ علیه بشریت بوده اند و هستند. ماهیت و برخوردشان تغییری نکرده و سیگنال دادنهای متقابلشان ربطی به صلحخواهی ادعائی شان ندارد. دو طرف همین امروز در سوریه در جنگی تمام عیار، ولو نیابتی، درگیرند که طی دو سال و نیم جنایات و ویرانیهای بزرگی علیه مردم سوریه و علیه حیات اجتماعی و مدنی جامعه سوریه به بار آورده است و همچنان با کشتار و ویرانگری فزاینده ادامه دارد.
واقعیت این است که بر اثر تحولات سالهای اخیر شمال آفریقا و خاورمیانه بر متن بحران اقتصادی جهان که پنج سال است ادامه دارد، صفبندی و آرایش دولتهای منطقه و توازن قوای میان آنها تغییر یافته و شرایط جدیدی ایجاد شده است که هم دولتهای غرب و هم بخصوص جمهوری اسلامی در تعقیب مصالح خود نیازمند و ناگزیر از باز کردن فاز دیپلماتیک جدیدی هستند. جمهوری اسلامی از یک سو زیر فشار نارضایتی فزاینده اکثریت عظیم مردم ایران است و از سوی دیگر با تضعیف شدید بنیه اقتصادی اش از عهده سر پا نگاهداشتن ماشین سرکوب دولتی و تامین هزینه های نظامی و تسلیحاتی سرسام آور برنمیآید. در نتیجه چنین وضعیت بحرانی حادی ناگزیر شده است که با اسم رمز “نرمش” و به امید رسیدن به سازشی که آن فشارها را کاهش دهد، دروازه دیپلماسی دولتهای غربی را بکوبد. همزمانی این تلاش جمهوری اسلامی با شتاب گرفتن رفت و آمد دیپلماتیک آمریکا و روسیه برای رسیدن به سازش در مورد جنگ سوریه بعد از تهدیدات نظامی اخیر دولتهای غربی، نشانه این است که سفر دیپلماتیک روحانی به نیویورک جزئی از پروسه جنگ و دیپلماسی میان دو صفبندی جهانی و منطقه ای به ریاست آمریکا و روسیه است که امروز بر محور جنگ نیابتی شان در سوریه میچرخد.
در این فاز تازه دیپلماسی، دولتهای غرب میکوشند از فرصت ضعف موقعیت داخلی و منطقه ای جمهوری اسلامی بهره برداری کنند و تا هر حد ممکن آن را به تمکین بیشتر به مصالح خود بکشانند. جمهوری اسلامی هم با بکار گرفتن همه کارتهایی که در دست دارد، از رژیم بشار تا حزب الله لبنان وتا نفوذش در عراق، تلاش دارد فشار بحرانهایش بویژه فشار سنگین بحران اقتصادی اش را سبکتر کند و در این راه در پشت پرده دود رجزخوانیهای رسمی تن به سازشهایی بدهد که پیشتر حاضر به پذیرش آن نبود. جمهوری اسلامی قبل از سفر روحانی به نیویورک، از زبان خامنه ای سیگنال “نرمش” را برای غرب فرستاده است و روحانی هم با سیگنال آشکارتر: “برای توافق با غرب اختیار کامل دارم” راهی سفر شده است.
کمونیست هفتگی: روحانی در سخنرانی خود در اجلاس سازمان ملل از جنگ و مناسبات خصمانه بین کشورها، رویاروییهای مرگبار جنگهای قومی، مذهبی و ملی و بسیاری ادعاهای پوچ دیگر در ارتباط با فقر و تنگدستی مردم در جهان و نبودن کرامت و حرمت انسان دم زده و با لحن ستیزه جویانه قدرتهای غرب را چالنج کرد درحالیکه نمایندگان دولتهای غرب لحن او را نرم توصیف میکنند. هدف روحانی از این همه ریاکاری در این اجلاس چه بود و هدف دولتهای غرب از نرم توصیف کردن لحن او چیست؟
فاتح شیخ: سخنرانی روحانی یک متن رسمی بود که جدا از ظاهرسازی و لفاظی پر از ریاکاری آن، هیچ حقیقتی در مضمون آن وجود نداشت. این سخنرانی بخش بلوف سفر روحانی بود که با صحنه های اصلی این سفر خوانایی ندارد. لحن واقعی روحانی در مصاحبه هایش با رسانه های آمریکایی و در مصاحبه مطبوعاتی روز جمعه او بیان شده است که پر از “نرمش” و پر از استدعای سازش است. سخنرانی رسمی روحانی مصرف داخلی ایرانی داشت و صحبتهای دیگر او خطاب به مخاطبان واقعی سفرش یعنی دولتهای غربی بود. نمایندگان دولتهای غربی هم با نرم توصیف کردن لحن روحانی میخواهند موضع ضعف جمهوری اسلامی را برجسته کنند و تهدیدات پاکتی سخنرانی رسمی اش را بی ارزش کنند. قدردانی کیهان جمهوری اسلامی از سخنرانی روحانی برای آن است که وانمود کنند رئیس جمهور رژیم در اجلاس سازمان ملل از موضع قدرت ظاهر شده است. اما این ظاهرسازی سراپا پوچ بیمایه روحانی در سخنرانی رسمی با لحن “نرمش” او در مصاحبه ها تماما متناقض است. زمانی خاتمی در اجلاس سازمان ملل عبارت “دیالوگ تمدنها” را به کار برد و در آن شرایط، آن به اصطلاح “جامعه بین المللی” از عبارت خاتمی استقبال کرد تا مگر از شکاف درون رژیم اسلامی بهره برداری کند. اما طرح دعوت به “جهان علیه خشونت و افراطیگری” در سخنرانی روحانی بی پایه تر از آن است که حتی توجه رسانه ها را هم جلب کند. موقعیت بحرانی و موضع ضعف جمهوری اسلامی در شرایط کنونی آشکارتر از آن است که روحانی بتواند با چنین لفاظیهایی آن را پنهان کند. دولتهای غربی هم با نظر به این موقعیت جمهوری اسلامی است که میکوشند رژیم را پای تمکین به مصالح و سیاستهای خود بکشانند. تاکید و اصرار روحانی بر سرعت پروسه مذاکرات و به نتیجه رسیدن آن در سه ماه و حداکثر شش ماه در برابر جواب کاترین اشتون که زمان مناسب برای دور آتی مذاکرات را یک سال دست نشان کرده است، نشانه بارزی است از این واقعیت که روحانی برای رسیدن به سازش با غرب عجله دارد اما غرب عجله ندارد. دور تازه دیپلماسی غرب و جمهوری اسلامی جزئی از دیپلماسی غرب و روسیه در ارتباط با اوضاع سوریه است. درخواست عاجزانه چند هفته پیش روحانی از پوتین که به جمهوری اسلامی در نزاع جاری به بهانه هسته ای همانطور کمک کند که به رژیم سوریه در کیس سلاح شیمیایی کرد هم اعتراف به این واقعیت است که مذاکرات آتی غرب و جمهوری اسلامی جزئی از استراتژی آنها در منطقه خاورمیانه بر محور مساله سوریه است. دولتهای غربی میخواهند با ریسمانی که به گردن روحانی میاندازند، جمهوری اسلامی را به دنبال مصالح خود به سازش و تمکین بکشانند و از آن برای ساقط کردن رژیم بشار اسد و خارج کردن کشور سوریه از محور کنونی روسیه – ایران و الحاق آن به محور خود استفاده کنند.
کمونیست هفتگی: به نظر شما کمونیستها و فعالین کارگری، فعالین سیاسی و اجتماعی آزادیخواه در مقابل این کارناوال ریاکاری و دروغ تبلیغاتی که حول سفر روحانی براه افتاده چه سیاست و روشی در پیش بگیرند؟
فاتح شیخ: با روی کار آمدن روحانی و به کمک میدیای دولتهای غربی و جریانات ایرانی پرورژیم، حالتی از انتظار “تغییر” در فضای سیاسی ایران دامن زده شده و میشود. گویا روحانی کلید تغییراتی را در دست دارد و این کلید قبل از هر در بسته دیگری قرار است دروازه سازش با غرب را باز کند و از این کانال به اوضاع اقتصادی بحرانزده کنونی سروسامانی بدهد و جانی در آن بدمد. کمونیستها و فعالین کارگری و هر انسان آزادیخواهی در وهله اول باید علیه این حالت انتظار، علیه این امید واهی به روحانی، در محیط فعالیت خود روشنگری و آگاهگری کند. سازش و کشمکش جمهوری اسلامی با دولتهای غربی هر دو تماما در جهت خلاف منافع کارگران و توده های مردم ایران بوده و هست. در کنار این آگاهگری وظیفه کمونیستها، فعالین کارگری و آزادیخواه براه انداختن و سازمان دادن اعتراضات کارگری و توده ای حول مطالبات اقتصادی و سیاسی است. کلیدی که روحانی در دست دارد به هیجوجه قادر نیست در ارتباط با وضعیت فقر و فلاکت و “سونامی بیکاری”، که وزیر روحانی هم به آن اذعان دارد، دری بگشاید. این تنها نیروی اعتراض سازمانیافته و متحدانه کارگران و زنان و جوانان و توده های آزادیخواه است که میتواند رژیم را در عرصه های اقتصادی و سیاسی عقب براند و علاوه بر تحمیل خواستهای فوری، فضای سیاسی جامعه را در راستای سرنگونی جمهوری اسلامی با اراده انقلابی کارگران و توده های محروم جامعه آماده تر سازد.
با تشکر
