مبارزان کمونیست
کنگره ملی کرد و اهداف آن
(1)
مصاحبه با رحمان حسین زاده
سیوان کریمی: بنا به اخبار تاکنونی قرار است، كنگره ملی كرد در مدتی دیگر برگزار شود. هدف برگزار كنندگان و تركیب برگزار كنندگان این كنگره را چگونه ارزیابی می كنید؟
رحمان حسین زاده: ابتدا از تركیب برگزار كنندگان شروع كنیم. این بار كلیه احزاب اصلی ناسیونالیسم کرد در چهار بخش كردستان، از جمله حزب دمكرات كردستان عراق ، اتحادیه میهنی كردستان عراق، پ.ك.ك و شاخه های درون کشوری آن ازتركیه، احزاب ناسیونالیست كردستان سوریه، هر دو حزب دمكرات كردستان ایران،شاخه های مختلف كومه له از جمله سازمان كردستان حزب كمونیست ایران و همچنین تعداد دیگری از گروههای قومی و چند جریان اسلامی مجموعه تركیبی هستند كه كنگره مذبور را تشكیل میدهند. خود ادعا كرده اند که ٣٩ جریان هستند. به علاوه گویا فعالین سیاسی مستقل هم شرکت خواهند داشت.
هدف از برگزاری این کنگره را، به روال معمول برگزاركنندگانش در قالب شعارها و اتیكتهای مشخصی معرفی كرده اند. میگویند، میخواهند پیام “صلح و آشتی و دوستی ” را به چهار دولت منطقه یعنی ترکیه، جمهوری اسلامی، سوریه و عراق و همزمان به قول آنها با “خلقهای عرب و ترک و فارس” اعلام کنند. اما ورای شعار و ادعای آنها،هدف و امکان برگزاری این کنگره را در دو متن باید دید. اول، درمتن صف بندی سیاسی طبقاتی جامعه و دوم در متن تحولات منطقه خاورمیانه. واقعیت این است كه این جریانات، جریانات متعلق به طبقه استثمارگردر جامعه كردستان هستند، از جریانات ناسیونالیست، تا جریانات قومی و جریانات اسلامی علیرغم تفاوتهایشان، یا ایدئولوژی و یا تاکتیکهای متفاوتی كه دارند، همگی به جنبش بورژوایی و طبقه بورژوای جامعه كردستان مربوط هستند. میخواهند صفوف این جنبش سیاسی و طبقاتی جامعه کردستان را متحد و منسجم تر کنند. تحت نام مسئله كرد در كردستان خواهان شریک شدن در قدرت سیاسی با دولتهای مرکزی و و خواهان شریک شدن در استثمار طبقه کارگر و مردم زحمتکش در همان منطقه کردستان هستند. به عنوان مثال در کردستان ایران بعد از انقلاب ٥٧ زمانی كه حزب دمكرات كردستان ایران خواهان خودمختاری بود، این خودمختاری به معنی این بود كه سهم خود را از قدرت می خواست و خواهان این بود كه حكومت مركزی در ایران، بخش كردستان را به حزب دمكرات تحویل دهد تا آنرا اداره كند. یا اتفاقی که بعد از سال ١٩٩١ در حمایت آمریکا و غرب بخش کردستان عراق از زیر کنترل حکومت بعث خارج شد و اتحایه میهنی و حزب دمکرات کردستان عراق در آنجا حاکم شدند و از آن زمان تاکنون در آنجا حاکمیت میکنند. اكنون در ابعاد وسیعتری، كلیه این احزاب، احزاب بورژوازی كرد، اساسا احزاب ملی و بعضا اسلامی ها، تحت اوضاع جدیدی كه در خاورمیانه بوجود آمده است و معادلات سیاسی در آن به هم خورده است، خواستار سهم خود از قدرت در منطقه هستند. اگر تا دیروز سهم خود را تنها در عراق یا در تركیه یا ایران و سوریه می خواستند، تا حدودی این خواست در حال تامین شدن است. شما می بینید كه كردستان عراق ٢٢ سال توسط دو حزب حاکم اداره می شود و قدرت را به دست دارند. در همین راستا پ.ك.ك مذاكراتی را با دولت تركیه شروع كرده است و می خواهد در قدرت با دولت مركزی تركیه سهیم شود. سهم او را در استثمار طبقه کارگر و مردم محروم کردستان ترکیه و عینا در اداره امور آن منطقه به رسمیت بشناسند.در چارچوب جنگ داخلی و سناریوی سیاه در سوریه جریانات ناسیونالیست کرد، اداره امور بخش کردستان را به دست گرفته اند. در كردستان ایران هنوز در چارچوب اپوزیسیون هستند، اما برای كردستان ایران تحت نام فدرالیسم میخواهند قدرت مركزی ایران و جمهوری اسلامی آنها را در قدرت سهیم کند. در نتیجه علاوه بر سهم خواهی كشوری و در راستای تحکیم قدرت محلی در كشورهای مورد نظر خود، اینبار این جریانات میخواهند به عنوان نیروی منطقه ای در یک صف و به قول خودشان با “یک زبان” با دولتهای منطقه صحبت کنند. معنای زمینی اش اینست که “قدرت و نیروی منطقه ای داریم و آن را به رسمیت بشناسید” در نتیجه تفاوتی كه این بار وجود دارد این است كه جنبش کردایه تی و احزاب اصلی و هدایتگر آن به عنوان جنبش بورژوازی کرد سهم منطقه ای میخواهند. بورژوازی كرد به منطقه خاورمیانه نگاه می كند، معادلات در منطقه بر هم خورده است. در همه این كشورها ترندها و جریانات و احزاب بورژوا ارتجاعی مدعی قدرت سربلند کرده و سهم خود را می خواهند. بورژوازی كرد هم تحت نام “صلح و آشتی” این پیام را به دولتهای منطقه می دهد كه آنها را به عنوان نیروی منطقه ای به رسمیت بشناسند و در معادلات جدید قدرت سهیم كنند. بورژوازی كرد، به نظر من به دنبال چنین چارچوب استراتژیک و جنبشی است. كنگره ملی كرد برای پیشبرد چنین چارچوبی است. نه اینکه دولت یکپارچه هر ٤ بخش را تشکیل دهند. بلکه موقعیت منطقه ای یکدستی به خود بدهند، قدرت منطقه ای را به اهرم فشار برای به رسمیت شناختن موقعیت کشوریشان تبدیل کنند. در معادلات جدید خاورمیانه جایی داشته باشند. بر اساس این استراتژی و سیاست با سیاستهای آمریکا و غرب هم در منطقه خود را منطبق کرده اند. آمریکا و غرب هم از کارت مسئله کرد بیشترین نفع را برده و این بار در بعد منطقه ای به آن متکی میشود.
سیوان کریمی: كشورهای ایران، عراق، تركیه و سوریه دولتهای بودند كه احزاب ناسیونالیست در گذشته و بویژه در سه دهه گذشته با آنها در جنگ و تقابل بودند. اکنون با تایید ضمنی این دولتها و به احتمال قوی با حضور آنها این کنگره برگزار میشود. شما این اتفاق را چگونه ارزیابی می كنید؟
رحمان حسین زاده: احزاب اصلی این كنگره در واقع حزب دمكرات كردستان عراق ، اتحادیه میهنی كردستان و حزب پ. ك.ك می باشند. این سه حزب، احزاب اصلی كنگره هستند و بقیه در حاشیه برنامه آنها گرد هم آمده اند. خود این احزاب دارای سابقه و پیشینه ای با دولتهای منطقه می باشند. اکنون هیچیک از این احزاب در جنگ و تقابل با دولتهای مرکزی در این کشورها نیستند. این کنگره نه از سر مبارزه جویی، بلکه از سر “صلح و آشتی” با آنها برگزار میشود. این دولتها به کنگره دعوت شده اند. هر یک از این دولتها منافع متفاوت خود را دارند و اتفاقا هرکدام از کانال یکی از این جریانات اهداف خود را تعقیب میکنند. در نتیجه در مجموع این را تشخیص داده اند، نه در تقابل با کنگره، بلکه از کانال حضور و تاثیرگذاری برآن اهداف خود را تامین کنند. این کنگره محل تلاقی منافع متفاوت این دولتها هم هست. نکته دیگر اینکه جریانات مختلف ناسیونالیست و اسلامی زیر این چتر و تحت هژمونی احزاب هدایتگر کنگره برای این دولتها قابل کنترلترخواهند بود. در مجموع کنگره ملی کرد، برای دولتهای حاکم در کردستان بی آزار خواهد بود.
سیوان کریمی: تاثیر تحولات خاورمیانه و نگاه دولتهای غربی به این تحولات و منطقه خاورمیانه را نسبت به این كنگره چگونه ارزیابی می كنید؟
رحمان حسین زاده: یك عامل اصلی كه كنگره ملی كرد با حضور همه احزاب ناسیونالیست، قومی و اسلامی هر چهار بخش كردستان را ممکن کرده است، اینست كه غرب با این پروژه نه تنها مشكلی ندارد، مشوق آن است. چراكه می خواهند از مساله كرد به عنوان اهرم فشار و كارت بازی علیه جمهوری اسلامی و تركیه و عراق و سوریه و حتی رقبای جهانی استفاده كنند و تاکنون هم کرده اند.
از سوی دیگر تحولات خاورمیانه نیز تاثیرجدی داشته است. معادلات خاورمیانه بهم خورده است. اگر از ٢٠١١ میلادی شروع كنیم، تحولات انقلابی مصر و تونس كه با بركناری مبارك و بن علی همراه بود و هنوز ادامه دارد و سپس روند ارتجاعی که با دخالت ضد مردمی غرب و ناتو و اوضاع پس از آن در لیبی و یمن و بویژه جنگ داخلی و فجایع سوریه را موجب شده و در نتیجه معادلات و توازن قوای سیاسی در منطقه بهم خورده است. درنتیجه ناسیونالیسم كرد هم این بهم خوردگی معادلات قدرت را می بیند و این بهم خوردگی اوضاع منطقه را به نفع خود میداند. واقعیت اینست یکی از جریاناتی کهد از دخالت نظامی آمریکا و غرب از مقطع جنگ کویت و بعد در سال ٢٠٠٣ و سقوط صدام حسین نفع برد، جنبش ناسیونالیستی کرد بود. ناسیونالیسم کرد این را تشخیص داد و در کنار قطب ارتجاع جهانی به رهبری آمریکا قرار گرفت و تاکنون هم آن را ادامه داده است. در تحولات کنونی خاورمیانه هم در کنارمحور آمریکا و غرب است. در نتیجه به دو علت زیر برگزاری این كنگره ممكن گردیده است: اولا- حمایت آمریکا و غرب، دوما: برهم خوردن معادلات خاورمیانه
سیوان کریمی: به عنوان سئوال آخر این بخش مصاحبه، دیدگاه حزب حكمتیست در مورد کنگره ملی کرد چیست؟
رحمان حسین زاده: كنگره ملی كرد در انطباق با سیاستهای آمریکا و غرب و در پرتو تحولات خاورمیانه، میخواهد کلیه احزاب بورژوا اسلامی ٤ بخش کردستان را در یک قالب واحد هماهنگ و هم پیمان کند. اهداف و سیاستهاو اعمال این احزاب تاکنون به روشنی نشان می دهد كه علیه منافع طبقه كارگر و زحمتكش در هر چهار كشور مذبور هستند. این صف طبقه استثمارگر و بورژواهای جامعه كردستان است. واقعیت این است كه كنگره ملی كرد، حتی اگر به همه اهداف خود برسد، غیر از اینكه موقعیت بورژوازی و طبقه استثمارگر و احزاب ملی – ناسیونالیستی – اسلامی را در کردستان تحكیم میكند، پیام دیگری را به همراه ندارد.
این كنگره نقطه مقابل منافع و صف طبقه کارگر و مردم آزادیخواه در کردستان سازمان پیدا میکند. در مقابل طبقه كارگر و آزادیخواهان باید صف خود را محكم تر، متشكل تر و سازمانیافته تر كنند. ما کمونیستها و حزب حکمتیست تحکیم و انسجام این صف طبقاتی را تعقیب میکنیم . ما به دنبال ایجاد اتحاد و انسجام با کمونیستها و جریانات سوسیالیست و کارگری و رادیکال در سطح منطقه هستیم و در این راستا اقدام کردیم. در مقابل کنگره جریانات بورژوایی باید کنگره های کارگری و كمونیستی و سوسیالیستی خود را سازمان دهیم.
ما معتقدیم بورژوازی كرد گام مهمی را برای محكم كردن موقعیت خود برداشته است و در مقابل راهش این است كه طبقه کارگر هم صف خود را محکم تر و نیروی اجتماعی خود را متشكل تر، متحدتر و آگاهتر سازد. حزب حكمتیست این پرچم را به دست گرفته و در مقابل كنگره ملی كرد به دنبال ایجاد اتحاد و تشكل و همبستگی و گسترش تحزب کمونیستی در میان طبقه كارگر و مردم آزادیخواه جامعه است.
***
در بخش دوم این مصاحبه به شرکت کومه له (سازمان کردستان حزب کمونیست ایران) که ادعای چپ و کمونیسم را دارد در این کنگره مصپزدازیم. لازم به تذکر است کل این مصاحبه بار اول توسط رفیق سیوان کریمی از جانب تلویزیون پرتو صورت گرفت. متن کنونی بر اساس آن مصاحبه بازنویسی و تنظیم و تلخیص شده است.
