همايون گدازگرمنصور حكمت و كمونيزم كارگرى در كردستان

منصور حكمت و كمونيزم كارگرى در كردستان
درهفته گراميداشت ياد و خاطره منصور حكمت ، پرداختن به نقش كمونيزم كارگرى و رهبر آن در كردستان و دخالت وتأثير گذارى خط و گرايش او بر روند مبارزه سياسى – طبقاتى در جامعه كردستان از اهميت ويژه اى برخوردار است . زيرا بنا به دلائل متعددى از جمله حضور مستقيم و فعال منصور حكمت در بيش از دو هه دخالت در تحولات سياسى جامعه كردستان چه از طريق حزب كمونيست ايران وكومه له وبعدها حزب كمونيست كارگرى ، جاى پاى تاثيرات اجتماعى كمونيست كارگرى و رهبر آن در اين جامعه نسبت به جاهاى ديگر مشهود تر است . امروز كمونيزم كارگرى و رهبر آن منصور حكمت در بين طبقات و أفشار مختلف در جامعه كردستان شناخته شده است . كمونيست كارگرى در جامعه كردستان مثل هر جريان اجتماعى ديگرى موافق ومخالف ، منتقد و مروج دارد و به شيوه هاى مختلف مورد ارزيابى گرايشات و جنبش هاى گوناگون است . در جنبش كارگرى كردستان ، در جنبش زنان ، در جنبش جوانان ومردم عليه استبداد سياسى و فرهنگى حاكميت ارتجاعى اسلامى ، جريانى آشنا و بخش هايي از اين جنبش ها خود را با اين گرايش تداعى كرده وهمسو مى دانند . كمونيزم كارگرى و منصور حكمت همچنين براى جنبش ناسيوناليسم كرد و احزاب آن وارتجاع منطقه ، سرمايه داران و صاحب كاران و جبهه اصلاح طلبان مجاز وغير مجاز جمهورى اسلامى در كردستان نامى آشنا و رقيبى شناخته شده است . هرجا و بهر دليلى اسمى ازكمونيزم كارگرى به ميدان مى آيد ، افراد وجريانات گوناگون بنا به منافع سياسى وطبقاتى خود به ارزيابى و تحليل از منصور حكمت و نقش او در كردستان مى پردازند . بالا خره در وراى هر دورى و نزد يكى و هر موافقت ومخالفتى با منصور حكمت ، امروز ديگر كمونيزم كارگرى در كردستان يك موجوديت واقعى است كه در هر تغيير وتحولى در آن جامعه و در هر اتفاق سياسى – اجتماعى نمايندگى مى شود . در درون جنبش مطالباتى و ضد سرمايه دارى كارگران در كردستان ، در عرصه مبارزه براى آزادى زن ، در ميدان مبارزه مردم عليه زندان و إعدام و سركوبگرى هاى جمهورى اسلامى ، در مناسبت هايي همچون روز جهانى كارگر و روز زن و هر اتفاق سياسى ديگر ى از قبيل انتخابات و غيره ، سياست وحرف كمونيست كارگريها مشهود و پيدا ست . اين موقعيت حاصل فعاليت نزديك به سه دهه كمونيسم كارگرى در كردستان و در جنبش هاى موجود در آن است .

نقش منصور در كردستان با تاريخ فعاليت و مبارزه ى حزب كمونيست ايران و كومه له و احزاب كمونيسم كارگرى در آميخته است . نقد و ارزيابى سياسى طبقاتى او از احزاب موجود در صحنه سياسى كردستان و إفشاء و طرد سياست ، روش و سنتهاى بورژوائي در احزاب چپ در كردستان موجب تحول سياسى عظيمى در حزب كمونيست ايران و كو مه له شد . اما نقش وتأثيرات منصور حكمت ونظرات او نه در چهار چوب تنگ احزاب سياسى ، بلكه مربوط به مهمترين جدالهاى سياسى درون جامعه كردستان بود . ناسيوناليسم ، ملت و مسئله ملى در كردستان ، تنها در پرتو ديد و روش ماركسيستى او در تحليل طبقات ومبارزه طبقاتى در كردستان بود كه جواب و راه حل كمونيستى خود را گرفت . تا قبل از آن چپ و كمونيستها در توضيح جايگاه مسله ملى و مشخصا مسله كرد دنباله رو و بدهكار ناسيوناليسم كرد و احزاب آن بودند . منصور حكمت در خصوص وظايف كومه له آن دوران و پايگاه اجتماعى وسيع آن در جامعه ، از قانونمنديهاى بنيادى روش ماركس شروع كرد . دست روى اين واقعيت بنيادى گذاشت كه احزاب سياسى را بايد در رابطه با حركت عظيم ديگرى كه بطور مدام در جامعه در حال حركت است ، سنجيد و بررسى كرد ، نه باآنچه خودشان در باره خودشان مى گويند . و اين حركت چيزي جز تقابل طبقاتى انسان براى بقا نيست كه دائماً در جامعه گاه نهان وگاه آشكار در جريان است . وبه اين صورت با دست بردن به ريشه مناسبات اجتماعى ، كوشش كرد تا توجه احزاب چپ واساسا كومه له را به مبارزه طبقاتى موجود جلب كرده و به آن مربوط كند . در اينجا بود كه پوپوليسم و جنبش همگانى چپ در كردستان را هدف گرفت ونشان داد كه در جامعه كردستان هم منافع همگانى اى وجود ندارد . روشن كرد كه صرف كرد بودن احزاب سياسى هيچ چيزي در باره حقانيت آنها نمى گويد . در جامعه كردستان هم قبل از هويت ملى و قومى ، اين منافع ورودرروئي طبقات مختلف است كه سرنوشت جامعه و آينده آن را روشن مى كند و سازمان وجريان كمونيستى در كردستان هم بايد در يك طرف اين تقابل اجتماعى قرار گرفته و از آن تأثير بگيرد و بر آينده آن تأثير بگذارد . منصور حكمت به اين ترتيب بر اين ادعاى دروغين و عوامفريبانه ناسيوناليسم كه منافع كردها راهمگانى و جنبش كردها را همگانى قلمداد مى كردند خط بطلان كشيد و به شهادت موجوديت عينى طبقه كارگر و سرمايه دار در كردستان ثابت كرد كه كارگر وسرمايه دار كرد در هر جنبشى داراى منافع متضاد ومانع الجمعند ، پيروزى يكى نتيجه ضعف و شكست ديگرى است . و به اين ترتيب منصور حكمت با نور انداختن روى اين حقايق طبقاتى -اجتماعى تلاش كرد كومه له را متوجه سازمان دادن صف هم طبقاتى هاى خود در كردستان يعنى طبقه كارگر بنمايد . اگرچه چپ و مشخصا حزب كمونيست ايران و كومه له در جواب دادن به اين معضل تاريخى چندان موفقيتى بدست نياورد ، اما نقش منصور حكمت و نقد تيز و سياسى – طبقاتى و ماركسيستى اش در شكل دادن و انسجام يك طيف از كمونيست هاى كردستان در تشكيلات هاى علنى و در داخل شهرهاى كردستان نقش تعيين كننده اى داشت . در جنبش كارگرى در كردستان وروز هاى اول مه در ٢٥ سال گذشته ، در جنبش زنان و ٨ مارسها ، در دفاع از حق كودك وبسيارى ديگر از عرصه هاى مبارزاتى ، امروز هم اين نسل از كمونيستها در محيط كار وزندگى كارگران و در مبارزات آنها عليه سرمايه داران ودر مقابل سركوبگرى هاى جمهورى اسلامى نه تنها صاحب نقش وتأثير گذارند ، بلكه بعنوان كمونيست هاى كارگرى راديكال و بدون تخفيف عليه سرمايه دارى و رژيم واسلامى شناخته مى شوند .
وبالاخره نقش وجايگاه منصور حكمت تنها به اين موارد محدود نمى شود . نقش او در تشكيلات هاى علنى حزب كمونيست و كومه له در دفاع از آزادى وحقوق زنان وعليه سنت و عقايد مردسالارانه و ارتجاعى ، براى كمونيست هاى بسيارى غير قابل إنكار است . نقش او در تعريف وجا انداختن تاكتيك مبارزه مسلحانه بعنوان يكى از شيوه هاى مبارزه كمونيستها وبرخورد انسانى به زندگى افراد در اين عرصه در مقايسه با سنت هاى ناسيوناليستى رايج ، يك نوآورى و تعريف جديد از اين عرصه مبارزه بود . همچنين افشا وطرد ناسيوناليسم بعنوان يك جريان بورژوائي ، چه در سطح اجتماعى وچه در هيئت احزاب ونمايندگان آن ، يكى از دستاورد هاى مهم كمونيسم كارگرى ومنصور حكمت بود ، كه در بيرون آوردن كمونيسم از زير آوار عقايد وسنتهاى جان سخت ناسيوناليسم كرد نقش ارزند ه اى داشت . همين روشن بينى نظرى واعتماد بخود كمونيستى موجب شد كه كمونيستها در كردستان در مقابل قلدرى حزب ناسيونال – بورژوائي كرد بايستند ، وبه اين وسيله ضمن دفاع از موجوديت عينى كمونيسم ، رشد وگسترش آن را در آينده جامعه كردستان ممكن سازند .
امسال هم در هفته منصور حكمت و در گرامى داشت زندگى پر بارش ، بايد دوباره يادآورى كرد كه ، بهترين راه شناساندن منصور حكمت ، پراتيك كردن سياستها وبرنامه هايش است بوسيله كارگران و كمونيستها در مبارزه دايمى عليه سرمايه دارى و براى برقرارى سوسياليسم .
زنده باد ياد منصور حكمت
همايون گدازگر
اول ژوئن ٢٠١٣