همبستگی با کارگران بنگلادش سرمایه داران را وادار به عقب نشینی کرد
جمال کمانگر
از سال 2005 تاکنون بیش از 1800نفر کارگر در صنایع تولید پوشاک در بنگلادش جان خود را از دست داده اند. فاجعه بارترین حادثه در صنعت پوشاک دنیا در 24 آپریل 2013 اتفاق افتاد که بالغ بر چهار هزار کارگر در شیفت کاری در رعنا پلازا زیر آوار ساختمان کارخانه مدفون شدند. در این فاجعه دردناک 1130 کارگر قربانی سودپرستی سرمایه داران شدند و بالغ بر 2500 نفر دیگر زخمی شدند. این حادثه به راحتی قابل پیش گیری بود اگر حداقل ایمنی ساختمان رعایت میشد. اما صاحبان سرمایه و دولت حامیشان کارگران را در شرایط برده واری مجبور به کار کردن میکنند. این شرایط دیگر قابل تحمل نیست.
ظاهرن فعالیت اتحادیه ای از سال 2006 در بنگلادش آزاد است اما صاحبان صنایع تولید پوشاک هیج وقت اجازه متشکل شدن به کارگران نداده اند. هر کارگری که در صدد متشکل کردن کارگران یا معترض به پایین بودن سطح دستمزدها و نا امنی محل کار بوده است فورا اخراج شده است. دولت هم به نیابت از صاحبان سرمایه در چند سال اخیر فعالین اتحادیه ای و کارگری را تحت فشارشدید گذاشته است و در مواردی رهبران اتحادیه ها را سر به نیست کرده است. نمونه آن قتل” امین الاسلام” در سال 2012 است.که پرونده اش هنوز در هاله ای از ابهام قرار دارد و محاکمه عاملین این قتل یکی از خواسته های کارگران است.
فضای اعتراضی در میان کارگران بعد از فروریختن کارخانه های “رعنا پلازا” گسترش بی سابقه ای یافته است و دولت بنگلادش را مجبور به عقب نشینی کرده است. دولت تبصره ای به قانون مصوب در مورد فعالیت اتحادیه های سال 2006 اضافه کرده اند که اجازه فعالیت اتحادیه ای را به تمام بخشهای کارگری از جمله صنایع تولید پوشاک میدهد و دیگر نیازی نیست که صاحب کارخانه موافقت کند. قبلا صاحبان صنایع به بهانه های واهی صدها کارگر معترض را اخراج کرده اند. مورد دوم عقب نشینی دولت، موافقت با تعیین حداقل دستمزد برای کارگران تولید پوشاک است که کمترین دستمزد در تمام دنیا محسوب میشد. 38دلار در ماه برای 10تا 12 ساعت کار مداوم و برده وار !
سرمایه داران در بنگلادش سالانه بالغ بر 20میلیارد دلار از قبل کار ارزان و شرایط به شدت اسفار کارگران به جیب میزنند و کمترین امنیت محل کار و دستمزد را برای کارگران فراهم میکنند. صنایع تولید پوشاک دربنگلادش دومین تولید کننده پوشاک در جهان است که برای مارکهای عمده در اروپا و آمریکای شمالی لباس تولید میکنند. پرایم مارک، اچ ان ام،زارا،سی ان ای،مانگو،متلان،جو فیرش و غیره.
فاجعه “رعنا پلازا” به حدی دردناک و غم انگیز بود که باعث برانگیختن احساسات در میان مردم اروپا و آمریکای شمالی شده است که بخش عمده ای از لباس های که بر تن میکنند را کارگران نگون بخت “رعنا پلازا” تولید میکردند. این باعث شد به سرعت و در جواب به کمپینی که از طرف” امیر الحقو” رئیس فدراسیون سراسری کارگران البسه در بنگلادش شروع شده بود دهها هزار نفر به آن بپیوندند. خواسته های اولیه این کمپین پرداخت کامل خسارت جانی و مالی به کارگران و بهتر کردن شرایط و ایمنی محل کار بود. شرکتهای اروپایی یکی پس از دیگری به آن گردن نهادند.
فاجعه “رعنا پلازا” باعث شد توجه به وضعیت کارگران تولید پوشاک در بنگلادش بیشتر شود. اتحادیه های کارگری در سطح بین المللی و محلی کمپین وسیع دیگری را شروع کرده اند. هدف، ملزم کردن شرکتها و مارکهای مهم لباس در اروپا و آمریکای شمالی برای امضای مقررات ایمنی ساختمان و آتش نشانی بود. پنج روز به شرکتهای بزرگ از 10تا 15 مه فرصت داده بودند که آنرا امضا ء کنند که تحت فشار افکار عمومی و فعالین کارگری اکثر شرکتها نه تنها آن قوانیین را امضاء کرده اند بلکه ملزم شده اند که خود راسا تمام کارخانه های تولید لباس که برای آنها کار میکنند با هزینه خود به روز کنند. این اعتراض جهانی بیش از یک میلیون نفر به آن پیوسته اند. دولت تحت فشار اعتراضات کارگری در داخل وفشار های اتحادیه های بین المللی مجبور به عقب نشینی هایی شده است. این اعتراضات دولت را وادار کرده است که بار دیگرمروری بر ایمنی ساختمانها و شرایط کار کارگران بیاندازد.
سرمایه داران از اروپای غربی تا آمریکای شمالی ، از بنگلادش تا استرالیا از قبل کار ارزان و شرایط برده وار کارگران در بنگلادش سالهاست که میلیاردها دلار به جیب میزنند. همه آنها در تحمیل شرایط دردناک بر کارگران ذینفع هستند. اگر امروز تحت فشار به کمترین چیز ممکن ، که ایمنی محل کار است تن داده اند. نه نتیجه سخاوت مندی آنها ، بلکه فضای اعتراضی در میان کارگران بوده است. این نتیجه همبستگی با کارگران بنگلادش است. زنده باد همبستگی بین الملی کارگران!
١٨ مه ٢٠١٣