جهان درهفته ها و روزهایی که گذشت!
سعید یگانه
هفته های گذشته تا به امروز جهان شاهد اعتراضاتی شایان توجه میلیونی مردم در کشورهای زیادی از عراق تا اکوادور، از شیلی تا مصر و لبنان و کشورهای اروپایی و کردستان سوریه بوده است. اگرچه دلایل شروع این اعتراضات در هر کدام از این کشورها متفاوت است، اما ریشه، علل و خمیر مایه همه این اعتراضات و نارضایتیها میلیونی مردم عبارتند از فقر و بیکاری و تبعیض و شکاف طبقاتی و ریاضت اقتصادی و سرشکن کردن بار بحران بر سرطبقه کارگر و مردم محروم و بی بهره بودن اکثریت مردم این جوامع از ثروت و امکانات مادی و رفاهی و حمله ناحق و تجاوزکارانه و کشتار و آوارگی مردم می باشد. در شرایطی که اکثریت مردم این جوامع زیر فشار شدید فقر و بیکاری و بحران اقتصادی و جنگهای تحمیلی هستند، فساد و دزدی و ثروت اندوزی و تحمیل جنگ به مردم توسط اقلیتی بورژوا، دولتها و صاحبان قدرت خشم مردم را علیه این بی عدالتی ها و بانیان این وضع برانگیخته است.
عراق
در عراق همزمان در اکثر شهرهای جنوب این کشور میلیونها مردم فقر زده و ناراضی به خیابانها ریختند و علیه فقر و بیکاری و فساد مقامات دولت قومی- مذهبی حاکم شعار دادند و خواهان سرنگونی رژیم عراق شدند. با وجود حکومت نظامی و اشغال خیابانها توسط نظامیان و تهدید و ارعاب و ریختن خون معترضین نتوانستند مردم را ساکت و به خانه هایشان بفرستند. اعتراضی از عمق جامعه، بدون وابستگی به قوم و مذهب و جناحها ی حکومتی، نه تنها علیه دولت و بانیان فقر و نابسامانی جامعه، بلکه جمهوری اسلامی به عنوان رژیمی مزاحم و تولید ناامنی در جامعه مورد تعرض قرار گرفت. پرچم و عکس سران مرتجع جمهوری اسلامی را پائین کشیدند و سفارت را اشغال کردند و خواهان اخراج جمهوری اسلامی از کشورشان شدند. این اعتراضات در طول چند روز متوالی دولت را ناچار کرد که دست به اصلاحات بزند و طرح ۱۷ ماده ای را در راستای اصلاحات اقتصادی در مجلس به تصویب برسانند. مردم معترض و خشمگین دراین مبارزه و در تقابل با سرکوبگران هزینه سنگینی متقبل شدند. بیشتر از ۱۰۰ نفر جان خود را از دست دست دادند. بدون شک این اعتراضات پایان تحولات سیاسی در عراق نیست. همین امروز پنجشنبه ٢٤ اکتبر، مردم در بغداد در میدان تحریر اجتماع کردند. بدون تغییرات پایه ای در سیاست و زندگی اقتصادی مردم کارگر و زحمتکش و جوانان، اعتراض و خشم مردم دوباره فوران خواهد کرد.
اکوادور
دولت اکوادور در توافق با صندوق بین المللی پول به منظور کاهش بحران و پرداخت بدهیهای خود به صندوق بین المللی پول، اقدام به کاهش هزینه های عمومی و حذف سوبسید سوخت که چندین دهه در این کشور سابقه دارد، و از دستور دولت خارج کردن آن کرد. حذف سوبسید سوخت عمومی، جرقه انفجار عمومی در این کشور شد و هزاران نفر از مردم را به خیابنها کشاند و دست به اعتراض زدند. این تغییر سیاست با افزایش شدید قیمت بنزین مواجه شد بطوریکه خیلی ها را از خرید بنزین ناتوان میکرد. مردم معترض خواهان پایان یافتن ریاضت اقتصادی و باز گشت سوبسیدها شدند. چند روز متوالی اعتراض عمومی در خیابانها و اشغال مجلس و زد و خورد با پلیس، دولت ناچار به عقب نشینی و مجبور شد حذف سوبسید سوخت را از دستور خارج کند.
شیلی
در شیلی بالا رفتن هزینه حمل و نقل عمومی جرقه انفجار اعتراضات چند روز اخیر در این کشورشد. دولت افزایش بهای انرژی و کاهش ارزش پول کشور را دلیل بالا بردن هزینه مترو و اتوبوس اعلام کرد که با اعتراض عمومی روبرو شد. چندین روز خیایانها در تسخیر جوانان و دانشجویان و مردم فقیر بود و با وجود حکومت نظامی، مردم دست از اعتراض و تظاهرات برنداشتند. شیلی یکی از ثروتمندترین کشورهای آمریکای لاتین است اما به لحاظ تبعیض و نابرابری اقتصادی در رده بالایی قرار دارد. دولت شیلی هم مثل آکوادور برای فرونشاندن خشم و اعتراض مردم عقب نشینی و برنامه خود برای افزایش بهای حمل و نقل را معلق اعلام کرد. با وجود این نه تنها اوضاع آرام نشد بلکه نارضایتی به فقر و شکاف بین فقر و غنی اشکال گسترده تری به خود گرفته و هنوز ادامه دارد. در شیلی وضعیت فوق العاده اعلام شده و شلیک به معترضین موجب قتل دهها نفر و دستگیری بیش از پنج هزار نفر شده است.
یکی از دانشجویان معترض به خبر گزاری رویتر گفته است: “که این نه یک اعتراض ساده به افزایش قیمت بلیط مترو، که فوران نارضایتی نسبت به سالها ظلمی است که بیش از همه به مردم تنگدست شده است”.
لبنان
در لبنان ابتدا ملیونها مردم در اعتراض به تصمیم دولت برای بستن مالیات به تماسهای تلفنی و واتس آپ و در ادامه به مشکلات اقتصادی و فقر و فساد به خیابانها آمدند. چند روز است که شهرهای لبنان بخصوص بیروت و ترابلس صحنه پر شور اعتراض زنان، جوانان و مردم تنگدست به فقر و نابرابری اقتصادی و فساد در دستگاههای دولتی می باشد. در این چند روز معترضین خیابانها را تسخیر کردند، علیه دولت شعار دادند و خواهان سرنگونی آن شدند. دولت لبنان برای کاهش بدهی های خود، با هدف جلب کمکهای بین المللی دست به اصلاحات اقتصادی زده است. افزایش مالیاتها و گرانی و حمله به سفره مردم به منظور کاهش بحران اقتصادی در دستور دولت قرار گرفته است.
یکی از معترضین در بیروت گفته است که؛ “ما برای واتس آپ این جا نیستیم. همه چیز از بهای سوخت گرفته تا قیمت غذا و نان، همه اینها ما را به خیابانها کشانده است.” یکی دیگر میگفت که ما خواهان سرنگونی دولت هستیم. معترض دیگری اظهارداشت: “که من خیلی چیزها در لبنان دیده ام، اما هیچوقت با دولتی تا این حد فاسد روبرو نبوده ام.” مردم به این معترض هستند در شرایطی که از گرانی و بحران اقتصادی رنج می برند، مقامات دولتی از قدرت و جایگاه خود برای ثروت اندوزی استفاده می کنند.
دولت لبنان همچون دولتهای شیلی و آکوادو و عراق، برای کاهش نارضایتی و اعتراض و خشم مردم از نابرابری و تبعیض اقتصادی از موضع خود عقب نشینی و قول اصلاحات از جمله کاهش حقوق مقامات دولتی به ۵۰ درصد را داده است.
کردستان سوریه
لشکر کشی و تجاوز نظامی دولت فاشیست اردوغان به کانتونهای کردستان سوریه، کشتار و آوارگی هزاران نفر از مردم بیدفاع را به دنبال داشت. این تجاوز فاشیستی و ویرانگرجنگی ناخواسته و نابرابر را به مردم و نیروهای مسلح مدافع مردم تحمیل کرد. اعتراض مردم و مقاومت و فداکاری نیروهای مسلح سوریه دمکراتیک در دفاع از آزادی و حرمت و موجودیت و دستاوردهای تاکنونی خود، موجی از اعتراض به جنایت دولت ترکیه، حمایت و همبستگی عظیمی را با مردم در اکثر کشورها با خود همراه کرد. در نتیجه این جنگ تجاوزگرانه و توافق شکننده ای به ضرر مردم و نیروهای سوریه دمکراتیک رقم خود. کردستان سوریه که در طول ٧ سال جنگ و ویرانی و سناریو سیاه با تلاش و فداکاری و جانباختن هزاران رزمنده انقلابی حداقلی از آزادی و رفاه و امنیت و همزیستی و دخالت در سرنوشت خود را به ارمغان آورده بود، با نقشه شوم دولت فاشیست اردوغان و توافق بازیگران اصلی جنگ نیابتی سوریه مورد تعرض قرار گرفت. تنها دستاورد این توافق شاید پایان موقت جنگ و بمباران و کشتار و خونریزی و آوارگی بیشتر مردم بیدفاع است. کردستان سوریه که تاکنون در اختیار نیروی دمکراتیک سوریه و توسط مردم به صورت شورایی اداره می شد اکنون به اشغال نظامی دولت فاشیست ترکیه و روسیه و سوریه درآمده است. رویدادهای کردستان سوریه در واقع نشان داد که هر درجه از آزادی و خوشبختی و دخالت مردم در سرنوشت خود برخلاف سیستم و حاکمیت جاری در خاورمیانه غیر قابل تحمل و مورد تعرض و سرکوب قرارخواهد گرفت.
فقر و تبعیض و نابرابری اقتصادی و در اکثر کشورهای جهان هر روز گسترده تر و به اوج خود رسیده و باروت انفجارهای اجتماعی شده است. دنیا هر روز برای اکثریت مردم ناامن تر، به لحاظ اقتصادی شکننده تر و مردم را در تنگنای بیشتری قرار داده است. به دنبال بحران اقتصادی ۲۰۰۸ شروع ریاضت اقتصاد و فشار بانک جهانی و صندوق بین المللی پول با هدف کاهش بحران و سرشکن کردن بار این بحران برسر مردم کارگر و مردم محروم این جوامع، دست دولتهای بورژوائی را برای کاهش هزینه های عمومی و رفاهی و حمله به سطح معیشت و سفره خالی طبقه کارگر و مردم محروم را باز گذاشت. بالا بردن مالیاتها، کاهش هزینه های عمومی و رفاهی مردم قراراست بورژوازی جهانی را از این بحران اقتصادی نجات دهد. اما آنچه درطول این سالها به وقوع پیوسته، نه نشان کاهش بحرانها، برعکس عمیقتر شدن بحرانها، ازدیاد فقر و ناامنی و نابرابری و تبعیض اقتصادی از یک سو و انباشت ثروت در اختیار اقلیتی سرمایه دار و قدرتمندان از سوی دیگر است. جنگ و ناامنی و تشدید بحرانهای سیاسی و اقتصادی هر روز دامنه آن بیشتر و لاینحل باقی مانده اند. بورژوازی جهانی و منطقه ای با راه انداختن جنگهای اقتصادی و نظامی عامل تشدید بحرانهای اقتصادی و سیاسی و کشتار و آوارگی میلیونها انسان در اقصی نقاط جهان شده اند. فقر و بدبختی و آوارگی میلیونی مردم بیدفاع نتیجه این تنشها و کشمکشهای دولتهای بورژوازی و مرتجع منطقه است.
وجود ترامپ و اردوغان و پوتین و اسد تا مرتجعین سعودی و حکومت اسلامی در ایران تا طالبان و داعش و مرتجعین اسلامی دست پخت این دولتها هر روز بیشتر جهان را با سیاهی و مخاطرات جدی روبرو می کند. پایان دادن به این همه جنگ و جنایت و نسل کشی و فقر و تبعیض و نابرابری فقط در گرو انقلابات کارگری، پائین کشیدن حکومتهای بورژوازی و ریشه کن کردن تبعیض و نابرابری است. انفجارهای اجتماعی در عراق و اکوادر و شیلی و لبنان و ایران اولین و آخرین نخواهد بود. انفجارهای اجتماعی دیگری در راه است. جهان برای اکثریت مردم غیر قابل تحمل شده است. جهان امروز بیشتر ازهر زمانی به سوسیالیسم نیاز دارد.
***