اعتراضات گسترده در عراق علیه فلاکت و بیکاری و نظام حاکم
فاتح شیخ
آخرین اخبار ادامه اعتراضات در عراق
ساعت ٢٢ اروپا و ٢٣ بغداد، سوم اکتبر: آخرین آمار کشته ها حداقل ٣١ و زخمیها با آمار بیمارستانها ١٠٧٠ نفر هستند. تا همین حالا (٢٣ شب عراق) تظاهرات بغداد در اطراف میدان تحریر ادامه دارد. تیراندازی و کشته و زخمی هم ادامه دارد. نیروهای ضدشورش عمدتا باندهای وابسته رژیم اسلامی ایران هستند.
تظاهرات کنندگان در نظر دارند میدان را ترک نکنند چون فردا ظهر که قرار است تظاهرات گسترده در بغداد و دیگر شهرها برگزار گردد تا نیروهای سرکوب مجال پیدا نکنند در جاهایی مستقر شوند که در هشت سال گذشته مرکز تجمعات اعتراضی بوده.
حکومت هنوز جوابی به خواستها نداده. قرار است شنبه پارلمان عراق جلسه فوق العاده با حضور نمایندگان تظاهرکنندگان برپا کند. عصر امروز هم تماسهای حکومت با آنها بوده با هدف جلوگیری از برگزاری تظاهرات فردا که به جائی نرسیده و توافقی به دست نیامده.
در حال حاضر روشن است که تا شنبه و جلسه پارلمان حکومت به خواست معترضان هیچ پاسخی نخواهد داد. اما روشن نیست فردا و پس فردا (در پارلمان بغداد) چه پیش خواهد آمد و چه پیامدهایی خواهد داشت.
***
اعتراضات گسترده در عراق علیه فلاکت و بیکاری و نظام حاکم
تظاهرات در بغداد و هفت هشت استان دیگر عراق گسترده تر از روزهای قبل ادامه دارد، تا ساعات پایانی روز پنجشنبه سوم اکتبر ٣١ کشته، ١٠٧٠ زخمی و صدها بازداشتی داشته است. نسل جوان بیکار و فقرزده پایین جامعه عمدتا هم تحصیلکرده نیروی در میدان است. رهبری مشخصی پیدا نیست. از سوشیال مدیا هدایت میشود به همین دلیل از دیروز حکومت اینترنت را تمام قطع کرده ولی تاثیر نداشته از تلفن و تلویزیون استفاده میکنند. شعار “اسقاط نظام” جدیتر از گذشته فریاد میشود. درگیری شجاعانه با نیروهای سرکوب و اشغال مراکز احزاب و ادارات برجسته است. ضدیت با رژیم اسلامی ایران آشکار است.
فراخوان امروز بسیج برای تظاهرات سراسری فرداست. این حرکت تا حالا مستقل از احزاب موجود شریک حکومت بوده، امروز جریان صدر و جریان نجیفی در صدد کنترل و هدایت آن برآمده اند. اعتراضات اساسا در ادامه خیزش اعتراضی سال گذشته با حدت و گستردگی بیشتر به میدان برگشته است. در سرکوب وحشیانه اعتراضات نقش نیروهای وابسته به رژیم اسلامی ایران از باندهای حشدشعبی، سازمان بدر، لشکر خراسانی و غیره علنی است که با یونیفورم سیاه میلیشیایی و روبند سیاه توده معترضان را وحشیانه به گلوله می بندند. گفته میشود که قاسم سلیمانی در بغداد و در راس نیروهای ضدشورش است. دخالت رسمی سخنگوی وزارت خارجه رژیم ایران در حمایت از سرکوب اعتراضات جاری عراق نشاندهنده وحشت رژیم جمهوری اسلامی ایران از خیزش اعتراضی توده های اعماق جامعه در عراق است.
سرنوشت اعتراض اجتماعی دو جامعه عراق و ایران شدیدا و وسیعا به هم تنیده است. لازم است اعتراضات مکرر عراق را تعقیب کنیم.
٣ اکتبر ٢٠١٩
عراق: نظام درهم ریخته، جامعه کارد به استخوان رسیده
فاتح شیخ
٢٣ نوامبر ٢٠١٨
از انتخابات دوازده مه عراق شش ماه و یازده روز گذشته، هنوز نه کابینه جدیدی تماما سر کار است، نه نخست وزیر جدید بر کرسی قدرت سوار است. تاکنون تنها نیمه دست دوم کابینه منصوب شده است. تکلیف نیمه اصلی که شامل وزارتخانه های درجه اول (سیادی) دفاع، کشور، دادگستری و … است ناروشن مانده است. اختلافهای جدی انتلافهای حاکم مانع توافقشان بر سر تقسیم پستهای کلیدی حکومت است. اوضاع جاری حکومت جدید بغداد نشانه آن است که خانه از پای بست ویران است. توافقات ناقص و ناتمام ائتلافها ملغمه ای از بندوبستهای ناپایدار است.
آنچه پایدار است نارضایتی به نقطه جوش رسیده اعماق جامعه است که چندین بار در شش ماه گذشته به فوران در آمده و هر آن در انتظار انفجار است.
دو روند در بالا و پائین اوضاع کنونی عراق در کار است: بالا نظام حاکم ملی مذهبی ارتجاعی در هم ریخته است. پائین کارد به استخوان توده وسیع محرومان اعماق جامعه رسیده است. واضح است که هر یک از این دو بر دیگری تاثیرگذار است.
عادل عبدالمهدی در راس حکومت جدید، نه یک رئیس دارای اختیار بلکه یک مهره فاقد اقتدار است که روزمره از طرف ائتلافهای شریک قدرت زیر فشار است. سفر اخیر مسعود بارزانی به بغداد آشکارا برای پشتیبانی از نخست وزیر بی پشت و پناهی است که در شکاف اختلاف انتلافها به موقعیت مستعجلی گمارده شده است بی آنکه قدرت جابجا کردن وزیر و مدیری به او واگذار شده باشد. رئیس حزب اول حاکم در کردستان در پی آن است که از اوضاع در هم ریخته حکومت بغداد برای کسب بیشترین سهم از قدرت و ثروت جامعه برای حزب خود و سلطه حزب خود بر حکومت اقلیم کردستان بهره بردارد. عادل عبدالمهدی در استقبال از بارزانی او را مهندس بزرگ مناسبات در عراق خطاب کرد. بارزانی هم هدف سفر خود را غنیمت شمردن فرصت جدید برای عراق و تقویت دولت عادل عبدالمهدی توصیف کرد. هدفی که دو طرف در این لحظه به آن نیاز دارند.
دخالت دولت آمریکا و رژیم اسلامی حاکم بر ایران در شکل دادن به ترکیب حکومت جدید بغداد در جهت منافع فوری و آتی متباین و گاه متوازی شان در عراق و منطقه، آشکارتر از آن است که پشت پرده بماند. برت مک گورک نماینده آمریکا در عراق پنجشنبه در پیام توئیتی هدفمند خود سفر مسعود بارزانی به بغداد را ستایش کرد. سران رژیم اسلامی هم در سفر رئیس جمهور جدید عراق به تهران اهداف سیاسی و اقتصادی رژیمشان را حضوری و بی پرده اعلام کردند که تاکید بر حفظ حشد شعبی به عنوان اهرم نظامی نفوذشان در عراق و افزایش مبادله تجاری در مقابله با تحریمهای دولت آمریکا بود.
یک فاکتور بسیار موثر در تشدید تصاعدی در هم ریختگی نظام حاکم عراق،بی تردیدبالا گرفتن تصاعدی تخاصم دو رژیم آمریکا و ایران در منطقه بالاخص در عراق در هر دو عرصه اقتصاد و سیاست است. بیشک لشکرکشی ٢٠٠٣ دولتهای آمریکا، بریتانیا و متحدانشان به عراق بانی ویرانی گسترده، فساد فراگیر و منجلابهای پهناوری بود که به رشد و نمو توحش داعش و امثال آن منشا و میدان میداد. اما تخاصم و رقابت دو رژیم آمریکا و ایران برای نفوذ در عراق، فاکتور اصلی تداوم و بازتولید ویرانی و فساد فراگیر در آن کشور و تحمیل فلاکت و بیکاری فاجعه بار بر توده های محروم آن جامعه بود.
تغییر معادلات در بالای رژیم حاکم بر عراق تا همینجا گویای منحنی نزولی نفوذ رژیم اسلامی ایران در آن کشور است. واضح است که رژیم اسلامی به این سیر نزولی تن نخواهد داد و برای ترمیم و تحکیم نفوذ خود در عراق بر تخاصم و رقابت خود با دولت آمریکا به هر شیوه ممکن خواهد افزود. به این ترتیب چشم انداز ناگزیر تشدید تخاصم دو رژیم در عرصه سیاست و اقتصاد عراق در دوره تشدید تحریمهای دولت آمریکا علیه رژیم ایران، عمر توافقات هم اکنون متزلزل میان ائتلافهای حاکم شریک در حکومت جدید عراق را کوتاهتر خواهد کرد.
اما توفان عظیمی که بنیان حکومت جدید عراق را در آینده نزدیک به لرزه خواهد آورد، نارضایتی گسترده و گسترش یابنده محرومان اعماق جامعه است. حکومت ائتلافی جدید بغداد نه تنها از پاسخگویی به خواستها و نیازهای فوری توده های محروم و معترض ناتوان است، بلکه رقابت و زدوخورد انتلافهای حاکم برای چاپیدن ثروت جامعه باز هم بر ناتوانی آن خواهدافزود. این نارضایتی توفنده که در شش ماه اخیر در ابعاد گسترده به میدان آمده است، دیگر آتش زیر خاکستر نیست، بلکه آتشفشان در حال فوران است.
***