اقتصاد کوپنی یا مذاکره با آمریکا؟
بهمن ذاکرنژاد
احمد توکلی، در گفتگو با خبرگزاری مهر گفته است: “تنها راه برای حفظ انقلاب و نظام و تامین امنیت غذایی مردم این است که اقلام اساسی مورد نیاز مردم به شکل کوپنی تامین شود.”
او تنها کسی نیست که راه حل بحران را بازگشت به سیستم کوپنی میداند، اسماعیل حق پرست دبیر خانه کارگر تهران هم در این باره به خبرگزاری ایلنا میگوید: ” در راستای اجرای سیاستهای اقتصاد مقاومتی، یکی از ابزارهای کنترل میتواند توزیع ارزاق كوپنی باشد. به این ترتیب كارگرانی كه شغل خود را از دست دادهاند و همچنین كارگران شاغلی كه با كاهش ارزش پول ملی قدرت خریدشان كاهش یافته است میتوانند حداقل نیازهای زندگیشان را تأمین كنند.”
بعلا وه بخشی از نمایندگان مجلس هم برای مقابله با مشکل گرانی، خواهان بازگشت کوپن به سیستم اقتصادی شده و خواستار توزیع کالاهای اساسی ازطریق کوپن هستند. کمیسیون اقتصادی مجلس هم مشغول بررسی طرحی در این زمینه است .
اقتصاد کوپنی نمونه ای از راه حلهایی است که اینروزها مقامات و کاربدستان رژیم از سر استیصال ارائه میدهند، راه حلهایی که بیشتر به ” جوک” میماند. اقتصاد مقاومتی در واقع اسم رمز تحمیل فقرو فلاکت بیشتر به مردم است. این عالیجنابان با کمال وقاحت به کارگران وعدۀ تاَ مین حداقل نیازهای زندگیشان را با اجرای این طرح میدهند، وعده ای که هم خودشان وهم مردم میدانند دروغ است. جمهوری اسلامی امیدوار است با تشدید سرکوب اعتراضات مردم و برپا کردن چوبه های دار، بتواند بار بحران را هرچه بیشتر به کارگران و مردمی که از تامین ابتدایی ترین نیازهای روزمره شان در مانده اند و تنها دارائیشان نیروی کارشان است، تحمیل کند.
همزمان با این راه حل طلاییِ مقاماتِ رژیم برای حفظ نظام، روزنامه نیویورک تایمزاز قول مقامهای ناشناس در دولت آمریکا گزارش داد ” آمریکا و ایران برای مذاکره رو در رو بر سر برنامه هسته ای ایران توافق کرده اند و به درخواست ایران قرار است، این مذاکرات پس از برگزاری انتخابات آمریکا انجام شود. این خبر بلافاصله از طرف دولت آمریکا، و بعد ایران، تکذیب شد. قبل ازاین گزارش وهمزمان با اعتراضات مردم به گرانی در تهران، هم وزیر امور خارجۀ آمریکا به سران رژیم پیغا م داده بود” اگر دولت ایران با قدرتهای جهانی برای روشن کردن ابهاماتی که در مورد برنامه اتمیاش مطرح است همکاری کند، تحریمها علیه این کشور میتواند به سرعت کاهش یابد” و قبل تر احمدی نژاد در جریان نشست سازمان ملل برای مذاکره با آمریکا اعلام آمادگی کرده بود.
ماهها از اوجگیری بحران سیاسی- اقتصادی اخیر جمهوری اسلامی میگذرد و هر وز بیشتر معلوم میشود رژیم راهی برای برونرفت از این وضعیت ندارد. بحران ارز با تمام بگیر وبند ” اخلال گران اقتصادی” و امنیتی کردن اوضاع همچنان مهار نشده است. هر روز عوارض بحران گوشه ای از زندگی مردم را مورد حمله قرار میدهد وخشم و انزجار مردم از جانیان اسلامی که عامل اصلی این اوضاع هستند بیشتر میشود. آخرین نمونۀ آن کمبود دارو افزایش هزینه های بهداشت و درمان به دلیل بحران ارزی و تحریمها بود. روزنامۀ تایمز در گزارش دیگری در باره اوضاع و احوال اقتصادی ایران پس از افزایش نرخ دلار و تشدید تحریمها نوشته است. ” در حالی که هر روز جای خالی داروها در طبقات داروخانهها نمایان تر میشود، خودروی پورشه ٩١١ ( یکی از گرانترین خودروهای موجود) که به تعداد محدودی برای سال جاری تولید شده به ایران وارد میشود. هرچند شرکت پورشه گمان میکرد تنها ٤٠ دستگاه از این خودرو را در سال جاری به ایران بفروشد اما تا کنون قرارداد فروش هزار و ٤٠٠ دستگاه پورشه به ایران نهایی شده است. ”
هر ناظری میداند که چنین شرایطی نمیتواند مدت زیادی ادامه داشته باشد. ادامۀ وضعیتی که احتمال شورش گرسنگان و تغییر اوضاع با دخالت مستقیم کارگران ومردم هر روزبیشتر میشود نگرانی را از بیت خامنه ای به کاخ سفید منتقل کرده است. تشدید فقر وفلاکت مردم با تحریمها ازنظر آمریکا وغرب نباید باعث سرنگونی جمهوری اسلامی، بخصوص با انقلاب مردم، شود بلکه با حفظ حکومت آنرا باید به پای میز مذاکره بکشاند. اما مقاومت جمهوری اسلامی در برابر تحریمها و ناتوانیش در کنترل اوضاع، احتمال بمیدان آمدن مردم را بیش از هرزمان زیاد کرده است.
طرح بازگشت به اقتصاد کوپنی نمیتواند سرنوشت بهتری از طرح حذف یارانه ها برای حل بحران کنونی داشته باشد. در همین هفته سایت بازتاب نوشت” ٥ شرکت بزرگ لبنیاتی اعلام کرده اند، در صورت ادامۀ وضعیت موجود، در ماه آینده اعلام ورشکستگی خواهند کرد. وزیر صنایع پس از حضور در مجلس، ضمن تایید مشکل دراین صنایع، پرداخت یارانه تولید به این کارخانجات را به دلیل عدم تامین منابع مالی آن از سوی دولت، غیرممکن خوانده است”.
وزیر صنعت، معدن و تجارت ، گفته به دلیل عدم پرداخت وام هزار میلیارد تومانی به خودروسازان ایرانی، ظرفیت تولید آنان ٤٠درصد پایین آمده است. خبرگزاری مهرگزارش داده ” روسا و مدیران عامل بیش از ٥٠ بیمارستان خصوصی تهران در نشست با مسئولان سازمان نظام پزشکی ایران تاکید کردهاند که در صورت ادامه وضع اقتصادی کنونی و عدم حمایت جدی دولت، در آستانه ورشکستگی و تعطیلی کامل قرار میگیرند.”
اینها نمونه هایی از ناتوانی دولت در سرو سامان دادن به اوضاع اقتصادی فقط در هفتۀ گذشته است اما مهمتراز اینها، اعتراضات گسترده و هرروزه مردم به فقر، گرانی و بیکاری است که، گزینه ” اقتصاد مقاومتی” جانیان اسلامی برای تحمیل بیشتر فقرو فلاکت به مردم، را ناکارآمد کرده است.
مذاکره و سازش با غرب، ظاهرا میتواند گزینۀ عملی تری برای جمهوری اسلامی برای عبور از بحران باشد. در هفته های اخیر هم خبرهایی از اختلاف نظر درباره سیاست هسته ای بعضی از مقامات با خامنه ای در رسانه های حکومتی دیده میشود. به گزارش خبرگزاری فارس ، محمدعلی جعفری فرمانده کل سپاه، در اشاره به فشار تحریمها گفته است ” برخیها در برابر این فشارها بریدهاند و نظرهای دیگری را بیان میکنند.”
با این همه، با توجه به اهمیت سیاسی و ماهیتییِ ضدیت با غرب وآمریکا برای حکومت، هزینۀ سازش باغرب چه در سطح بین المللی و چه در داخل و در برابر مردمی که به دنبال کوچکترین روزنه ای برای سرنگونی آن هستند، کم نخواهد بود.
برای کارگران ومردم بحث بر سر انتخاب بین ” اقتصاد کوپنی یا مذاکره با آمریکا” نیست. مردم خواهان نجات از شرایط مشقتباری هستند که حکومت اسلامی سی وسه سال بر زندگی آنها تحمیل کرده و تحریمهای اخیر غرب آنرا تشدید کرده است. خواهان برچیدن کل بساط استثمار،فقر ونابرابری موجود و برخورداری از امینیت و یک زندگی مرفه در خور انسان قرن بیست و یک هستند و به همین دلیل چاره ای جز عملی کردن گزینۀ خود یعنی سرنگونی حکومت اسلامی باانقلاب ودخالت در تعیین سرنوشتشان، ندارند.همان گزینه ای که نتنها اوباش حکومت خدا ، بلکه کاخ سفید را هم ، نگران کرده است.
٢٣ اکتبر