مبارزان کمونیست
پاسخی به اعلامیه رهبری احزاب کمونیست کارگری عراق و کردستان
تا کی به حقیقت پشت میکنید؟
بهانه تراشی یا انتخاب سیاسی؟
دفتر سیاسی دو حزب کمونیست کارگری عراق و کردستان با انتشار اعلامیه ای به تاریخ اول فوریه ٢٠۱۳ وارد فاز جدیدی از تعرض سیاسی به حزب حکمتیست شده اند. با وجود اینکه ما در نامه ٢۹ اکتبر ٢٠۱٢ دفتر سیاسی به رهبری دو حزب اطلاع دادیم، “جدل علنی با رهبری حزب کمونیست کارگری عراق و کردستان در ارتباط با مواضعشان را در حال حاضر اولویت حزب و جنبشمان نمیدانیم” علیرغم این سیاست اعلام شده، اما به دلایلی که در پایین به آن میپردازیم، باید به اعلامیه اخیر دو حزب جواب داد.
اعلامیه جدیدی که به نام دو حزب کمونیست کارگری عراق و کردستان منتشر شده، برای نویسندگان و تایید کنندگانش هم اصل نیست، جدی نیست و خودشان میدانند بهانه هایی که علیه حزب حکمتیست ردیف کرده اند واقعی نیست. این اعلامیه در عمل اهداف دیگری را دنبال می کند. هدف پیوستن نهایی به سیاستهای راست محفل بیرون رفته از حزب ما و رهبر معنویشان و به رسمیت شناختن آن محفل انحلال طلب و ضدحزبی به نام حزب حکمتیست است. این اقدام عملا ضدیت با سنت و خط کمونیستی حکمت است. این تصمیم را بر اساس “مکث و ملاحظه” در مورد دو سیاست ما این چنین پوشیده و ناشیانه اعلام کرده اند: “چند سیاست و اقدام عملی اخیر حزب حکمتیست “جناح هیئت دایم” برای ما جای مکث و ملاحظه است و به نظر ما با خط حزب حکمتیست و سیاستهای مصوب آن منطبق نیست” (ازاعلامیه دو حزب)
محتوای حکم فرقه ای صادر شده بالا روشن است. قرار است بر اساس “مکث و ملاحظه” در مورد دو سیاست مشخص حزب ما (و نه چند سیاست)، حزب حکمتیست را خارج از “خط و سیاست” حکمت اعلام کنند و این “حکم سیاسی” را به عنوان دستمایه همراهی شان با سیاست و عملکرد راست جمع خارج شده از حزب به دست بگیرند.
هر بخش از رهبری این دو حزب که چنین تصمیمی دارد، بهتر است بهانه گیری نکند، ناشیانه و گام به گام راه بیراهه در پیش نگیرد، بلکه جرات به خرج دهد و صراحتا همین را اعلام کند، دنیای بیرون از مناسبات فرقه ای، محفلی و حاشیه ای که به دور خود تنیده اند در مورد آنها قضاوت خواهد کرد، همانطور که در یکساله اخیر در مورد ما و جمع جداشده از حزب حکمتیست قضاوت کرده است.
به خود اعلامیه اخیر رهبری این دو حزب و ادعاهای آن برگردیم.
عنوان اعلامیه این دو حزب “در مورد چند سیاست حزب حکمتیست- جناح هیئت دایم” است، اما در عمل بر دو سیاست حزب حکمتیست “مکث” میشود، که دلبخواهی به این شکل فرمولبندی کرده اند.
اولا: اتحاد با حزب اتحاد کمونیسم کارگری.
ثانیا: نزدیکی با کومه له، سازمان کردستان حزب کمونیست ایران
در هر دو مورد آگاهانه واقعیت را وارونه کرده اند، ناشیانه صورت مسئله را تغییر داده اند، اولا: “اتحاد” با حزب اتحاد کمونیسم کارگری اتفاق نیفتاده است. آنچه اتفاق افتاده پیوستن حزب اتحاد کمونیسم کارگری به حزب حکمتیست است. بین اتحاد دو حزب و پیوستن حزبی به حزب دیگر تفاوت آشکار است. اگر متوجه نیستند تا برایشان توضیح دهیم. ثانیا: صورت مسئله دیدار رهبری حزب حکمتیست با رهبری حزب کمونیست ایران و کومه¬له به معنای نزدیکی سیاسی برای هیچیک از دو طرف نیست، صورت مسئله انجام دیالوگ با هدف همکاری و هماهنگی در موارد مشخص بوده است. در این مورد هم تفاوت اساسی وجود دارد.
الف- در مورد پیوستن حزب اتحاد کمونیسم کارگری به حزب حکمتیست:
میپرسند قبلا پلنوم دهم حزب حکمتیست اتحاد این دو حزب را رد کرده است. این بار چرا “اتحاد” صورت گرفته است؟ جواب این است که نه این بار و نه در پلنوم دهم اتحاد دو حزب مطرح نشده است و باز هم نه امروز و نه آن وقت پیوستن اعضای حزب اتحاد به حزب حکمتیست رد نشده است. فرقی که هست این بار بر مبنای سیاست مسئولانه و درست و سنجیده در مقابل پیوستن جمعی کادرها و اعضای حزب سابق اتحاد کمونیسم کارگری مانع تراشی نشد. بار قبل پیوستن آنها به تقاضای فردی مشروط شد. رهبری حزب حکمتیست این بار سنجیده و مسئولانه چنین شرط و شروط نسنجیده ای را به مانع پیوستن طیف مهمی از کادرها و اعضای کمونیسم کارگری به حزب حکمتیست تبدیل نکرد. موضوع مهم دیگر در این رابطه اینکه از سال ٢٠٠٧ تا کنون 6 سال گذشته است. در این فرصت شش ساله در پراتیک سیاسی و اجتماعی این واقعیت را تجربه کردیم که ادعای اینکه کمونیستهای متشکل در حزب اتحاد کمونیسم کارگری جزو جنبش سیاسی و اجتماعی کمونیسم کارگری نیستند، مبنای سیاسی و عملی مادی نداشت. اینبار با مطرح شدن دوباره پیوستن حزب اتحاد کمونیسم کارگری با روشنی و شفافیت اعلام کردیم که علیرغم اختلافات سیاسی معین راه برای پیوستن این رفقا به حزب حکمتیست باز است و از دو طرف تلاشهای صمیمانه، شجاعانه و پیگیرانه ای برای به سرانجام رسیدن این پروسه صورت گرفت. این موفقیت مهمی برای جنبش کمونیسم کارگری است و تنها معدود کسانی که غرق تنگ نظری مفرط و زندگی حاشیه ای و محفلی خود هستند و ربطی با جنبش و جامعه و حزبیت کمونیستی ندارند، نمیتوانند اهمیت این گام مهم روبه پیش را ببینند. آخرین نکته در این مورد اینکه سال ٢٠٠٧ وقتی که رهبری حزب حکمتیست در مقابل پیوستن حزب اتحاد کمونیسم کارگری مانع ایجاد کرد، شخصیتهای اصلی از رهبری دو حزب کمونیست کارگری عراق و کردستان به سیاست انقباضی ما نقد جدی داشتند و بارها در مناسبتهای مختلف اعلام کردند که میبایست رهبری حزب حکمتیست با درایت سیاسی این پیوستن را تسهیل و ممکن میکرد. حال سئوال اینست رهبران آن دو حزب بر چه مبنایی اکنون به این پیوستن و یا به تعبیر خودشان “اتحاد” ایراد میگیرند؟ در چه پروسه ای ریل فکری شان را عوض کرده اند و با پیوستن این کمونیستها به حزب حکمتیست مخالف شده اند؟ آیا این بهانه گیری ناشیانه نشانه آشکار شریک بودنشان در تنگ نظری مفرط و زندگی حاشیه ای و محفلی جمع جدا شده از حزب حکمتیست نیست؟
ب- در مورد مذاکرات با حزب کمونیست ایران و کومه له:
در این مورد هم مجددا تاکید میکنیم که صورت مسئله دیدارهای دوجانبه انجام دیالوگ با هدف همکاری و هماهنگی در موارد مشخص بوده است و نه آنطور که نویسنده یا نویسندگان اعلامیه رهبری دو حزب با چرخش قلم اپورتونیستی آن را به “نزدیکی و هم پیمانی سیاسی” تغییر داده اند. نویسندگان این اعلامیه و تایید کنندگان آن میبایست به این مسئله توجه میکردند که به آسانی نمیتوانند حقیقت را وارونه کنند و ضد حقیقت را در لابلای سطور و کلمات جاسازی کنند! منتشر کنندگان اعلامیه دو حزب وانمود میکنند که بعد از اینکه “رهبری حزب کمونیست ایران و کومه له به دلیل انتشار کتاب بحران خلیج در اوایل دهه نود رابطه را قطع کردند” گویا این اولین بار است که با کومه له و حزب کمونیست ایران رابطه برقرار میکنیم. اگر رفقای بهانه گیر ما کم حافظه شده اند، لازمست مواردی از تلاش احزاب ما برای برقراری چنین رابطه ای را یاد آوری کنیم که رهبری این دو حزب و مسئولین اصلی آن در جریان بوده اند. از جمله:
– در همان دهه نود و بعد از انتشار کتاب بحران خلیج و جدلهای حول آن در چند مورد مشخص هیاتهای رهبری حزب کمونیست کارگری عراق و سازمان کردستان وقت آن در “زرگویز” با رهبری کومه له دیدارداشته اند.
– سال ۱۹۹۹ رحمان حسین زاده عضو دفتر سیاسی و دبیر وقت کمیته کردستان حزب کمونیست کارگری ایران که در کردستان عراق در ماموریت بود، با پیشنهاد مستقیم منصور حکمت طی نامه ای به دبیر اول کومه له، خواستار دیدار ما با رهبری کومه له مستقر در زرگویز شد. این دیدار آنزمان صورت نگرفت اما مسئله اینست همانوقت تلاش برای برقراری رابطه سیاسی با حزب کمونیست ایران و کومه له از نظر رهبری در حزب ما کاملا عادی بوده است. این مسئله را رهبری وقت حزب کمونیست کارگری عراق و مشخصا دبیر کمیته مرکزی وقت آن حزب در جریان بود.
– با تشکیل حزب حکمتیست و از سال ٢٠٠٥ چند مورد تلاش برای همکاری و هماهنگی در موارد مشخص با کومه له و حزب کمونیست ایران توسط رهبری وقت حزب حکمتیست پیگیری شده است.
رهبری وقت حزب کمونیست کارگری عراق بعضا خود درگیر و در همه موارد بالا مطلع بوده است. سئوال اینست چرا آنوقت این “مکث و ملاحظات” را نداشت. این نسبیت سیاسی و زیگزاگ سیاسی را چگونه توضیح میدهند؟
تحریف بزرگتر اعلامیه اخیر این دو حزب آنجا است که به میل خود دیدار ما برای همکاری و هماهنگی در موارد مشخص را دلبخواهی و برای توجیه موضعشان به “نوعی از نزدیکی سیاسی و هم پیمانی سیاسی” تفسیر میکنند. ظاهرا تلاش کرده اند این “هم پیمانی سیاسی” را از اعلامیه نشست ما با هیئت حزب کمونیست ایران بیرون بکشند. نویسندگان اعلامیه دو حزب، تاکید ما بر “همکاری و هماهنگی” را دلبخواهی و اپورتونیستی به “نوعی هم پیمانی سیاسی” تعبیر و تغییر داده اند. چنین تحریفی جای تاسف عمیق است. (اعلامیه بعد از نشست هیئت ما با هیئت حزب کمونیست ایران را در پایین ضمیمه میکنیم، خوانندگان خود قضاوت کنند).
در رابطه با موضوع همکاری و هماهنگی با احزاب اپوزیسیون، آیا اعضای رهبری حزب کمونیست کارگری عراق و کردستان یادشان رفته است که با ابتکار منصور حکمت تلاش شد که حتی اپوزیسیون راست را به سیاستها و اقداماتی در مقابله با مخاطرات سناریو سیاه در قبال جامعه متعهد کنیم؟ یادشان رفته است که ما تلاش میکردیم همکاری و هماهنگی حول منشور سرنگونی را که نه چهار بند، بلکه ۱۹ بند اقدامات و مطالبات بسیار اساسی تر را در بر داشت با اپوزیسیون و از جمله در درجه اول با نیروهای چپ ممکن کنیم؟ آیا فراموش کرده اند که در سالهای گذشته حزب حکمتیست دو بار با کومه¬له در فراخواندن اعتصاب عمومی در کردستان “همکاری مشخص” کرده است؟ فراموش کرده اند که چهار سال پیش رهبری حزب حکمتیست برای فراخوان مشترک با کومه¬له برای اعتصاب عمومی در کردستان در سی امین سالگرد یورش ٢۸ مرداد جمهوری اسلامی به کردستان با رهبری کومه¬له تماس گرفت و تلاش کرد؟
واقعیت اینست که ادعاها و احکام دلبخواهی و بی پایه اعلامیه اخیر رهبری دو حزب، ربطی به سیاستهای حزب حکمتیست ندارند، این ادعانامه ناشیانه تماما ضد حقیقت است. این اعلامیه تداوم خط و سیاست اپورتونیستی آن بخش از رهبری در حزب کمونیست کارگری عراق و کردستان است که در دل جدال حاد درون حزب حکمتیست جانب سیاسی محفل راست و پاسیو را گرفت. این خط و سیاست به صورت تدریجی، غیر شفاف و غیر صریح بر سیاست این دو حزب ناظر شده و اکنون دو حزب را علیه حزب حکمتیست در مقابل انتخاب سیاسی نگران کننده ای قرار داده است. آیا این روند قطعی خواهد شد؟ امیدواریم چنین نشود. باید دید و آنگاه قضاوت کرد.
در خاتمه یادآوری میکنیم، کسی که خواستار تقویت کمونیسم کارگری و سیاست حکمتیستی است، باید قبل از هر چیز آن را در جامعه عملی کند. بیش از دو دهه است که عراق و کردستان عراق در تب و تاب سیاسی جدی و جدال بر سر قدرت سیاسی بسر میبرد. احزاب کمونیست کارگری عراق و کردستان هم مستقیما و علنی و در همه ابعاد به جامعه دسترسی داشته اند و تمام تلاش ما این بوده که در این جامعه کمونیسم کارگری را به جریانی تاثیرگذار در صحنه سیاسی و اجتماعی تبدیل کنیم، متاسفانه این مهم تا کنون محقق نشده است. اگر رهبری احزاب کمونیست کارگری عراق و کردستان تعهد جدی به کمونیسم کارگری و حکمت دارند، باید اولویت کار خود را بر این موضوع مهم متمرکز میکردند. متاسفانه بدلیل آنکه چنین موضوعی در اولویت نیست، سیاست نادرست بهانه گیری بی پایه و درنتیجه تحمیل جدال علنی به حزب حکمتیست به اولویت آنها تبدیل شده است. ما خواستار چنین اولویتی نبودیم، این را در نامه پنجم اکتبر ٢٠۱٢ به کمیته مرکزی این دو حزب یادآوری کردیم.
اکنون هم فراخوان ما به رهبری این دو حزب این است که سیاست حقیقت گریزی و جانبداری سیاسی از محفل راست و ضدحزبی خارج شده از حزب حکمتیست را کنار بگذارند، به صادر کردن احکام فرقه ای علیه حزب حکمتیست پایان دهند. واضح است بر مبنای پرنسیپهای حزبی و جنبشی کمونیسم کارگری حکمت، سیاست تاکنونی شان در مورد حزب حکمتیست به آن دو حزب و به کمونیسم کارگری در ایران و عراق و منطقه زیان رسانده است. منفعت جنبش کمونیسم کارگری ایجاب میکند، این سیاست را ادامه ندهند. در آن صورت میتوانیم اختلاف نظرات بر سر مسائل مختلف جامعه و جنبش کمونیستی را در فضای سالم سیاسی به پیش ببریم و به مثابه احزاب سیاسی کمونیستی مناسبات عادی داشته باشیم.
حزب کمونیست کارگری ایران – حکمتیست
16 بهمن 1391 – (چهارم فوریه ٢٠۱۳)
ضمیمه:
بخش اصلی اعلامیه دیدار هیئت حزب حکمتیست با حزب کمونیست ایران که نویسندگان اعلامیه دو حزب کمونیست کارگری عراق و کردستان به شیوه نادرست و تحریف شده به آن استناد کرده اند.
“دستور دیدار، بررسی “تحولات منطقه، اوضاع سیاسی ایران و جایگاه مهم تحولات کردستان در پرتو این اوضاع” با هدف ایجاد همکاریها و هماهنگیهای ضروری در قبال این تحولات بود. در این چارچوب هیاتهای دو حزب دیدگاههای خود را طرح کردند و در تشخیص روندها و مولفه های اساسی اوضاع منطقه، ایران و کردستان، نقاط اشتراک جدی وجود داشت. بر این اساس، ادامه دیدار بر تبادل نظر در جهت هماهنگی و همکاری مشخص بین دو حزب متمرکز گشت. هیاتهای طرفین بر ضرورت همکاری و هماهنگی در عرصه های زیر تاکید گذاشتند.
١- مقابله جدی با پروژه های آمریکا و غرب و هم پیمانان منطقه ایشان در قبال تحولات منطقه و ایران. مخالفت قاطع با تحریمهای اقتصادی که مصائب و مشقات آن مستقیما دامن کارگران و مردم زحمتکش ایران را گرفته است.
۲- مبارزه قاطع علیه جمهوری اسلامی و تلاش برای تقویت روند سرنگونی انقلابی جمهوری اسلامی با اتکا به نیروی کارگران و توده های محروم و آزادیخواه ایران.
٣- تلاش برای منزوی کردن اپوزیسیون بورژوایی ایران اعم از ناسیونالیستهای عظمت طلب و تمامیت ارضی خواه و یا مدافعین ایران فدراتیو و ملی اسلامیها که همگی چشم امید به نقشه های امپریالیستی و ضدمردمی غرب در قبال تحولات ایران دوخته اند.
٤- تلاش هماهنگ برای ایجاد آگاهی و هشیاری در صفوف مردم در مقابل طرحها و ائتلافهای جریانات بورژوا ناسیونالیست کرد، مشابه توافق اخیر حزب دمکرات کردستان ایران و سازمان زحمتکشان. طرد و افشای طرح فدرالیسم که با ایجاد تفرقه و شکاف در میان مردم ایران بر مبنای دسته بندیهای ملی آتش جدالها و کشمکشهای تحمیلی را در میان مردم شعله ور میکند. تاکید بر این واقعیت که فدرالیسم نه تنها مسئله ملی را حل نمیکند، بلکه استخوان لای زخمی است که آن را حل نشده نگاه میدارد و نهادینه میکند. در مقابل تلاش برای به کرسی نشاندن راه حل اصولی و کارساز برای رفع ستم ملی در کردستان و حل قطعی مسئله کرد. پروژه فدرالیسم و “ایران فدرال” پروژه ای مشکل ساز و خطرناک است و لازمست با تلاش مشترک کمونیستها و قطب چپ و آزادیخواه ، نه فقط در کردستان بلکه در سراسر ایران طرد و منزوی شود”.
***
سئوال اینست اگر حزب حکمتیست با حزب کمونیست ایران و کومه له در موارد بالا همکاری وهماهنگی کند ایراد آن چیست؟ اگر کسی دنبال منفعت کارگر و مردم در آن جامعه باشد، همکاری دو نیروی چپ مطرح در جامعه حول این موارد چه ایرادی دارد؟ روشن است که برای دیدگاه یک کمونیست و یک فعال کارگری دخالتگر چنین همکاریهایی نه تنها ایرادی ندارد بلکه ضروری هم هستند. تنها محافل حاشیه ای عادت کرده به انزواطلبی و ناسازگاری فرقه ای قادر به درک این ضرورت بدیهی نیستند.
***
لە وەڵام بە ڕاگەیاندنی ڕابەری هەر دوو حزبی کۆمۆنیستی کرێکاریی عراق و کوردستان
تا کەی پشت لە حەقیقەت دەکەن؟
بیانوو داتاشین، یاخود هەڵبژاردنی سیاسی
مەکتەبی سیاسی هەردوو حزبی کۆمۆنیستی کرێکاریی عیراق و کوردستان بە بڵاوکردنەوەی ڕاگەیاندنێک لە یەکی شوبات (فووریە)ی ساڵی ٢٠١٣ چوونە قۆناغێکی نوێوە لە هێڕشی سیاسی بۆ سەر حزبی حکمەتیست. هەرچەندە ئێمە لە نامەی ٢٩ی ئۆکتۆبەری ٢٠١٢ مەکتەبی سیاسیدا بە ئاگاداری ڕابەریی هەردوو حزبمان گەیاند کە “جەدەلی عەلەنی لەگەڵ ڕابەری هەر دوو حزبی کمونیستی کرێکاریی عیراق و کوردستان لە پەیوەند لەگەڵ هەڵوێستیان لە حاڵی ئێستادا بە ئەولەویەتی حزب و جووڵانەوەی خۆمان نازانین”، بەڵام سەرەڕای ئەو سیاسەتە ڕاگەیاندراوەمان، بەو هۆکارانەی کە لە خوارەوە ئاماژەیان پێ دەکەین، پێویستە وەڵامی ئەم ڕاگەیاندنەی دوایی ڕابەریی دو حزب بدرێتەوە.
ئەم ڕاگەیاندنە نوێیەی کە بە ناوی هەردوو حزبی کۆمۆنیستی کرێکاریی عیراق و کوردستانەوە دەرچووە، بۆ نوسەران و لایەنگرانیشی ئەسڵ نییە، جدیی نیە و خۆشیان دەزانن کە ئەو بیانوانەی لە دژی حزبی حکمەتیست ڕیزیان کردووە واقعی نییە. ئەم ڕاگەیاندنە لە کردەوەدا ئامانجی تر تاقیب دەکات. ئامانجەکە پەیوەستبوونی یەکجارەکی بە سیاسەتە ڕاستڕەویەکانی مەحفەلی لە حزب دەرچوو و ڕابەرە ڕۆحیەکان و بەڕەسمی ناسینی ئەو مەحفەلە ئینحیلال تەڵەبە دژە حزبیەتەیە وەک حزبی حکمەتیست. ئەم هەنگاوە دژایەتی بووە لەگەڵ نەریت و خەتی کۆمۆنیزمی کرێکاری و ئێستاش هەر وایە. ئەم بڕیارەیان لەسەر بنەمای “تێرامان و سەرنج” سەبارەت بە دوو سیاسەتی ئێمە بەم جۆرە سەرپۆشدراو و ناکارامە ڕاگەیەندراوە : “چه‌ند سیاسه‌ت و هه‌نگاوی به‌کرده‌وه‌ی ئه‌م دواییانه‌ی حزبی حیکمه‌تیست” باڵی هه‌یئه‌تی دائم”، بۆ ئێمه جیگای تێرامان و سه‌رنجه‌و پێمان وایه له‌گه‌ل خه‌تی حزبی حیکمه‌تی و سیاسه‌ته په‌سه‌ندکراوه‌کانیدا جوت نابن.” (لە ڕاگەیاندنی دوو حزبەوە)
ناوەرۆکی ئەم حوکمە فیرقه یی سەرەوە ڕوونە. بڕیار وایە لەسەر بنەمای “تێڕامان و سەرنج” سەبارەت بە دوو سیاسەتی دیاریکراوی حزبی ئێمە (نەک چەند سیاسەت)، ڕایبگەیەنن کە حزبی حکمەتیست لە دەرەوەی “خەت و سیاسەتی” مەنسور حکمەتە و ئەم “حوکمە سیاسیە” وەک دەستمایەی هاوشانیان لەگەڵ سیاسەت و کارکردی دەستەی دەرچوو لە حزب بە دەستەوە بگرن.
هەر بەشێک لە ڕابەرانی ئەو دوو حزبە کە بڕیارێکی لەو چەشنەیان داوە، چاتر وایە بیانوو نەگرن، ناکارامە و هەنگاو بە هەنگاو ڕێگای لاڕێ نەگرنە بەر. بەڵکو جورئەت بکەن و ڕاشکاوانه هەمان ئەو بڕیارە ڕابگەیەنن. دونیای دەرەوەی پەیوەندیە فیرقەیی، مەحفەلی و پەراوێزییەکان داوەرییان لەسەر دەکات، هەر وەک چۆن لە ماوەی یەک ساڵی ڕابردوودا لەسەر ئێمە و دەستەی جیاوەبوو لە حزبی حکمەتیست داوەری کردووە.
بگەڕێینەوە سەر خودی ڕاگەیاندنەکەی ڕابەریی دوو حزب و ئیدیعاکانی.
ناونیشانی ڕاگەیاندنی دوو حزب بەم جۆرەیە: “سه‌باره‌ت بە چه‌ند سیاسه‌تی حزبی حیکمه‌تیست باڵی” هه‌یئه‌تی دائم”، بەڵام لە کردەوەدا تەنها لەسەر دوو سیاسەتی حزبی حکمەتیست تێ ڕاماون، کە بەدڵخوازی خۆیان بەم جۆرە فۆرمۆلەیان کردووە:
یه‌که‌م: یه‌کگرتن له‌گه‌ڵ حزبی ئیتحادی کۆمۆنیزمی کرێکاری.
دووه‌م: نزیک بونه‌وه له‌گه‌ڵ کۆمه‌له- سازمانی کوردستانی حزبی کۆمۆنیستی ئیران.
لە هەردوو بابەتەکەدا ئاگاهانە ڕاستیەکانیان هەڵگێڕاوەتەوە، بە شێوەیەکی زۆر ناکارامە ئەسڵی مەسەلەکەیان گۆڕیوە یەکەم “یەکگرتن” لەگەڵ حزبی ئیتیحادی کۆمۆنیزمی کرێکاریی ڕووی نەداوە. ئەوەی ڕووی داوە پەیوەست بوونی حزبی ئیتیحادی کۆمۆنیزمی کرێکارییە بە حزبی حکمەتیستەوە. لە نێوان یەکگرتنی دوو حزب و پەیوەستبوونی حزبێک بە حزبێکی ترەوە جیاوازی ئاشکرا هەیە. ئەگەر بویان روشن نییه دەکرێت بۆیان ڕوون بکەینەوە. دووەم: ئەسڵی مەسەلەی دیداری ڕابەریی حزبی حکمەتیست لەگەڵ ڕابەری حزبی کۆمۆنیستی ئێران و کۆمەڵە بۆ هیچ لایەک لەو دوو لایەنە بە مانای نزیکبوونەوەی سیاسی نییە، ئەسڵی مەسەلەکە ئەنجامدانی دیالۆگێک بە مەبەستی هاوکاری و هاوئاهەنگی لە مەوردی دیاریکراودا بووە. لەمەشدا جیاوازی بنەڕەتی هەیە.
ئەلف- سەبارەت بە پەیوەستبوونی حزبی ئیتیحادی کۆمۆنیزمی کرێکاریی بە حزبی حکمەتیستەوە.
دەڵێن و دەپرسن کە پێشتر پلنۆمی دەیەمی حزبی حکمەتیست یەکگرتنی ئەم دوو حزبەی ڕەتکردۆتەوە، چۆنە ئەم جارە “یەکگرتن” ڕووی داوه؟ وەڵام ئەوەیە کە نە ئەم جارە و نە لە پلنۆمی دەیەمدا یەکگرتنی دوو حزب مەترەح نەبووە، دیسانەوە نە ئەم جارە و نە ئەوکات پەیوەستبوونی ئەندامانی حزبی ئیتیحاد بە حزبی حکمەتیستەوە ڕەت نەکراوەتەوە. جیاوازیەک کە هەیە ئەوەیە ئەم جارەیان لەسەر بنەمای سیاسەتێکی بەرپرسیارانە و دروست و به وردیی لە بەرانبەر پەیوەستبوونی کۆمەڵێک کادر و ئەندامی حزبی ئیتیحادی کۆمۆنیزمی کرێکاریی پێشوو گرفتسازی نەکرا. جاری پێشوو پەیوەستبوونی ئەوان بە داخوازی دانە بە دانەیانەوە مەرجدار کرا. ئەم جارەیان ڕابەریی حزبی حکمەتی به وردیی و بەرپرسیارانە ئەم مەرج و مەرجکاریە ناپه ¬سندەیان نەکردە بەربەستی بەردەم پەیوەستبوونی تەیفێکی گرنگ لە کادر و ئەندامی کۆمۆنیزمی کرێکاریی بە حزبەوە. مەسەلەیەکی تر لەم پەیوەندەدا ئەوەیە کە لە ساڵی ٢٠٠٧ه¬وه تا ئێستا شه¬ش ساڵ تێپەڕیوە. لەم فرسەتە شه¬ش ساڵیەدا لە پراکتیکی سیاسی و کۆمەڵایەتیدا ئەم ڕاستیەمان ئەزمون کرد کە ئیدیعای ئەوەی کۆمۆنیستەکانی نێو ڕیزی حزبی ئیتیحادی کۆمۆنیزمی کرێکاریی بەشێک لە جووڵانەوەیەکی سیاسی و کۆمەڵایەتی کۆمۆنیزمی کرێکاریی نین، مەبنایەکی سیاسی و عەمەلی ماددی نەبووه. ئەم جارە لەگەڵ مەترەح بوونی دووبارەی پەیوەستبوونی حزبی ئیتیحادی کۆمۆنیزمی کرێکاریی بە ڕوونی و ڕاشکاوی ڕامانگەیاند کە سەرەڕای جیاوازی سیاسی دیاریکراو ڕێگا بۆ پەیوەستبوونی ئەو هاوڕێیانە کراوەیە و لە هەردوو لایەنەوە هەوڵی دڵسۆزانە، بوێرانە و پەیگیرانە درا بۆ بەسەرنجام گەیشتنی ئەم پرۆسەیە. ئەمە سەرکەوتنێکی گرنگ بوو بۆ جووڵانەوەی کۆمۆنیزمی کرێکاریی و تەنها ژمارەیەک کەسی کەم لەوانەی نوقمی به¬رچاوتەنگیەکی له¬ڕادەبەده¬ر و ژیانی پەراوێزی و مەحفەلی خۆیانن و پەیوەندیەکیان بە جووڵانەوە و کۆمەڵگا و حزبیەتی کۆمۆنیستییەوە نییە، ناتوانن بایەخی ئەم هەنگاوە ڕولەپێشە گرنگە ببینن. دوا خاڵیش لەم بابەتەوە ئەوەیە کە ساڵی ٢٠٠٧، کاتێک ڕابەریی حزبی حکمەتیست لەبەرانبەر پەیوەستبوونی حزبی ئیتیحادی کۆمۆنیزمی کرێکاریی بەربەستیان دروست کرد، کەسایه¬تیه ئەسڵیه¬کانی ڕابەرایەتی هەردوو حزبی کۆمۆنیستی کرێکاریی عیراق و کوردستان ڕەخنەی جیدییان لە سیاسەتی دەستقونجاویی ئێمە گرت و چەندین جار و لە بۆنەی جۆراوجۆردا ڕایانگەیاند کە دەبووایه ڕابەریی حزبی حکمەتیست بە درایەتێکی سیاسیەوە ئەم پەیوەستبونەیان ئاسان و مومکین بکردایە. جا پرسیار ئەوەیە کە ڕابەرانی ئەو دوو حزبه لەسەر چ بنەمایەک ئێستا تانە لەم پەیوەستبوونە، یان بە گوتەی خۆیان “یەکێتی”یە دەدەن؟ لە چ پرۆسەیەکدا ڕەیلی بیرکردنەوەی خۆیان گۆڕیوەو بوونەتە نەیاری پەیوەستبوونی کۆمۆنیستەکان بە حزبی حکمەتیستەوە؟ ئایا ئەم بیانووگرتنە ناشیانەیە نیشانەیەکی ئاشکرای هاوبەش بوونیان لەگەڵ بەرچاوتەنگی له¬ڕادەبەده¬ر و ژیانی پەراوێزیی و مەحفەلی دەستەی جیاوەبوو لە حزبی حکمەتیست نییە؟
با/ سەبارەت بە گفتوگۆ لەگەڵ حزبی کۆمۆنیستی ئێران و کۆمەڵە:
لەم مەوردەشدا دووبارە تەئکید دەکەینەوە کە ئەسڵی مەسەلەی دیداری دوو لایەنە، ئەنجامدانی دیالۆگ بە مەبەستی هاوکاری و هاوئاهەنگیە لە مەواردی دیاریکراودا و نەک بەو جۆرە کە نووسەر یان نووسەرانی ڕاگەیاندنەکەی ڕابەریی دوو حزب بە نوکەقەڵەمێکی ئۆپۆرتۆنیستانە کردوویانە بە “نزیکبوونەوە و هاوپەیمانی سیاسی”. نوسەرانی ئەو ڕاگەیاندنە و ئەوانەی لایەنگریان کردووە دەبووایه بیان زانیبا کە ناتوانن بە ئاسانی حەقیقەت هەڵگێڕنەوە و دژە-حەقیقەت لە پەناو پێچی وشە و دێڕەکاندا جاسازی بکەن! ئەوانەی ڕاگەیاندنی ڕابەریی دوو حزبیان دەرکردووە دەیانەوێت وا بنوێنن کە پاش ئەوەی “ڕابەری حزبی کۆمۆنیستی ئێران و کۆمەڵە بەهۆی بڵاوبوونەوەی کتێبی ئەزمەی خەلیج لە سەرەتای نەوەدەکان پەیوەندییان پچڕی” گوایە ئەمە یەکەم جارە کە لەگەڵ کۆمەڵە و حزبی کۆمۆنیستی ئێران پەیوەندی دابمەزرێنین! ئەگەر هاوڕێیانی بیانوگیری ئێمە یادەوەریان لاواز بووە، ئەوا پێویستە چەند مەورد لە هەوڵی حزبەکانی ئێمە بۆ ئەنجامدانی پەیوەندی لەم چەشنەیان بیر بهێنیەوە، کە خودی ڕابەرانی دوو حزب ئاگاداری بوون. لەوانە:
– لە هەمان دەیەی نەوەد و پاش بڵاوبوونەوەی کتێبی ئەزمەی خەلیج و جەدەلەکانی لە دەوری ئەو کتێبە، چەند مەوردی دیاریکراو، هەیئەتی ڕابەریی حزبی کۆمۆنیستی کرێکاریی عیراق و ڕێکخراوی کوردستانی ئەو حزبە لە “زڕگوێز” لەگەڵ ڕابەری کۆمەڵە دیداریان ئەنجام داوە.
– ساڵی ١٩٩٩ ڕەحمانی حسێنزادە ئەندامی مەکتەبی سیاسی و سکرتێری ئەو کاتەی کۆمیتەی کوردستانی حزبی کۆمۆنیستی کرێکاریی ئێران کە بە مەئموریەتێکی حزبی لە کوردستانی عیراق بووە، بە پێشنیاری ڕاستەوخۆی مەنسور حکمەت لە نامەیەکدا بۆ سکرتێری یەکەمی کۆمەڵە، خوازیاری دیداری ئێمە لەگەڵ ڕابەری کۆمەڵە لە زڕگوێز بووە. ئەم دیدارە لەو کاتەدا ئەنجام نەدراوە بەڵام مەسەلەکە ئەوەیە کە ئەو کاتەش هەوڵدان بۆ پەیوەندگرتنی سیاسی لەگەڵ حزبی کۆمۆنیستی ئێران و کۆمەڵە لە ڕوانگەی ڕابەریی حزبی ئێمەوە بە تەواوی ئاسایی بووە. ئەم مەسەلەیە ڕابەری ئەودەمی حزبی کۆمۆنیستی کرێکاریی عیراق و بە تایبەت سکرتێری کۆمیتەی مەرکەزی ئەو کاتەی حزب ئاگاداریی بووە.
– لەگەڵ دامەزراندنی حزبی حکمەتیست و لە ساڵی ٢٠٠٥دا چەند جار هەوڵ بۆ هاوکاری و هاوئاهەنگی لە مەواردی دیاریکراودا لەگەڵ کۆمەڵە و حزبی کۆمۆنیستی ئێران لەلایەن ڕابەری ئەو سەردەمەی حزبی حکمەتیسته¬وه دراوە.
ڕابەری ئەو سەردەمەی حزبی کۆمۆنیستی کرێکاریی عیراق هەندێک جار خۆی دەرگیر بووە و لە هەموو مەوردەکاندا ئاگادار بووە. پرسیار ئەوەیە کە بۆچی ئەو دەم ئەم “تێڕامان و سەرنج”ەیان نەبووە. ئەم نیسبیەتیە سیاسیە و ئەم زیگزاگلێدانە سیاسیە چۆن پاساو دەدەن؟
تەحریفی گەورەتری ڕاگەیاندنی ڕابەری ئەم دوو حزبە لەوێدایە کە بە مەیلی خۆیان دیداری ئێمە بۆ هاوکاری و هاوئاهەنگی لە مەواردی دیاریکراودا، بە دڵخوازی خۆیان و بۆ پاساودانی هەڵوێستی خۆیان، دەکەن بە “جۆرێک لە نزیکایەتی سیاسی و هاوپەیمانی سیاسی.” بە ڕواڵەت هەوڵیان داوە کە ئەم “هاوپەیمانیە سیاسیە” لە ڕاگەیاندنی دانیشتنی ئێمە لەگەڵ هەیئەتی حزبی کۆمۆنیستی ئێران دەربکێشن. نووسەرانی ڕاگەیاندنی دوو حزب، تەئکیدی ئێمە لەسەر “هاوکاری و هاوئاهەنگی” بە دڵخوازی خۆیان و ئۆپۆرتۆنیستانە کردووە بە “جۆرێک هاوپەیمانی سیاسی.” تەحریفێکی لەم بابەتە جێگای داخێکی قووڵە. (ڕاگەیاندنی کۆتایی کۆبوونەوەی هەیئەتی ئێمە لەگەڵ هەیئەتی حزبی کۆمۆنیستی ئێراندا لە خوارەوە هاوپێچ دەکەین بۆ ئەوەی خوێنەران خۆیان داوەری بکەن.)
لە پەیوەند لەگەڵ بابەتی هاوکاری و هاوئاهەنگی لەگەڵ حزبەکانی ئۆپۆزیسیۆندا، ئایا ئەندامانی ڕابەریی حزبی کۆمۆنیستی کرێکاریی عیراق و کوردستان یادیان چووە کە بە دەستپێشخەری مەنسور حکمەت هەوڵ درا کە تەنانەت ئۆپۆزیسیۆنی ڕاستڕەویش بە سیاسەت و هەنگاوی پێشگیرانە لەبەرانبەر مەترسیەکانی سیناریۆی ڕەش لەبەردەم کۆمەڵگەدا بەڵێندار بکەین؟ پادیان چووە کە ئێمە هەوڵمان دەدا کە هاوکاری و هاوئاهەنگی لەدەوری مەنشوری سەرنگونی، کە نەک چوار بەند بەڵکو نۆزدە بەند لە هەنگاو و خواستی زۆر بناغەیی تری تیابوو، لەگەڵ ئۆپۆزیسیۆن و بە تایبەت لەگەڵ هێزە چەپەکاندا مومکین بکەین؟ ئایا فەرامۆشیان کردووە کە لە ساڵانی ڕابردوودا دوو جار حزبی حکمەتیست لەگەڵ کۆمەڵە لە بانگەوازکردنی مانگرتنی سەرتاسەرییدا “هاوکاری دیاریکراوی” ئەنجام داوە؟ لەبیریان کردووە کە چوار ساڵ بەرلەئێستا ڕابەری حزبی حکمەتیست بۆ بانگەوازی هاوبەش بۆ مانگرتنی گشتی لە سیەمین ساڵڕۆژی هێرشی ٢٨ی مورداد لەگەڵ کۆمەڵە پەیوەندی گرت و هەوڵی دا؟
ڕاستیەکەی ئەوەیە کە ئیدیعا و ئەحکامی دڵخوازانە و بێ بنەمای ئەم ڕاگەیاندنەی ڕابەری دوو حزب، پەیوەندی بە سیاسەتەکانی حزبی حکمەتیستەوە نییە، ئەم ئیدیعانامە ناشیانەیە تەواو دژی حەقیقەتە. ئەم ڕاگەیاندنە درێژەی خەت و سیاسەتی ئۆپۆرتۆنیستی ئەو بەشە لە ڕابەری حزبی کۆمۆنیستی کرێکاریی عیراق و کوردستانە کە لە جەرگەی جەدەلی توندی ناو حزبی حکمەتیدا لایەنی سیاسی مەحفەلی ڕاستڕە و پاسیفیستی گرت. ئەم خەت و سیاسەتە بەهێواشی و بە شێوەیەکی ناڕون و ناڕاشکاو سایەی خستۆتە سەر سیاسەتی هەردوو حزب و ئێستا حزبەکانی لەدژی حزبی حکمەتیست خستۆتە بەردەم بژاردەیەکی سیاسی جێ نیگەرانی. ئایا ئەم ڕەوتە بە یەکجاری یەکلا دەبێتەوە و بە ئەنجام دەگات؟ ئومێدەوارین وا نەبێت، با سەیر بکەین و دواتر داوەری بکەین.
لە کۆتاییدا دووبارە ئەوە بیردێنینەوە کە ئەگەر کەسێک خوازیاری بەهێزکردنی کۆمۆنیزمی کرێکاریی و سیاسەتی حکمەتیستی بێت، پێویستە بەر لە هەر شتێک لە کۆمەڵگادا ئەوە بە کردەوە بکات. دوو دەیە زیاترە عیراق و کوردستان لەناو تەب و تابێکی سیاسی جیددی و ململانێ لەسەر دەسەڵاتی سیاسیدایه. دوو حزبی کۆمۆنیستی کرێکاریی عیراق و کوردستانیش ڕاستەوخۆ و بە ئاشکرا و لە هەموو لایەنێکەوە دەستی بە کۆمەڵگا گەیشتووە و هەموو هەوڵی ئێمە ئەوە بووە کە لەم کۆمەڵگایەدا کۆمۆنیزمی کرێکاریی بکەینە ڕەوتێکی کاریگەر لە مەیدانی سیاسی و کۆمەڵایەتیدا، بە داخەوە تا ئێستا ئەم ئەرکە بایەخدارە ئەنجام نەدراوە. ئەگەر ڕابەریی دوو حزبی کۆمۆنیستی کرێکاریی عیراق و کوردستان وەفاداری جیددی کۆمۆنیزمی کرێکاریی و مەنسور حکمەتن، پێویستە جه¬ختی ئەولەویەتی کاری خۆیان لەسەر ئەم بابەتە گرنگە دابنێن. بە داخەوە بە هۆی ئەوەی کە ئەو بابەتە لە ئەولەویەتیاندا نییە، سیاسەتی نادروستی بیانوداتاشینی بێ بنەما و سەرەنجام داسەپاندنی جەدەلی ئاشکرایان بەسەر حزبی حکمەتیستدا بۆتە ئەولەویەتیان. ئێمە خوازیاری ئەولەویەتێکی لەم چەشنە نەبووین، لە نامەی ٥ ئۆکتۆبەری ٢٠١٢ ەماندا بۆ کۆمیتەی ناوەندی دوو حزب ئەمەمان بە ئاگاداریان گەیاندووە.
ئێستاش دووبارە بانگەوازی ئێمە بۆ ڕابەری دوو حزب ئەوەیە کە ئەم سیاسەتی لە حەقیقەت هەڵاتنە و ئەم لایەنگیریە سیاسیە لە مەحفەلی ڕاستڕەو و دژە¬حزبی لە حزبی حکمەتیست دەرچووە بخەنە لاوە، کۆتایی بە دەرکردنی ئەحکامی فیرقەیی لە دژی حزبی حکمەتی بهێنن. ئاشکرایە کە بە پێی بنەمای پرنسیپی حزبی و بزوتنەوەیی کۆمۆنیزمی کرێکاریی حکمەت، سیاسەتی تا ئێستایان لە بەرانبەر حزبی حکمەتیستدا زیانی بە هەردوو حزب و بە کۆمۆنیزمی کرێکاریی لە ئێران و ناوچەکەدا گەیاندووە. بەرژەوەندی جووڵانەوەی کۆمۆنیزمی کرێکاریی وا ئیجاب دەکات، کە ئەم سیاسەتە درێژە نەدەن. لەو حاڵەدا ئێمە دەتوانین ناکۆکی تێڕوانینەکانمان لەسەر مەسەلە جۆراوجۆرەکانی کۆمەڵگا و جووڵانەوەی کۆمۆنیستی لە فەزایەکی سالمی سیاسیدا بەرینە پێش و وەک ئه¬حزابی سیاسی کۆمۆنیستی پەیوەندی ئاساییامن هەبێت.
حزبی کۆمونیستی کارگری ئێران – حکمەتیست
چوارەمی فوریه (شوباتی) ٢٠۱۳
هاوپێچ
بەشێکی سەرەکی ڕاگەیاندنی دیداری هەیئەتی حزبی حکمەتیست لەگەڵ حزبی کۆمۆنیستی ئێران کە نووسەرانی ڕاگەیاندنی دوو حزبی کۆمۆنیستی کرێکاریی عیراق و کوردستان بە شێوەی نادروست و تەحریفکراو پشتیان پێ بەستووە:
“ده‌ستوری دیداره‌که بریتی بوو له لێکدانه¬وه¬ی “ئاڵوگۆری ناوچه¬که، ئه‌وزاعی سیاسی ئێران و جێگای گرینگی ئاڵوگۆری کوردستان له‌م بارودۆخه‌دا” به مه‌به‌ستی پێکهێنانی هاوکاری و هاوئاهه‌نگی پێویست به‌رامبه‌ر به‌م ئاڵ¬وگۆرانه. له‌م چوارچێوه‌دا هه‌یئه‌ته‌کانی دوو حزب بۆچونی خویان باس کرد و له ته‌شخیسی ره‌وتی روداوه‌کان و فاکته‌ره گرینگه‌کانی ئه‌وزاعی ناوچه¬که، ئێران و کوردستاندا خاڵی هاوبه‌شی جیددی هه‌بوو. له‌سه‌ر ئه‌م بناغه‌یه، دیداره¬که برایه سه‌ر گورینه‌وه‌ی بیرورا له‌باره‌ی هاوئاهه‌نگی و هاوکاری دیاریکراو له‌مابه¬ینی دوو حزبدا. هه‌یئه‌ته‌کانی دوولایه‌ن له‌سه‌ر پێویستی هاوکاری و هاوئاهه‌نگی له¬م بوارانه‌ی خواره‌وه ته¬ئکیدیان کرد:
١- رووبه‌روو بۆنه‌وه‌ی جیددی له‌گه‌ڵ پرۆژه‌کانی ئامریکا و رۆژئاوا و هاوپه‌یمانه ناوچه‌ییه‌کانیان له‌سه‌ر ئاڵوگۆری ناوچه¬که و ئێران. دژایه‌تی له‌گه‌ڵ ته‌حریمی ئابوری که مه¬ینه¬ته¬کان و سه‌ختییه¬کانی راسته‌وخۆ داوێنی کرێکار و خه‌ڵکی زه‌حمه‌تکێش ده‌گرێته‌وه.
۲- خه‌باتی بێوچان له دژی کۆماری ئیسلامی و هه‌وڵدان بۆ به‌هێزکردنی ره‌وتی روخانی شورشگێرانه‌ی کۆماری ئیسلامی به پاڵپشتی هێزی کرێکاران و کۆمه‌ڵانی خه‌ڵکی بێبه‌ش و ئازادیخؤازی ئێران.
٣- هه‌وڵدان بۆ ته‌ریک خستنه‌وه‌ی ئۆپوزیسیونی بورژوایی ئێران له ناسیونالیسته‌کانی عه-زه‌مه‌ت ته‌ڵه‌ب و یه‌کپارچه‌یی خۆازه‌وه تا به‌رگریکارانی ئێرانی فێدێراتیو و میڵلی ئیسلامییه¬کان که هه‌موویان له ئاڵ¬وگۆره‌کانی ئێراندا چاویان بریوه¬ته پلانه‌کانی ئیمپریالیستی و دژه‌خه‌ڵکی ده¬وڵه¬تانی رۆژاوا.
٤- تێکۆشانی هاوئاهه‌نگ بۆ سازدانی ئاگاهی و هۆشیاری له ناو ریزی خه‌ڵکدا له دژی پلانه¬کان و رێککه¬وتنه¬کانی جه¬ره‌یاناتی بورژوا ناسیونالیستی کورد، له وێنه‌ی رێککه¬وتنی ئه‌م دواییه‌ی حیزبی دێمۆکراتی کوردستان و سازمانی زه‌حمه‌تکێشان. وه‌لانان و له¬قاودانی ته‌رحی فێدێرالیزم که به پێکهێنانی ته‌فره‌قه و دوبه‌ره‌کایه‌تی نێو خه‌ڵک له سه‌ر بناغه‌ی دابه‌شکردنی میڵلی، ئاوری شه‌ر و کێشه له نێویاندا به‌رپا ده‌کا. پێداگری له سه‌ر ئه‌م راستییه که فێدێرالیزم نه‌ک هه¬ر کێشه¬ی میڵلی چاره‌سه‌ر ناکا، به‌ڵکو وه‌ک ئێسکی ناو برین کێشه¬که ده‌هێڵێته‌وه و پابه¬رجای ده‌کا. له به‌رامبه‌ردا، هه‌وڵدان بۆ جێ¬خستنی رێگاچاره‌ی ئۆسوڵی و کارساز بۆ لابردنی یه‌کجاری کێشه‌ی میڵلی له کوردستان. پرۆژه‌ی فێدێرالیزم و “ئێرانی فێدێرال” پرۆژه‌یه‌کی پر له کێشه و خه‌ته‌رناکه و پێویسته به هه‌وڵی هاوبه‌شی کۆمۆنیسته‌کان و ره‌وتی چه‌پ و ئازادیخۆازی کۆمه‌ڵگا، نه‌ک هه‌ر له کوردستان به‌ڵکو له سه‌راسه‌ری ئێران وه‌لابنرێ و ته‌ریک بخرێ.
***
پرسیار ئەوەیە ئەگەر حزبی حکمەتیست لەگەڵ حزبی کۆمۆنیستی ئێران و کۆمەڵە لە¬و مەوردانه¬ی سەرەوەدا هاوئاهەنگی بکات ئیرادی ئەمە چییە؟ ئەگەر کەسێک بە شوێن بەرژەوەندی کرێکار و خەڵکی ئەو کۆمەڵگایەوە بێت، هاوکاری دوو هێزی چەپی مەترەح لە کۆمەڵگادا لە دەوری ئەو مەوردانە چ ئیرادێکی هەیە؟ ئاشکرایە کە لە دیدگای کۆمۆنیستێک و هەڵسوڕاوێکی کرێکاریی دەخاڵەتگەرەوە هاوکاریەکی لەم چەشنە نەک تەنها ئیرادی نییە، بەڵکو پێویستیشە. تەنها مەحفەلی حاشیەیی کە به انزواخوازی و ناسازگاریی فیرقەیی ڕاهاتووە، توانای درکی ئەم پێویستیەیان نییە.
***
