٨ بهمن هفتمین سالگرد اعتصاب با شكوه كارگران شركت واحد در سال ٨٤
شهلا دانشفر
هفتمین سالگرد اعتصاب با شكوه كارگران شركت واحد را گرامی میداریم. ٨ بهمن ٨٤ هزاران كارگر شركت واحد در تهران دست به اعتصاب زدند و كل تهران را به جنب و جوش در آوردند. اعتصاب كارگران شركت واحد یك اتفاق سیاسی مهم و یکی از نقطه عطف های مهم در اعتراضات کارگری در ایران بود.
كارگران شركت واحد در بهمن ماه سال ٨٤ تصمیم گرفتند اعتصاب كنند و علیرغم دستگیری٬ تهدید و فشار رژیم٬ تصمیم خود را عملی كردند. رژیم وحشیانه به كارگران حمله كرد. اعتصاب آنها را درهم شكست، بیش از ١٠٠٠ كارگر واحد را راهی زندان كرد. اما این تهاجم و فشارهای متعاقب آن اگر چه مشكلات و رنجها و فشارهای زیادی به كارگران شركت واحد وارد كرد، اما این جمهوری اسلامی بود كه از نظر سیاسی منزوی تر و منفور تر شد، و زیر فشار یك كارزار بین المللی گسترده عملا یك شكست سیاسی را متحمل گردید. امروز كارگر واحد در سطح جهان و ایران محبوب و شناخته شده است، و جمهوری اسلامی بیش از بیش بعنوان سركوبگر و ضد كارگر در سطح جهان شناخته میشود و منفور خاص و عام است. به عبارت روشنتر اعتراضات کارگران شرکت واحد باعث شد كه تمام توجه ها نه تنها در داخل ایران بلكه در سطح جهانی به طرف طبقه كارگر در ایران و كارگران شركت واحد متوجه شود. این مبارزات بویژه تاثیری مهم در تغییر توازن قوای جامعه به نفع اعتراضات کارگری و کل جامعه گذاشت. بدنبال این اتفاقات، كارگران ایران بیش از پیش وارد صحنه سیاسی جامعه شدند و بعنوان وزنه ای مهم در سیر تحولات سیاسی جامعه مورد توجه همه قرار گرفتند. به همین اعتبار همانطور که اشاره کردم اعتصاب کارگران شرکت واحد در سال ٨٤ بطور واقعی یك شكست سیاسی برای رژیم اسلامی بود.
در عین حال اعتراضات قدرتمند کارگران شرکت واحد درسهای آموزنده ای برای این کارگران و کل جنبش کارگری در بر داشت. اولین نقطه قوت این اعتراضات خود سندیکای شرکت واحد است. کارگران با قدرت اعتصابشان و با تجمعات چند هزار نفره شان توانستند پایه های تشکلشان را محکم کنند. در واقع دست بردن به ابزار اعتصاب و برپایی اجتماع ٥٠٠٠ نفره در منطقه ٦ تهران در همان شب اعتصابشان، مهمترین نقطه قدرت این کارگران بود. بدنبال این قدرتنمایی بزرگ بود که بطور واقعی كارگران شركت واحد توانستند گام مهمی به جلو بردارند. با اتکا به این مجمع بزرگ کارگری بود که سندیکای شرکت واحد توانست به تشکلی معتبر و شناخته شده در سطح جامعه و اتحادیه های کارگری در سطح جهان تبدیل شود و با به عضویت در آمدن در اتحادیه بین المللی کارگران ترانسپورت، موجودیت خود را دو فاکتو تثبیت کند.
نقطه قدرت دیگر کارگران شرکت واحد در مبارزاتشان خبررسانی آنها به جامعه و در سطح جهانی بود. با این کار، کارگران شرکت واحد توانستند صدای خود را جهانی کنند. از جمله در برنامه های مستقیم کانال جدید در آن هنگام ما صدای فعالین شرکت واحد را داشتیم که از آزادی و برابری و حقوق پایه ای خود سخن میگفتند. نقش فعال خانواده های کارگری در این اعتراضات نیز خود یک نقطه قوت دیگر مبارزات کارگران در ایران بود. در مبارزات کارگران شرکت واحد صفی از رهبران کارگران به جلوی صحنه سیاسی جامعه آمدند و با اسم و رسم خود سخن گفتند و از حق و حقوق کارگران دفاع کردند. در این مبارزات کارگران شرکت واحد با تجمعاتشان و با اعتصاب با شکوهشان در برابر سرکوبگریهای رژیم اسلامی ایستادند. اعلام داشتند که تشکل حق مسلم آنهاست و برای داشتن آن نیازی به داشتن مجوز نیست. اعلام کردند اعتصاب حق مسلم آنهاست و با بر پایی تجمعاتشان و با اعتصابشان بر حقوق پایه ای خود پای فشردند. وقتی نیز دستگیر و راهی زندان شدند باز بر حقوق پایه ای خود و حق داشتن تشکل و حق داشتن یک زندگی انسانی تاکید گذاشته و کوتاه نیامدند. اینها همه پیشروی مهمی برای كارگران شركت واحد و طبقه كارگر در ایران است. با گرامیداشت سالگرد مبارزات با شکوه کارگران شرکت واحد در سال ٨٤، این دستاوردهای مهم جنبش کارگری را ارج بگذاریم.
اكنون دیگر جایگاه اعتراضات کارگران شرکت واحد بر همه کس روشن است. رزیم اسلامی میکوشد شکست سیاسی خود را جبران کند. طی تمام این سالها بعد از اعتصاب سال ٨٤ همواره فعالین سندیکای واحد را زیر فشار و تهدید قرار داده است. هنوز به جرم این مبارزات رضا شهابی حکم زندان دارد و علیرغم وضع وخیم جسمانی اش و زیر فشار اعتراضاتی گسترده رژیم اسلامی او را تحت عنوان مرخصی از زندان آزاد کرده است. تعداد وسیعی از کارگران بارها تحت عنوان “اقدام علیه امنیت كشور” مورد بازجویی قرار گرفته و یا زندانی شده اند. آنها را به همین جرم از كار اخراج کرده اند و زیر شدیدترین فشار اقتصادی قرار داده اند. اما این کارگران همچنان ایستاده و بر حقوق پایه ای خود تاکید دارند. همانطور که جلوتر نیز تاکید کردم سندیکای شرکت واحد دستاورد مبارزات سال ٨٤ کارگران شرکت واحد است. نکته مهم اینجاست که در طول مبارزات هفت ساله سندیکای شرکت واحد یعنی از سال ٨٤ تا کنون ما همواره شاهد جدال و تلاش گرایش رادیکال کارگری برای کنار زدن شوراهای اسلامی و برای متکی کردن مبازات کارگران به قدرت اعتراضات و مبارزاتشان بوده ایم. همان گرایشی که در سال ٨٤ نیز حرف آخر را زد و خالق اعتصاب قدرتمند این کارگران در ٤ دی ماه و بعد از آن تجمعات چند هزار نفره کارگران بود. گرایشی که اساسا چهره اصلی این تشکل کارگری را در طول همه این سالها رقم زده است و نتیجه اش این بوده که این سندیکا همواره یک پای مهم امضای قطعنامه ها و بیانیه های مشترک کارگری به مناسبت های مختلف و در دفاع از حقوق پایه ای کارگران بوده است. از جمله به بیانیه های همین مدت کارگران سندیکای واحد در دفاع از کارگران زندانی، علیه اعدام ها و در محکومیت قتل ستار بهشتی نگاه کنیم. اینها همه نمونه های دیگری از پیشروی های جنبش اعتراضی کارگری و موقعیت سیاسی مهم این تشکل کارگری است.
خلاصه کلام اینکه اعتصاب كارگران شركت واحد در سال ٨٤، قدرت این كارگران و قدرت اعتصاب كارگر را در مقابل این كارگران و كل جامعه قرار داد. همانطور که اشاره کردم مبارازت کارگران در این سال درسهای آموزنده بسیاری داشت كه برگشتن و نگاه كردن به آنها مهم و ضروری است. بویژه امروز در شرایطی كه مراكز كارگری حالتی انفجاری دارد، جامعه در التهاب مبارزه است و مردم در كمین فرصتی هستند كه بیرون بریزند و تكلیف این رژیم سركوب و جنایت را یكسره كنند، قدرت متحد كارگران و دست بردن به ابزار قدرتمند اعتصاب گامی مهم در به میدان آمدن قدرتمند كارگران است. باید به این دستاوردهایمان اتکا کنیم و به جلو رویم.*