در حاشیه اخبار کارگری
زیر پوست بیکاری میلیونی
افزایش دست فروشی بویژه در میان زنان
نسان نودینیان
شناخت ما از آسیب های بیکاری میلیونی در نظام اسلامی ــ سرمایه در ایران به مرور عادی شده است. اقتصاد به بن بست رسیده، ویران و چپاول شده در ایران توان ایجاد فرصت های شغلی را از دست داده است. پول شویی، رانت خواری و دزدی های میلیاردی در نظام سیاسی ــ اقتصادی در ایران دست بالا را دارد. سازمان بین المللی شفافیت در جدیدترین ردهبندی کشورهای جهان بر اساس شاخص ادراک فساد اعلام کرد ایران بین ١٦٧ کشور رتبه ١٣١ را از این نظر به دست آورده است. سازمان بینالمللی شفافیت از صعود ٥ پله ای ایران در رده بندی کشورهای جهان از نظر شاخص ادراک فساد خبر داد در عین حال اعلام کرد وضعیت فساد اداری و اقتصادی در ایران طی سال ٢٠١٥ نسبت به سال قبل از آن بهبودی نداشته است.
از تعداد هر خانواده چهار نفره حداقل یک نفر بیکار ثبت شده. چالش اصلی دولت روحانی مساله بیکار و ناتوانی این دولت برای حل این معضل مهم و اجتماعی در ایران است.
تعداد دستفروشان بسیار شده است. بر خلاف سال های قبل کە تنها در مناسبت ها و شب های عید، دستفروشان در شهر خودنمایی می کردند، اکنون بە طور پیوسته و در روزهای هفته بە کسب و کار در شهر می پردازند.
تهران با جمعیتی نزدیک به ١٢ میلیون نفر دارای بیشترین دستفروشها است. . اطراف میادین پر تردد شهر تهران مثل ولیعصر، ونک، تجریش، صادقیه، هفت حوض و … بە راحتی می توان مردان و البته زنانی را دید کە بە شغل “دستفروشی” مشغول می باشند و از این راه امرار معاش می کنند. محدوده اطراف پاساژها و مراکز خرید شهر نیز بە طور روزانه مملو از دستفروش است.
تعداد کارگران کولبر نیز در چند سال گذشته رو به افزایش گذاشته است.
عدم دسترسی به فرصت های شغلی مناسب از تبعات افزایش چند رقمی دستفروشان و کولبران، است.
گزارش نسرین هزاره مقدم – ندا احمدی در ارتباط با دست فروشی؛ این روزها راهروهای تاریک و سالنهای پرازدحام مترو محل کسب و کار و امرار معاش زنانی شده که چاره دیگری برای گذران زندگی ندارند و ساعتهای متوالی را برای ارتزاق خانوار در فضای تاریک و بسته و بدون هیچگونه امکانات و امنیت بهسر میبرند و در این میان ترس از مامور و بازداشت و ضبط اموال قسطی و عاریه مزید بر علت است. متروی تهران، ایستگاه انقلاب. در اولین روزهای ماه دوم بهار به یک ایستگاه شلوغ و پرتردد قطارهای بین شهری میرویم. در ایستگاه متروی انقلاب گوش به درد و دلِ زنهایی میسپاریم که اسبابِ کسبِ روزی بر دوششان به سختی سنگینی میکند. خدیجه: شوهرم روزگاری کارگر ساختمانی بود و حالا زمینگیر است خدیجه ٣٢ سال دارد و اهل کرمانشاه است. میگوید ١٢ سال است که به ناچار سرپرستی خانوار بر دوشاش افتاده. خدیجه میگوید: شوهرم کارگر ساختمانی بود حالا به سلِ استخوان مبتلا و از کارافتاده است. دو فرزند ١٠ و ٤ ساله دارم. خرج درمان شوهرم هم بالاست. خدیجه و خانوادهاش بیمه ندارند. از “تقسیم رفاه و عدالت اجتماعی” چیری به خدیجه و خانوادهاش نرسیده. میگوید همه جا رفتهام. بارها کمیته امداد رفتم و همه مشکلاتِ شوهرم را گفتم اما تا امروز هیچ اتفاق مثبتی نیفتاده. شاید کسی صدای ما را نمیشنود. خدیجه، ژیلت و دستکش میفروشد و درآمدش این روزها خوب نیست. اگر هر روز، در مترو باشد و روزی چند ساعت کار کند، ماهی ٥٠٠، ٦٠٠ هزار تومان درآمد دارد. خانه استیجاری خدیجه، فرزندان و همسر مسلولش؛ قلعه حسنخان است.
پریگلِ ٦٣ ساله با کتفِ شکسته دستفروش است. پریگل ٦٣ سال دارد. شوهرش قبلا سیگارفروشی میکرده، اما این روزها بیمار دیالیزی است که خرج درمانش خیلی سنگین است. شوهرش بیمه خویشفرما دارد. در این شرایط هم که بیکار و زمینگیر است، باید ماهی ٢٥٠ هزار تومان به تامین اجتماعی بپردازد. میگوید: کتفم مدتهاست شکسته اما نه فرصت داشتهام، نه پول تا به فیزیوتراپی مراجعه کنم. آرتروز و پوکی استخوان هم دارم. پسرم روزگاری کشتیگیر بود که بر اثر یک حادثه، مصدوم شد، حالا او هم زمینگیر است و مدام در خانه، سیگار پشت سیگار دود میکند. پریگلِ ٦٣ ساله با کتفِ شکسته هر روز کار میکند. بار سنگین معاش سه نفر بردوشاش است به اضافهی ماهی ٤٠٠ هزار تومان اجارهی یک واحد استیجاری در جنوب شهر. میگوید: بعدِ چهار سال کار کردن، یک میلیون تومان پسانداز هم ندارم. موقعِ ناهار است و پریگل از بساطش لقمهای نانِ بیات بیرون میکشد. لای نان چیزی نیست جز مقدار ناچیزی از ماندهی غذای دیشب. پریگل غذا میخورد، صحبت میکند و اشک میریزد…..
براساس جدیدترین اطلاعات مرکز آمار ایران، بیکاری جوانان ١٥ تا ٢٤ ساله معادل ٢٦.١ درصد است. سهم مردان از این آمار بیکاری ٢٢.٣ و زنان ٤٢.٨ درصد است. علاوه بر بیکاری، افزایش آسیبهای اجتماعی از قبیل افزایش آمار طلاق، عدم حمایتهای دولت از بیماران و از کار افتادگان و فقدان بیمههای توانمند و افزایش سرسامآور هزینههای معاش، علل زیرساختی بحران دستفروشی بویژه افزایش دستفروشی در میان زنان است
٢٨ اردیبهشت ٩٥ در مجلس اسلامی اعلام شد؛ تعطیلی ١٥ هزار واحد صنعتی و تولیدی/ ١٠٠٠.٠٠٠ نفر دیگر بیکار شدند. طبق گزارشاتی که از تمام استانها به دست ما رسیده، ١٥ هزار کارگاه و کارخانه به طور کامل تعطیل شدهاند که این وضعیت در دولت فعلی رخ داده است. مابقی کارگاهها در صورت ادامه فعالیت با کاهش ظرفیت تولیدی، کمتر از ٥٠ درصد از پتانسیلهای خود را فعال نگه داشتهاند. در ٣ سال دولت فعلی یک میلیون نفر به سیل بیکاران کشور اضافه شدهاند که این موضوع مورد تأئید مرکز آمار و وزارت کار است.
افزایش بیکارسازی و اخراج میلیونی و ایجاد نشدن فرصت های شغلی سالانه بیش از یک میلیون از جوانان تحصیلکرده، بحران بیکاری را به بزرگترین چالش اجتماعی دولت پسابرجام در جامعه تبدیل کرده است. تیر دشمنی پسا تحریم روحانی با تعیین دستمزدهای ٩٥ چیزی بیشتر از ٨٠٠هزارتومان بر بدن میلیون ها نفر از کارگران و خانواده هایشان نشست! فقر بیشتر، استثمار وحشیانه بی شائبه با اعمال بیشترین ریاضت کشی اقتصادی پیام دولت پسا برجام است. دولت پسا برحام با پرداخت نکردن چندین ماه حقوق و مزایای کارگران و کارکنان و بیکاری میلیونی زندگی چندین میلیون از مردم را بگرو گرفته است!
افزایش دست فرشان و کارگران کولبر، و آسیب های اجتماعی که بر زندگی آنها تحمیل شده نتیجه بیکاری میلیونی کنونی است.
مبارزه پیگیر برای بیمه بیکاری امری شدنی و عملی است. جنبش علیه بیکاری امکان پذیر و عملی است.
رهایی از شر این نظام استثمار که سرنوشت میلیون ها انسان جوان زن و مرد را به تباهی و نابودی کشانده است، در گرو سرنگونی رژیم جمهوری اسلامی است!