ستون اول،
آمریکا – کوبا
سفر اوباما به کوبا بیم و امیدهای زیادی را دامن زده است. این سفر ادامه صدور اطلاعیه همزمان ۲۶ آذر ماه سال گذشته رائول کاسترو و باراک اوباما و اعلام پایان خصومت و عادیسازی روابط دیپلماتیک آمریکا و کوبا و بازگشایی سفارتخانه های دو کشور است. بالاخره بعد از ۵۳ سال فضای جنگی و تحریم اقتصادی و تخاصم آمریکا با کوبا، پرونده “جنگ سرد” آمریکا و کوبا مختومه اعلام میشود. بیم و امیدها از هرسو ناظر بر آغاز این دوره جدید و نتایج متعاقب آنست.
کوبا به شهادت تاریخ مناقشات سیاسی و نظامی آمریکا و کوبا، پیشقدم قطع این رابطه نبود. کوبا چوب سیاست دوران جنگ سرد و آنتی کمونیسم غرب را میخورد و اعمال سیاست تحریم اقتصادی و مجازات جمعی مردم کوبا توسط دولت آمریکا با این هدف صورت گرفت که نیروهای دست راستی طرفدار پنتاگون دوباره به قدرت برگردند. آمریکا تحمل یک حکومت دست چپی را در بغل گوشش نداشت و ندارد. کوبا دور خودش دیوار نکشیده بود و طی این سالها یکی از مراکز توریستی جهان بود. کوبا علیه آمریکا دست به عملیات تروریستی نزد درحالیکه همواره تحت فشار اقتصادی و سیاسی و توطئه نیروهای دست راستی کوبائی مورد حمایت آمریکا بود و صدها طرح ترور آمریکا علیه فیدل کاسترو بی نتیجه ماند. کوبا حکومتی سوسیالیستی نبود و خود حتی چنین ادعائی نداشت. با اینحال همان درجه از بهداشت و آموزش رایگان و مسکن و تامین اجتماعی که برای شهروندانش در متن تحریم شدید اقتصادی فراهم کرده بود، مانع از شوراندن مردم توسط سفارتخانه های آمریکا و نهادهای کودتاچی شد. مردم کوبا حق دارند از شرّ تحریم های زورگویانه و ضد انسانی دولت آمریکا خلاص شوند. رائول کاسترو یک رفرمیست است که کم و بیش همان سیاست همیشگی کوبا را در چهارچوب دنیای امروز پیش میبرد. اما این تناقض ناسیونالیسم ضد امپریالیستی کاسترو و حاکمیت کوبا است که نه میتواند از چهارچوبهای سرمایه داری فراتر رود و نه میتواند در ضدیتی ابدی با امپریالیسم سیاست انزوا را پیشه کند. وضعیت کنونی و ادامه آن برای بقای حکومت در کوبا نیز خطرساز است. یکدست نبودن حاکمیت در کوبا در برخورد به واقعه سفر اوباما انعکاس این تناقض است. تناقضی که در مسیر عادیسازی روابط دو کشور با تنش های درونی همراه خواهد شد.
کوبا با این واقعه به هر صورتی کنار بیاید، اما این آمریکا، ابر قدرت جهان، نهایتا ناچار شد از تبلیغات هالیوودی و ضد کمونیستی و شیطان سازی اش عقب بنشیند. این آمریکا است که دیگر موقعیت جهانی سابق را ندارد و نگران اینست که کوبا مجددا حیاط خلوت رقبای اقتصادی از جمله روسیه و چین شود.
چند نسل مردم در کوبا قربانی فقر و تحریم و اعمال مجازات جمعی آمریکا و دول غربی شدند. با عادیسازی روابط دیپلماتیک و تجاری آمریکا و کوبا، اینبار شمشیر خونین بازار آزاد در کمین مردم کارگر و زحمتکش کوبا نشسته است. کوبا در آغاز راهی است که کشورهای سابق بلوک شرق بعد از پایان جنگ سرد در اشکال دیگر پیمودند.
سردبیر.