جمال کمانگر -شلوار کردی هویت نیست!

شلوار کردی هویت نیست!

جمال کمانگر

در چند سال اخیر اتفاقاتی در جامعه ایران افتاده است که نه تنها هشدار دهنده است بلکه سطح توقع و انتظارات جامعه را به عقب رانده است. واپسگرایی تار و پود بخشی از  جامعه را تنیده است. متاسفانه این بازگشت به عقب ماندگی فرهنگی، فقط مختص یک زبان یا محل زندگی مردمان یک جغرافیا در ایران نیست بلکه دارد کم کم به یک اپیدمی سراسری تبدیل میشود. اردبیهشت ماه سال ۱۳۸۵ “نمنه” روی یک کاریکاتور در صفحه “کودکان و نوجوانان” روزنامه ایران باعث جریجه دار شدن ترک زبانان میشود. دها هزار نفر با شعار “مرگ بر فارس” به خیابان ریختند و ابراز وجود ارتجاعی و قومی کردند. آنزمان روزنامه “ایران” تعطیل شد و مدیر مسئول و مانا نیستانی کاریکاتوریست خوش ذوق بازداشت شدند. این در حالی بود که ۸۰ درصد محاوره ای که در آن کاریکاتور از زبان سوسک به فارسی بود!! بعدها گلیکی ها به محاوره ای در یک سریال اعتراض کردند. در “سریال کهن” که گویا به “سردار اسعد بختیاری” توهین شده و گفته شده “جاسوس انگلیس” بوده است این باعث به میدان آمدن “قوم بختیاری” شد. میدانداران این ارتجاع محض، برادران رضایی فرمانده سابق سپاه بودند که منجر به تعطیلی سریال شدند.

در برنامه “فتیله” کودک شبکه دوم سیما که اتفاقا در میان کودکان از محبوبیت زیادی برخودار بود کسی با لهجه فارسی- ترکی میگوید: “با فلچه توالت دندانش را مسواک زده است”. اینبار هم قوم پرستان همیشه در صحنه به میدان آمدند و “مرگ بر فارس” گفتند.

یا تیتر خبر ایرنا “مرد شلوار کردی پوش شمال عراق” در مورد سفر مسعود بارزانی به ترکیه تحرکات قوم پرستان کرد را به اوج خود رساند. کسی از این “شلوار کردی پوشان” که قهرمانی های خود را در صفحات سایتها و فیس بوک با پوشیدن شلوار کردی به نمایش گذاشته اند این سوال را مطرح نکردند: چرا بعد از سفر مسعود بارزانی به عربستان و قطر نیروهای ارتش ترکیه با صدها تانک و نفربر و هزاران نظامی به کردستان عراق سرازیر شدند؟ کسی از میان این جماعت مرتجع نگفت: جناب مسعود بارزانی! همزمان با سفر شما در بخشی از شهرهای کردنشین ترکیه حکومت نظامی برقرار است و تاکنون دهها نفر به دستور رجب طیب اردوغان دوست و همکار شما جانباخته اند! کسی از این جماعت “شلوار کردی پوش” به روی خودش نمی آورد که مدت ریاست مسعود بارزانی بر حکومت اقلیم کردستان عراق به سر آمده است و چرا کنار نمیرود؟ کسی نپرسید چرا با حامیان اصلی داعش وارد ائتلاف شده اید؟ این اوج واپسگرایی است که شلوار یا عمامه یا عگال یا عبا یا چادر به هویت بخشی از مردم تبدیل شود. هیچ زبانی، هیچ لباسی، هیچ یونیفرمی مقدس نیست. اینها هویت های کاذبی هستند که توسط بخشی از کسانی که دستشان در ثروت است برای تحمیق جامعه درست شده است. همانطور که بالاتر گفتم این اپیدمی فقط مختص کرد زبانها یا ترک زبانها و یا عرب زبانها نیست. در تازه ترین اتفاق در سریال “شهرزاد” یکی از شخصیتهای این مجموعه تلویزیونی بنام “شیرین” بعد از سه ماه اقامت در کرمان به تهران برمیگردد و به پدرش میگوید:

“تهرون کجا، بقیه جاها کجا، همه خاکی خلی و در دهاتی” و ادامه میدهد: “خفه شدم از اینکه آنجا همه چیز بوی خاک و پهن می داد”.

این دیالوگ برای بسیج کاربران دنیای مجازی کافی بود تا دهها پست و کامنت درباره آن نوشته شود. اشتباه نکنید اعتراض برای بهبود شرایط زندگی مردم در کرمان نبود. برای آسفالت کردن و زدودن “بوی خاک و پهن” نبود! این “اعتراضات مردم” به دنیای اینترنت محدود نماند و محمد مهدی زاهدی رئیس مجمع نمایندگان مجلس از استان کرمان شروع به شلنگ تخته انداختن کرد و گفت: “ما شدیدا این توهین را محکوم می کنیم و از قوه قضائیه و دادستانی کرمان میخواهیم که این قضیه را پیگیری کنند”. نمونه های بالا برای روشن شدن عمق ارتجاع در میان بخشی از مردم برشمرده شد.

روزانه دهها مورد توهین و بی احترامی به زن، به کودک، به پیر و جوان در آن کشور میشود اما کسی انگار جریحه دار نمیشود! بخیه کودک چهار ساله را به دلیل بی پولی والدینش در بیمارستان اصفهان باز میکنند اما کسی آنرا توهین به حساب نمی آورد. کسی امضاء جمع نمیکند! کسی جلوی بیمارستانی اعتراض نمیکند هیچ تظاهرات اینترنتی برگزار نیمشود. با چراغ سبز دولت زمزمه کاهش حداقل دستمزد به میزان ۲۵ درصد توسط کارفرما در جریان است اما نه در دنیای مجازی کسی برایش امضاء جمع میکند و نه هیچ نماینده اوباش مجلس اسلامی از قوه قضائیه خواهان “پیگیری” آن است. هزار و یک درد بی درمان دیگر در جامعه بیداد میکند اما محمل هیچ اعتراضی نمیشود! تا اینکه در جایی، در فیلمی، در گوشه دور افتاده مجله ای،  کاریکاتوری، طنزی، جوکی و یا  اسمی از قوم پرستان و یا شهری برده شود هزاران نفر سینه چاک میکنند. “اعتراض” میکنند. طنز تلخ این است که تحرکات قومی- محلی توسط بخش اعظم جریانات چپ ایران برچسب “اعتراض علیه جمهوری اسلامی” میخورد و مورد پشتیبانی قرار میگیرد.

برای ما کمونیستها صورت مسئله روشن است. ادامه حیات ننگین جمهوری اسلامی باعث بازتولید فرهنگ عهد عتیق در میان بخشی از مردم شده است. هیچ حرکت ارتجاعی ولو میلیونها نفر هم در آن حضور به هم رسانده باشند مورد حمایت ما نیست و آنرا افشاء میکنیم. در اینکه ما برای سرنگونی فوری جمهوری اسلامی تلاش میکنیم برکسی پوشیده نیست! اینکه ما برای بنیاد نهادن یک جامعه آزاد و سوسیالیستی مبارزه میکنیم روشن است اما به معنی این نیست از واپسگرایی مردم به بهانه بودن جمهوری اسلامی چشم پوشی کنیم. مبارزه ما با جمهوری اسلامی سرجایش هست اما جلوگیری از دامن زدن به هویت تراشی قومی و محلی بخشی از مبارزه ما با ارتجاع است. ترویج و اشاعه فرهنگ پیشرو و مدرن و زدودن سم قوم پرستی، محلی گرایی جزو اولویت ماست.

***