مبارزان کمونیست
مذاكرات دولت تركيه با اوجالان
تحولات منطقه خاورميانه در طى بيش از يكسال گذشته در ميان كشورهاى منطقه باعث تغيير و تحول نيروهاى سياسى و صف بندى هاى اجتماعى دراين كشورها شده و تغييراتى در تناسب قوا و رابطه بين نيروهاى اپوزيسيون و دولت بوجود آو رده است . تركيه در ابتداء تحولات منطقه در كنار سياستهاى دول غربى نقش فعالى داشت . و تلاش مى كرد جاى خالى مصر را به عنوان رهبر كشورهاى اسلامى منطقه پركند. اما با شروع تحولات در سوريه و نقش فعال تركيه در آن ، فاكتورهايي عليه اين كشور پديدار شدند. تقابل تركيه با دولت بشار اسد باعث سردى روابط اين كشور با دو همسايه ديگر آن، ايران و عراق گرديد كه جدا از تضعيف روابط ديپلماتيك و بى‌اعتمادى متقابل، مهمتر از آن باعث تقويت و بهره‌بردارى پ.ك.ك از اين شرايط گرديد. شرايطى كه در آن پ.ك.ك با سازمان دادن طرفدار آن خود در كردستان سوريه، عملا با دولت تركيه به مقابله برخواست.
حزب اتحاديه دمكراتيك سوريه كه تحت تأثير پ.ك.ك است حدود ١٥٠٠٠ نيروى مسلح آموزش ديده دارد، كه به بركت شكاف مابين دولتهاى منطقه، به دامان احزاب ناسيوناليست افتاده است. دولت تركيه كه تحمل يك دولت فدرال كُرد ديگر در جوار خود را سخت مى‌ديد ، در اثر اين تحولات هم چنين با رشد سريع و وسيع تمايلات و تحركات ناسيوناليستى در داخل كردستان تركيه روبرو شد. تحركاتى كه به قيام و تظاهرات ميليونى تبديل مى‌شد و سركوب روزمره و سيستماتيك دارو دسته‌هاى فاشيستى ديگر قادر به عقب راندن آن نبود . دستگيرى هزاران نفر در كردستان تركيه هم در سال ٢٠١٢ نتوانست فضاى اعتراضى جامعه را عقب بنشاند و بعكس هزاران زندانى در بند با اعتصاب غذاى خود افكار عمومی جهان را عليه دولت تركيه بسيج كردند. اين فشارها و نارضايتى رو به ازدياد درون جامعه تركيه به همسويي بى‌چون و چراى تركيه با كشورهاى غربى در تحولات اخیر همگى دولت تركيه را در موقعييتى قرار داد تا به فكر عبور از دست انداز هاى پيش‌روی خود و كم كردن فشارهاى موجود شود. مذاكرات نمايندگان دولت تركيه با اوجالان در بطن چنين موقعيتى صورت گرفته و قابل بررسى است.
مذاكرات دولت تركيه با پ.ك.ك داراى تاريخ و سابقه‌اى حدودا ٢٠ ساله است. قبل از دولت أوردو غان هم دولت مركزى بصورت پنهانى در تلاش بوده است كه با در مذاكره سياستهاى خود را پيش ببرد. اما اين مذاكرات چه آن‌هنگام و چه در زمان حكومت اوردوغان كه بخصوص از سال ٢٠٠٩ فعالانه دنبال شده است، هيچ نتيجه‌اى نداشته است و دولت تركيه هر بار از اين مذاكرات اهداف آنى و دوره‌اى خود را دنبال كرده است. اين مذاكرات نه تنها به قبول خواست‌هاى اعتراضى مردم در كردستان تركيه منجر نشده است، بلكه همان مطالبات هرچند چیز و سازشكارانه‌ی پ.ك.ك و احزاب كُرد قانونى داخل تركيه هم با سركوب و خشونت بيشتر پاسخ گرفته است. هرچند روشن است كه هدف دولت تركيه از اين مذاكرات نه حل مسئله كرد، بلكه فريب دادن پ.ك.ك و كنترل اعتراضات مردم بوده است، اما پ. ك .ك – درست مانند احزاب ناسيوناليست در بخش هاى ديگر كردستان هميشه براى بدست آوردن گوشه‌اى از قدرت- براى مذاكره و بندوبست با دولت تركيه آماده بوده است. هدف دولت تركيه در مذاكرات سالهاى ٢٠٠٩ تا ٢٠١١ در اسلو منزوى كردن اوجالان و اساسا تفرقه انداختن در صفوف پ.ك.ك بود. اما مذاكرات كنونى در متن تحولات منطقه‌اى استفاده از اوجالان براى آرام كردن اوضاع دركردستان تركيه و فرعى كردن نقش احزاب قانونى كُردى مثل حزب “صلح ودمكراسى” است.
دولت تركيه با اينكار مى‌خواهد از اين مذاكرات براى منزوى كردن جريانات “راديكال” در درون كردستان تركيه استفاده كند… وگرنه برعکس شايعات و اخبار غير موثقى كه اساسا از طرف پ.ك.ك پخش مى‌شود، در اين مذاكرات هيچ توافقى بدست نيامده است. رئيس سازمان اطلاعات تركيه كه در ماه دسامبر گذشته ٢ روز را در زندان ايمرالى با اوجالان گذراند، در مورد اين مذاكرات گفت هدف آنها خلع سلاح و بيرون رفتن نيروهاى پ.ك.ك از تركيه است. همچنين اردوغان در پاسخ به اين سؤال كه:” آيا درست است كه در اين مذاكرات قرار است اوجالان آزاد و در حصر خانگى بماند و دولت فرمان عفو عمومى صادر كند،” ، گفت : “چنين قرارى وجود ندارد . هدف ما خلع سلاح پ.ك.ك است.” در حاليكه دولت تركيه زير بار هيچ توافقى نرفته است، پ.ك.ك مدعى است كه مذاكرات ادامه خواهد داشت و وعده خودمختارى و تغيير قانون اساسى وحق تحصيل وآموزش به زبان كردى را در ميان مردم پخش می‌كنند .
با اين‌حال در بين رهبران ناسيوناليست تركيه و رهبرى پ.ك.ك هم عكس‌العمل‌هاى از سر بى‌اعتمادى به اين مذاكرات وجود دارد. مراد قريلان(كارايلان) از رهبران پ.ك.ك گفته است كه : “خلع سلاح تسليم محض است و جاى بحث ندارد. هم چنين صلاح دميرتاش مسؤل حزب صلح و دمكراسى در عكس‌العمل به حمله نيروهاى دولتى به مردم گفته است :” اينها هم مى‌كشند ، هم مذاكره مى‌كنند”. اما عليرغم مسائل فوق و دلائل منطقه‌اى ومشكلات داخلى، حزب حاكم اردوغان از اين مذاكرات براى جلب توجه مردم كردستان تركيه در انتخابات آينده استفاده مى‌كند . وبه اين صورت درصدد مقابله با احزاب رقيب براى بدست آوردن رأى مردم كردستان تركيه برخواسته است كه ٢٥ در صد كل واجدين شرايط در انتخابات تركيه در آنجا سكونت دارند. انتخابات شهرداري‌ها و بخصوص انتخابات مجلس در سال ٢٠١٥ نقش اساسى در سرنوشت حزب حاكم اردوغان خواهد داشت.
وبالاخره اين مذاكرات به هر نتيجه‌اى برسد، موفقيت اساسى وقابل توجهى كه بتواند به پايان دادن به ستم‌هاى دولت تركيه و سركوبگرى نيروهاى فاشسيت تركيه بيانجامد، در دست مبارزات پيگير و سازش ناپذير مردم كردستان تركيه و بخصوص رهبرى آن است. رهبرى‌اى كه با تكيه بر ارگانهاى توده‌اى و باخواستها و مطالبات روشن مستقل از جريانات ناسيوناليست امر رهبرى اين اعتراضات را به عهده بگيرد. اينجا جايي است كه جريانات پيشرو، كارگرى و كمونيستى مى توانند مبتكر تغييرات ريشه‌اى در آن منطقه باشند. گرچه سركوبگرى هاى سيستماتيك دولت تركيه، پ.ك.ك را در ذهن افكار عمومى درصدر اين اعتراضات قرار داده است، اما اين جريان مانند تمامى احزاب ناسيوناليست كُرد در مناطق ديگر كردستان ربطى به حل ريشه‌اى اين ستم و نابرابرى‌ها ندارد و خود مانع حل ريشه‌اى آن هستند. هدف اين جريان هم بند وبست و رسيدن به گوشه اى از قدرت است.
همايون گدازگر
١٣ ژانويه ٢٠١٣
