سعید آرمان -موج عظیم پناهندگی و سمپاتی مردم شرافتمند جهان

موج عظیم پناهندگی و سمپاتی مردم شرافتمند جهان

سعید آرمان

بعد از جنگ جهانی دوم ما شاهد این درجە از آوارگی مردم در ابعاد چندین میلیون نفرە نبودەایم. بحران عمیق انسانی در نتیجە جنگ جوامع خاورمیانە و شمال آفریقا را در بر گرفتە است. میلیونها انسان جدا از دست دادن امنیت کامل کل هستی شان را از دست دادەاند. اوضاع آنقدر دلخراش و ناهنجار است کە گویی “خوشبخت” ترین هایشان کسانی هستند کە از شر این همە جنگ و بیدادگری نجات یافتەاند و جان دادەاند. والدینی کە فرزندانشان را از این شهر جنگ زدە بە آن یکی و از این کوە بە آن کوە بدوش میگیرند، دەها بار مرگ را آرزو کردەاند. این واقعیت تلخ دنیای کنونی است. خاورمیانە و شمال آفریقا در چندین سال گذشتە بە میدان جنگ نیابتی و قتلگاە مردم بدست ارتش ناتو و جریانات فوق ارتجاعی مانند داعش و دول عربی و ترکیە و ایران و روسیە تبدیل شدە است.

بە دنبال این ناآرامیها ابعاد آوارگی مردم بیدفاع کە هیچ دخالتی در ایجاد اوضاع ناهنجار کنونی نداشتە اند از سوریە تا لیبی و عراق افزایش یافت و دیگر کشورهای اردن و ترکیە کە در آن اردوگاەهای آوارگان ایجاد شدە بود با بی امکاناتی گستردە روبرو بودەاند. در فاصلە ژانویە تا ماە اوت سال ٢٠١٥ بالغ بر دو هزار و پانصد انسان در دریای مدیترانە غرق شدند. تنها در یک سانحە دریایی کشتی حامل ٨٠٠ پناهجو غرق شدند. بە اندازە دو سوم غرق شدگان کشتی تایتانیک کە بیش از یک قرن هنوز راجع بە آن صحبت می شود و فیلم دردناک ساختە شدە و اشکها را جاری می کند. چنین فاجعە دریایی در قرن بیست و یکم تنها چند روز خوراک رسانه ها بود و بە فراموشی سپردە شد. در همان ایام دول اروپایی در بروکسل تجمع کردند و بە جای چارە اندیشیدن مخفیانە تحت عنوان “مبارزە با قاچاقچیان انسان” تصمیم بە بمباران قایقهای حامل پناهجویان در سواحل کشور مبدا گرفتند.

ما شاهد بودیم کە این روند علیرغم موانع و مخاطرات جدی سر باز ایستادن نداشت و کماکان مردم فراری از جنگ و فقر بە دریا میزدند. ترکیە و یونان مرزها را بە روی دەها هزار نفر باز نمودند و موج عظیم هزاران انسان بە سمت مقدونیە و بلغارستان با قایق و پیادە روی و غیرە بە راە افتادند و علیرغم سیم خاردارها و سگ و پلیس و بسیج ارتش برای مقابلە با این موج انسانی، بە راە خود ادامە دادند و وارد اتریش و آلمان شدند و عملا خود را بە این دولتها تحمیل نمودند.

هفتە گذشتە تصویر مرگ تراژدیک آیلان کردی، کودک سە سالە اهل کوبانی کە بە همراە پدر، مادر و برادرش از سواحل ترکیە بە سمت یونان در حرکت بودند و متاسفانە بجز پدرش همگی غرق شدند، جهان را متوجە عمق فاجعەای کە بە وقوع پیوستە و کماکان در جریان است، نمود. این تصویر بغایت دلخراش عملا بە سمبل و لوگوی تراژدی بحران انسانی بدل شد و موجی از همبستگی و حس نوعدوستی را در اقصی نقاط جهان بە خود جلب نمود.

با انتشار این تصویر ما شاهد حمایت بین المللی از پناهجویان شدیم. از شاعر و هنرمند، از فوتبالیستهای سرشناس تا هنرپیشە و مردم عادی و سیاستمدار ناچار بە موضعگیری و ابراز همدردی شدند. تظاهراتهای خیابانی در حمایت از پناهجویان بە راە افتاد و علیرغم میل دولتها هزاران انسان بە استقبال پناهجویان خستە و رسیدە از مسیر طولانی در ایستگاەهای قطار رفتند و بە آنان آب و شیرینی و بە کودکانشان اسباب بازی میدادند. مردمانی کە خود در چند سال گذشتە زیر بار سنگین بحران اقتصادی کە بانکها و دولتهای حامی شان برایشان بوجود آوردەاند، هنوز کمر راست نکردەاند، در تلاشند کە دولتهای غربی را تحت فشار قرار بدهند کە سیاستهای سختگیرانەشان را کنار بگذارند و بە این تراژدی انسانی اذعان بکنند و پذیرای آنان باشند. دولتهای اتحادیە اروپا نیز در بروکسل تشکیل جلسە دادە و اینبار بە جای تصمیمات مخفیانە “بمباران قایقهای حامل پناهجویان” در تلاشند بە این واقعیت غیر قابل انکار پاسخ بدهند.

در میان دول اروپایی آلمان بیشترین جاذبە را برای پناهجویان سوری داشتە و دولت آلمان نیز پذیرای بیشترین بار این موج آوارگی اخیر شدە است. بە همین دلیل آنگلا مرکل از جانب پناهجویان بە “مادر مرکل” لقب گرفتە است. باید این واقعیت را پذیرفت کە دولت آلمان علیرغم اینکە چە سیاست آیندە نگرانەای پشت این سخاوتمندی کنونی اش در پذیرش پناهجویان خوابیدە است و چقدر این نیروی جوان برای آیندە اقتصاد آلمان بعنوان بزرگترین اقتصاد اروپا میتواند مفید باشد، باید به دولتهای دیگر اروپایی فشار آورد کە سیاستهای سختگیرانە شان را در مورد پذیرش این اوراگان جنگی مورد بازبینی قرار دهند و پذیراع جمع بیشتری باشند. در عین حال نباید فراموش کرد کە این دولتهای غربی بعنوان اعضای مهم پیمان ناتو بە سرکردگی آمریکا از مسببین اصلی و غیر قابل انکار از هم پاشیدە شدن شیرازە جامعە در عراق، سوریە و لیبی هستند و باید بە این گستاخی و دخالتگری نظامی اشان پایان بدهند.

۱۱ سپتامبر ۲۰۱۵