شێوازی کارکردنی ئه‌نجومه‌نه حیزبیه‌کان نووسینی: مائۆ زێ دۆن وه‌‌رگێڕان له‌ فارسیه‌‌وه‌: سارا. ا ۱- سکرتێری ئه‌‌نجومه‌‌نێکی حیزبی پێویسته‌ فه‌‌رمانده‌‌یه‌‌کی لێهاتوو بێت. هه‌ر ئه‌‌نجومه‌‌نێکی حیزبی له‌ ده‌ بۆ بیست ئه‌‌ندام پێک دێت؛ ئه‌‌نجومه‌‌نێکی حیزبی وه‌‌ک ده‌سته‌‌یه‌‌ک له‌ ئه‌‌رته‌‌شه‌ و سکرتێره‌‌که‌‌ی وه‌‌ک فه‌‌رمانده‌‌ی ئه‌‌و ده‌سته‌‌یه‌. له ڕاستیدا دروست ڕێبه‌‌ری کردنی ئه‌‌م به‌‌شانه‌ کارێکی ئاسان نیه. ئێستاکه‌ هه‌‌ر دامه‌‌زراوه‌‌یه‌‌کی ئه‌‌نجومه‌‌نی ناوه‌‌ندی یاخود هه‌‌ر لقێکی، ناوچه‌‌یه‌‌کی به‌‌ربڵاو به‌‌ڕێوه‌ ده‌‌بات و ئه‌‌رک گه‌‌لێکی قورسی له ئه‌‌ستۆیه‌. ڕێبه‌‌رایه‌‌تی کردن ته‌‌نیا به‌ واتای ده‌‌ستنیشان کردنی ڕێبازی گشتی و سیاسه‌تی دیاریکراو نیه‌‌، به‌‌ڵکو هه‌‌ڵبژاردنی شێوازه‌ ڕاست و درووسته‌‌کانی کار کردنیشه‌. گه‌‌ر سه‌‌رنجی ته‌‌واو نه‌‌درێت به‌ شێوازه‌‌کانی کار، ئه‌‌وا ته‌‌نانه‌‌ت به‌ بوونی ڕێبازێکی جه‌‌ماوه‌‌ری دروستیش، ڕه‌‌نگه‌ کێشه‌ گه‌‌لێکی زۆر بێته‌ ئاراوه‌. بۆئه‌‌وه‌ی که‌ ئه‌‌نجومه‌‌نی حیزبی بتوانێت ئه‌‌رکی ڕێبه‌‌ری کردنی خۆی به‌ جێ بهێنێت، پێویسته‌ پشت به‌ ئه‌‌ندامانی به‌‌شه‌‌که‌‌ی خۆی ببه‌‌ستێت و یارمه‌‌تیان بدات تاکو بتوانن به‌ باشی ڕۆڵی خۆیان بگێڕن. بۆ ئه‌‌وه‌ی که‌ سکرتێرێکی حیزبی بتوانێت فه‌‌رمانده‌یه‌کی باش بێت، پێویسته‌ به‌ شێوه‌‌یه‌‌کی جددی و به‌‌رده‌‌وام خه‌‌ریکی فێربوون و خوێندنه‌‌وه‌ بێت. سکرتێرێکی حیزبی یاخود جێگری سکرتێری حیزبی، گه‌‌ر سه‌‌رنج نه‌‌داته‌ شێوه‌‌ی کاری ڕاگه‌‌یاندن و ڕێکخراوه‌‌یی نێوان ئه‌‌ندامانی به‌‌شه‌‌که‌ی، په‌‌یوه‌‌ندییه‌‌کانی خۆی له‌‌گه‌‌ڵ ئه‌‌ندامانی ئه‌‌نجومه‌‌ن به‌ باشی ڕێکنه‌‌خات و یا خود شێوازی به‌‌ڕێوه‌بردنی دروست و سه‌‌رکه‌‌وتووانه‌ی کۆبوونه‌‌وه‌‌کان فێر نه‌‌بێت، ئه‌‌وا له‌ ڕێبه‌ری کردنی به‌‌شه‌‌که‌‌یدا تووشی کێشه‌ ده‌‌بێت. هه‌‌ر کات ئه‌‌ندامانی ده‌‌سته‌‌که‌ نه‌‌توانن به‌‌شێوه‌‌ی هه‌‌ماهه‌‌نگ به‌‌ره‌‌و پێش بڕۆن، ئه‌‌وا هه‌‌رگیز ناتوانرێت چاوه‌‌ڕوانی ئه‌‌وه‌ بکرێت که‌ جه‌‌ماوه‌‌ری میلیۆنی خه‌‌ڵک له‌ کاتی شه‌‌ڕ و بۆ کاری ڕێکخراوه‌‌یی ڕێبه‌‌ری بکه‌‌ن. هه‌ڵبه‌‌ته‌ په‌‌‌یوه‌‌ندی نێوان سکرتێری حیزب و ئه‌‌ندامانی ئه‌‌نجومه‌‌ن له‌‌سه‌‌ر بناغه‌ی په‌‌‌یڕه‌‌و کردنی ڕای زۆرینه‌ له‌ لایه‌‌ن که‌‌مینه‌‌وه‌‌یه‌؛ بۆیه‌ له‌‌م ڕووه‌‌وه‌ له‌‌گه‌ڵ په‌‌یوه‌‌ندی نێوان فه‌‌رمانده‌ و ده‌‌سته‌‌که‌‌ی جیاوازه‌ و لێره‌‌دا ئێمه‌ ته‌‌نیا قسه‌ له‌ لێکچوونێک ده‌‌که‌‌ین که‌ له‌ نێوان ئه‌‌م دووانه‌‌دا دێته‌ به‌‌ر چاو. ۲- ده‌بێ بابه‌ته‌کان به‌ شێوه‌یه‌کی ڕوون و ئاشکرا باس بکرێن و نه‌ک هه‌ر ته‌نیا سه‌رکرده‌ به‌ڵکو ئه‌ندامانی ئه‌نجوومه‌نیش له‌سه‌ر هه‌مان ڕێچکه‌ بڕۆن. له‌ پشت سه‌ری خه‌ڵک قسه‌ مه‌که‌ن و به‌ڵکو ئه‌گه‌ر بابه‌تێک له‌ گۆڕێدا بوو، ئه‌وا کۆبوونه‌وه‌یه‌ک پێکبهێننن و بابه‌ته‌کان بۆ وتووێژکردن له‌سه‌ریان به‌ شێوه‌یه‌کی ڕاسته‌وخۆ و ئاشکرا باس بکه‌ن و بڕیاریان له‌باره‌وه‌ بده‌ن، تاکو بتوانرێت به‌م جۆره‌ ڕێگا چاره‌یه‌ک بۆ کێشه‌کان بدۆزرێته‌وه‌. ئه‌گه‌ر کێشه‌ گه‌لێک بوونیان هه‌بێت، به‌ڵام به‌ ڕوونی نه‌خرێنه‌ به‌ر باس، بۆ ماوه‌یه‌کی زۆر بێ چاره‌سه‌ر ده‌مێننه‌وه‌. سه‌رکرده‌ و ئه‌ندامانی ئه‌نجوومه‌ن پێویسته‌ له‌ په‌یوه‌ندییه‌کانیاندا به‌رامبه‌ر یه‌کتر به‌ پشوو درێژی مامه‌ڵه‌ بکه‌ن و لێک تێگه‌یشتنیان له‌ نێواندا هه‌بێت. هیچ شتێک گرنگتر له‌ نه‌فه‌س درێژی، لێک تێگه‌یشتن، پشتیوانی و هاوڕێیه‌تی دوولایه‌نه‌ له‌ نێوان دامه‌زراوه‌کان و ئه‌نجوومه‌نه‌ حیزبیه‌ ناوچه‌ییه‌کان به‌رامبه‌ر یه‌ک بوونی نیه‌. له‌ ڕابردوودا سه‌رنجێکی که‌متر به‌م بابه‌ته‌ ده‌درا، به‌ڵام له‌ دوای حه‌وته‌مین کۆنگره‌ی حیزبه‌وه‌ به‌ره‌و پێش چوونێکی زۆر له‌م بواره‌دا به‌دی هاتووه‌ و یه‌کبوون و هاوڕێیه‌تی پته‌وتر بووه‌. پێویسته‌ ئێمه‌ له‌ داهاتووشدا به‌رده‌وام سه‌رنج بده‌ینه‌ ئه‌م بابه‌ته‌. ۳- “ئاڵووگۆڕی زانیاری” ئه‌مه‌ به‌ واتای ئه‌وه‌یه‌ که‌ ئه‌ندامانی ئه‌نجوومه‌نی حیزبی ده‌بێ له‌ مه‌ڕ ئه‌و بابه‌تانه‌ی ده‌گاته‌ بیریان یه‌کتر ئاگادار بکه‌نه‌وه‌ و ڕا و بۆچوونی خۆیان له‌ باره‌یانه‌وه‌ بگۆڕنه‌وه‌. ئه‌م بابه‌ته‌ بۆ دروستکردنی زمانێکی “بیرێکی” هاوبه‌ش گرنگیه‌کی زۆری هه‌یه‌. به‌ڵام که‌سانێک به‌م جۆره‌ ڕه‌فتار ناکه‌ن، ئه‌مانه‌ هاوشێوه‌ی که‌سانێکن که‌ لائوزی له‌ باره‌یانه‌وه‌ نووسیویه‌تی: “گه‌رچی ئاوازی که‌ڵه‌شێره‌کان و وه‌ڕینی سه‌گه‌کان گوێیان له‌ یه‌کتر هه‌یه‌، به‌ڵام له‌ هه‌موو ته‌مه‌نیاندا هیچ هاتووچۆ و پێوه‌ندیه‌کیان پێکه‌وه‌ نیه‌”(۱) و ئه‌نجامه‌که‌ی ده‌بێته‌

شێوازی کارکردنی ئه‌نجومه‌نه حیزبیه‌کان
نووسینی: مائۆ زێ دۆن
وه‌‌رگێڕان له‌ فارسیه‌‌وه‌: سارا. ا
۱- سکرتێری ئه‌‌نجومه‌‌نێکی حیزبی پێویسته‌ فه‌‌رمانده‌‌یه‌‌کی لێهاتوو بێت. هه‌ر ئه‌‌نجومه‌‌نێکی حیزبی له‌ ده‌ بۆ بیست ئه‌‌ندام پێک دێت؛ ئه‌‌نجومه‌‌نێکی حیزبی وه‌‌ک ده‌سته‌‌یه‌‌ک له‌ ئه‌‌رته‌‌شه‌ و سکرتێره‌‌که‌‌ی وه‌‌ک فه‌‌رمانده‌‌ی ئه‌‌و ده‌سته‌‌یه‌.
له ڕاستیدا دروست ڕێبه‌‌ری کردنی ئه‌‌م به‌‌شانه‌ کارێکی ئاسان نیه. ئێستاکه‌ هه‌‌ر دامه‌‌زراوه‌‌یه‌‌کی ئه‌‌نجومه‌‌نی ناوه‌‌ندی یاخود هه‌‌ر لقێکی، ناوچه‌‌یه‌‌کی به‌‌ربڵاو به‌‌ڕێوه‌ ده‌‌بات و ئه‌‌رک گه‌‌لێکی قورسی له ئه‌‌ستۆیه‌. ڕێبه‌‌رایه‌‌تی کردن ته‌‌نیا به‌ واتای ده‌‌ستنیشان کردنی ڕێبازی گشتی و سیاسه‌تی دیاریکراو نیه‌‌، به‌‌ڵکو هه‌‌ڵبژاردنی شێوازه‌ ڕاست و درووسته‌‌کانی کار کردنیشه‌. گه‌‌ر سه‌‌رنجی ته‌‌واو نه‌‌درێت به‌ شێوازه‌‌کانی کار، ئه‌‌وا ته‌‌نانه‌‌ت به‌ بوونی ڕێبازێکی جه‌‌ماوه‌‌ری دروستیش، ڕه‌‌نگه‌ کێشه‌ گه‌‌لێکی زۆر بێته‌ ئاراوه‌. بۆئه‌‌وه‌ی که‌ ئه‌‌نجومه‌‌نی حیزبی بتوانێت ئه‌‌رکی ڕێبه‌‌ری کردنی خۆی به‌ جێ بهێنێت، پێویسته‌ پشت به‌ ئه‌‌ندامانی به‌‌شه‌‌که‌‌ی خۆی ببه‌‌ستێت و یارمه‌‌تیان بدات تاکو بتوانن به‌ باشی ڕۆڵی خۆیان بگێڕن. بۆ ئه‌‌وه‌ی که‌ سکرتێرێکی حیزبی بتوانێت فه‌‌رمانده‌یه‌کی باش بێت، پێویسته‌ به‌ شێوه‌‌یه‌‌کی جددی و به‌‌رده‌‌وام خه‌‌ریکی فێربوون و خوێندنه‌‌وه‌ بێت. سکرتێرێکی حیزبی یاخود جێگری سکرتێری حیزبی، گه‌‌ر سه‌‌رنج نه‌‌داته‌ شێوه‌‌ی کاری ڕاگه‌‌یاندن و ڕێکخراوه‌‌یی نێوان ئه‌‌ندامانی به‌‌شه‌‌که‌ی، په‌‌یوه‌‌ندییه‌‌کانی خۆی له‌‌گه‌‌ڵ ئه‌‌ندامانی ئه‌‌نجومه‌‌ن به‌ باشی ڕێکنه‌‌خات و یا خود شێوازی به‌‌ڕێوه‌بردنی دروست و سه‌‌رکه‌‌وتووانه‌ی کۆبوونه‌‌وه‌‌کان فێر نه‌‌بێت، ئه‌‌وا له‌ ڕێبه‌ری کردنی به‌‌شه‌‌که‌‌یدا تووشی کێشه‌ ده‌‌بێت.
هه‌‌ر کات ئه‌‌ندامانی ده‌‌سته‌‌که‌ نه‌‌توانن به‌‌شێوه‌‌ی هه‌‌ماهه‌‌نگ به‌‌ره‌‌و پێش بڕۆن، ئه‌‌وا هه‌‌رگیز ناتوانرێت چاوه‌‌ڕوانی ئه‌‌وه‌ بکرێت که‌ جه‌‌ماوه‌‌ری میلیۆنی خه‌‌ڵک له‌ کاتی شه‌‌ڕ و بۆ کاری ڕێکخراوه‌‌یی ڕێبه‌‌ری بکه‌‌ن. هه‌ڵبه‌‌ته‌ په‌‌‌یوه‌‌ندی نێوان سکرتێری حیزب و ئه‌‌ندامانی ئه‌‌نجومه‌‌ن له‌‌سه‌‌ر بناغه‌ی په‌‌‌یڕه‌‌و کردنی ڕای زۆرینه‌ له‌ لایه‌‌ن که‌‌مینه‌‌وه‌‌یه‌؛ بۆیه‌ له‌‌م ڕووه‌‌وه‌ له‌‌گه‌ڵ په‌‌یوه‌‌ندی نێوان فه‌‌رمانده‌ و ده‌‌سته‌‌که‌‌ی جیاوازه‌ و لێره‌‌دا ئێمه‌ ته‌‌نیا قسه‌ له‌ لێکچوونێک ده‌‌که‌‌ین که‌ له‌ نێوان ئه‌‌م دووانه‌‌دا دێته‌ به‌‌ر چاو.
۲- ده‌بێ بابه‌ته‌کان به‌ شێوه‌یه‌کی ڕوون و ئاشکرا باس بکرێن و نه‌ک هه‌ر ته‌نیا سه‌رکرده‌ به‌ڵکو ئه‌ندامانی ئه‌نجوومه‌نیش له‌سه‌ر هه‌مان ڕێچکه‌ بڕۆن. له‌ پشت سه‌ری خه‌ڵک قسه‌ مه‌که‌ن و به‌ڵکو ئه‌گه‌ر بابه‌تێک له‌ گۆڕێدا بوو، ئه‌وا کۆبوونه‌وه‌یه‌ک پێکبهێننن و بابه‌ته‌کان بۆ وتووێژکردن له‌سه‌ریان به‌ شێوه‌یه‌کی ڕاسته‌وخۆ و ئاشکرا باس بکه‌ن و بڕیاریان له‌باره‌وه‌ بده‌ن، تاکو بتوانرێت به‌م جۆره‌ ڕێگا چاره‌یه‌ک بۆ کێشه‌کان بدۆزرێته‌وه‌. ئه‌گه‌ر کێشه‌ گه‌لێک بوونیان هه‌بێت، به‌ڵام به‌ ڕوونی نه‌خرێنه‌ به‌ر باس، بۆ ماوه‌یه‌کی زۆر بێ چاره‌سه‌ر ده‌مێننه‌وه‌. سه‌رکرده‌ و ئه‌ندامانی ئه‌نجوومه‌ن پێویسته‌ له‌ په‌یوه‌ندییه‌کانیاندا به‌رامبه‌ر یه‌کتر به‌ پشوو درێژی مامه‌ڵه‌ بکه‌ن و لێک تێگه‌یشتنیان له‌ نێواندا هه‌بێت. هیچ شتێک گرنگتر له‌ نه‌فه‌س درێژی، لێک تێگه‌یشتن، پشتیوانی و هاوڕێیه‌تی دوولایه‌نه‌ له‌ نێوان دامه‌زراوه‌کان و ئه‌نجوومه‌نه‌ حیزبیه‌ ناوچه‌ییه‌کان به‌رامبه‌ر یه‌ک بوونی نیه‌. له‌ ڕابردوودا سه‌رنجێکی که‌متر به‌م بابه‌ته‌ ده‌درا، به‌ڵام له‌ دوای حه‌وته‌مین کۆنگره‌ی حیزبه‌وه‌ به‌ره‌و پێش چوونێکی زۆر له‌م بواره‌دا به‌دی هاتووه‌ و یه‌کبوون و هاوڕێیه‌تی پته‌وتر بووه‌. پێویسته‌ ئێمه‌ له‌ داهاتووشدا به‌رده‌وام سه‌رنج بده‌ینه‌ ئه‌م بابه‌ته‌.
۳- “ئاڵووگۆڕی زانیاری” ئه‌مه‌ به‌ واتای ئه‌وه‌یه‌ که‌ ئه‌ندامانی ئه‌نجوومه‌نی حیزبی ده‌بێ له‌ مه‌ڕ ئه‌و بابه‌تانه‌ی ده‌گاته‌ بیریان یه‌کتر ئاگادار بکه‌نه‌وه‌ و ڕا و بۆچوونی خۆیان له‌ باره‌یانه‌وه‌ بگۆڕنه‌وه‌. ئه‌م بابه‌ته‌ بۆ دروستکردنی زمانێکی “بیرێکی” هاوبه‌ش گرنگیه‌کی زۆری هه‌یه‌. به‌ڵام که‌سانێک به‌م جۆره‌ ڕه‌فتار ناکه‌ن، ئه‌مانه‌ هاوشێوه‌ی که‌سانێکن که‌ لائوزی له‌ باره‌یانه‌وه‌ نووسیویه‌تی: “گه‌رچی ئاوازی که‌ڵه‌شێره‌کان و وه‌ڕینی سه‌گه‌کان گوێیان له‌ یه‌کتر هه‌یه‌، به‌ڵام له‌ هه‌موو ته‌مه‌نیاندا هیچ هاتووچۆ و پێوه‌ندیه‌کیان پێکه‌وه‌ نیه‌”(۱) و ئه‌نجامه‌که‌ی ده‌بێته‌