مبارزان کمونیست
گفتگوی کمونیست ماهانه با ىهار منذر فعال جنبش زنان در کردستان عراق در رابطه با سفر سه روزه اش به کانتون جزیره
کمونیست ماهانه:اخیرا شما سفری به کانتون جزیره در کردستان سوریه داشته اید. لطفا ابتدا درباره هدف و چگونگی سفر خود توضیحاتی بدهید.
بهار منذر: به عنوان همکار و همراه با تعدادی از خبرنگاران یکی از تلویزیونهای کشور نروژ، که من با آنها رابطه و همکاری دارم، توانستیم ملزومات این سفر را تدارک ببینیم. باید گفت وارد شدن به کردستان سوریه و کانتون جزیره تنها از مرز کردستان عراق ممکن است و آن هم با محدودیت و موانع زیادی از طرف حکومت اقلیم و حزب دمکرات کردستان عراق (پارتی) روبرو هست. اگر این موانع و محدودیت ها نمیبود مردم به ویژه زنان زیادی از جمله در از کردستان عراق به طرف آن کانتونها سرازیر میشدند و ضمن حمایت آز آنها عموما خواهان آشنائی بیشتر با چگونگی سیستم اداره جامعه خصوصا آشنائی بیشتر با موقعیت زنان آنجا هستند. سفر ما سه روز طول کشید.
هدف ما نیز آشنائی از نزدیک با زنان درگیر در مقاومت و مبارزه علیه داعش و شرایط عمومی زندگی مردم در آن مناطق بود. همچنین برای من رساندن حمایت و پیام گروپ “ژیان” در کردستان عراق، که من نیز عضو آن هستم به مردم و خصوصا دختران مبارز و مسلح در نبرد قهرمانانه شان علیه جریان تروریستی داعش هدف دیگری بود که به نمایندگی از گروپ ژیان این پیام را توانستم به جمعهای زیادی از آنها برسانم.
کمونیست ماهانه: در این دیدار کوتاه چند روزه مهمترین مسئله ای که شما با آن روبرو شدید یا برخورد کرده اید چه بودند؟
بهار منذر: با صدور قانون ویژه زنان، که افکار عمومی را به خود جلب کرده بود، توانستیم با صادر کنندگان و فعالین آن از نزدیک دیدار داشته باشیم. ضمن اینکه ملاحظاتی روی بندهایی از آن داشتیم در کلیت خود حمایت خود و پیشرو بودن چنین قوانینی را به اطلاع آنها رساندیم و با تعدادی از زنان حول آن به بحث و تبادل نظر پرداختیم.
در جریان دیدار با یکی از مسئولین گروهی از زنان مسلح و جنگنده، او ضمن بیان اینکه از مرگ و کشتن هیچ کسی خوشحال نیست اما با اعتماد بنفس کامل می گفت من خودم یکصد داعش را کشته ام چونکه ما از نزدیک شاهد جنایتکاری این تروریستها بوده ایم، دختر مسڵح دیگری می گفت آنها دیده اند که گروه اسلامی داعش چگونه کودکان و بزرگسالان را گردن زده اند و سر آنها را روی لاشه ها می گذاشتند که چنین رفتارهای وحشیانه ای باعث نفرت عمیق ما میشد در نتیجه در کشتن و از بین بردن آنها هیچ تردیدی نداشته و نداریم.
از نظر سیستم اداره جامعه نیز، اگر چه به دلیل محدودیت زمانی فرصت کافی برای جستجوئی دقیق نبود اما در مشاهده عمومی میتوان دید که اولا بر عکس اقلیم کردستان عراق که اداره جامعه اساسا در دست مردان است، در آنجا زنان در راس اداره جامعه قرار دارند. هدیه علی یوسف، زن برجسته ای است که یکی از دو شخصیت اول رهبری و اداره کننده کانتون جزیره است. به همین ترتیب در سطوح دیگر این تناسب و نقش زنان در جامعه اعمال میشود.
پدیده مذهب نیز از دیگاه عمومی از جمله از نظر همه کسانی که ما با آنها صحبت کرده ایم، به ویژه زنان، به عنوان یک پدیده ضد زن و اینکه زن را در سطح مردان نمی داند می شناختند و آنرا منفی می دانستند، در حالی که در کردستان عراق مذهب و قوانین اسلامی در راس حکومت و همه امورات حکمفرما است و زنان را قربانی کرده است.
جنبه مهم دیگری از مشاهدات ما آشنائی با شکل اداره جامعه و سازماندهی و بالا بودن روحیه مقاومت همگانی بود. “ی پ ژ” (“واحدهای حفاظت زنان”- سازمان مسلح زنان) اگرچه بدوا بخشی از “ی پ گ” بود، اما دو سالی است که از”ی پ گ” جدا شده و سازمان مستقلی شده است. هر چند رفت و آمد و همکاری مردان درون ی پ گ با ی پ ژ چشمگیر و مستمر است اما نفس استقلال سازمانی زنان در آنجا از منظر خودشان نشانه نمایش دادن قدرت و توان زنان در اداره جامعه یا نبرد کردن درعرصه نظامی است. وقتی مدتی با آنها قاطی میشوی متوجه خواهی شد که روحیه شادی و فرهنگ رقص جایگا ویژه ی نزد آنها دارد. یکی از آنها میگفت داعش که یک نیروی ضد زن است از رقص و آواز و شادیهای ما زنان نیز می ترسد.
کمونیست ماهانه: آما در کنار پیشرفت قوانین به نفع زنان و نقش برجسته زنان در میدان جنگ با داعش و همچنین اداره سیاسی-اجتماعی و اقتصادی جامعه مسئله ازدواج نکردن دختران، حداقل در یکانهای مسلح و جدا بودنشان از مردان، تصویر متفاوتی از برابری زن و مرد می دهد. شما چه اطلاعاتی در این زمینه توانستید بدست بیاورید؟
بهارمنذر: شما درست میگوئید، سوال بجائی است. متاسفانه ما فرصت کافی نکردیم حول این موضوع تحقیق کافی کنیم. اما خود دختران مسلح در واحدهای ی پ ژ، حداقل چند موردی که ما برخورد کردیم، در این رابطه می گفتند که مسئله اول آنها قبل از توجه به ازدواج، مسائل عمومی و مهمتر از جمله جنگ و ارتقای موقعیت زن و استقلال آن در جامعه است. در هر حال من هم فکر میکنم این سنت و موقعیت سوال برانگیز است و با موقعیتهای مثبت که زنان در آنجا بدست آورده اند همخوانی ندارد. ضروری است بیشتر به کنه این مسئله پی برد.
کمونیست ماهانه: شرایط اقتصادی و امنیتی مردم چگونه است؟
بهارمنذر: از نظر اقتصادی مردم عموما فقیر هستند. هر چند منابع نفتی و کشاورزی زیادی در آنجا هست اما بنظر می رسد شرایط جنگی و امنیتی و همچنین نوعی محاصره اقتصادی که شده اند، هنوز اجازه نداده است که این ثروت و امکانات اقتصادی در سوخت و ساز جامعه و رفاهیات آنها تاثیر مثبت بگذارد. اما بنظر میرسد از طریق تعاون و همکاری همگانی که جاری است به وضعیت اقتصادی خود نیز سروسامان بهتری بدهند. از نظر امنیتی نیزعلاوه بر کوبانی که دنیا شاهد آن است، درمناطق زیادی مردم درگیر جنگ با داعش هستند و مناطق و روستاهای زیادی ویران شده است. از مناطق جزیره نیز دهها هزار نفر مجبور به ترک محل زندگی خود شده اند و به کردستان عراق پناه برده اند. “تیل کوچر” و منطقه “رمیلان” که جزء کانتون جزیره هستند منطقه درگیری با داعش هستند. در مناطق دیگر از جمله در کانتون جزیره نیز هنوز امنیت کامل برقرار نیست درمواردی داعش عملیات تروریستی و انتحاری در آنجا آنجام می دهد. به شهر قامیشلو نیز که رفتیم در آنجا نیز احساس امنیت کافی وجود نداشت. شبها اغلب شهر خلوت میشود.
کمونیست ماهانه: به عنوان سوال آخر آیا به هدفی که در دستور گذاشته بودید رسیدید؟ آیا قانون مصوب ویژه زنان که در اول نوامبر ٢٠١٤ با امضای روسای نهاد رهبری کانتون جزیره، هدیه علی یوسف و حمید دهام العاصی اعلام شد، میتواند تاثیری بر روند جنبش برابری زن و مرد در منطقه خصوصا در کردستان عراق بگذارد؟
بهارمنذر: چنانچه میتوانستیم مدت زمان بیشتری بمانیم بی تردید جامعتر با مسائل و رویدادهای جاری در آنجا آشنا میشدیم و میتوانستم اطلاعات جامعتری به خوانندگان شما نیز بدهم. اما واقعیت این است مدت زمان سه روز بسیار کم بود و بنا به دلایل مختلف از جمله امنیتی امکان ماندگاری بیشتر برای ما در آن مقطع نبود. در مجموع ما توانستیم به مهمترین اطلاعاتی که قبل از رفتن مورد نظرمان بود دست بیابیم. اما درباره تاثیرات آن قوانین ویژه زنان باید گفت بدون تردید در همه جا تاثیر مثبت گذاشته و خواهد گذاشت. تاثیرات آن در کردستان عراق نیز دوطرفه بوده است. از یکسو طیف آخوند و جریانات عقب افتاده اسلامی با شنیدن چنین مصوبه ای پشت منبر رفتند و به تکاپو افتادند و حتی کسانی مانند صالح مسلم را تهدید و تحت فشار قرار دادند. از طرف دیگر این قانون با موجی از حمایت زنان و فعالین کمونیست و چپ و روشنفکران و سکولارهای جامعه کردستان عراق روبرو شده است. کلا راه برای بیان نظرات مخالف علیه مذهب و ضدیت آن با زن در سطوح مختلف از جمله در میدیا بازتر شده است. احساس قدرت و اعتماد بنفس در زنان به ویژه فعالین جنبش برابری زن و مرد بسیار بالا رفته است.
کمونیست ماهانه: با تشکر از شما (این گفتگو به زبان کردی و از طریق تلفن صورت گرفته ، همکاران نشریه کمونیست به فارسی ترجمه کرده اند).
منبع: کمونیست ماهانه، شماره نهم، ٣١ دسامبر ٢٠١٤
http://www.hekmatist.org/index.php
