حامیان قانون کار ضد کارگری تحت هر پوششی باید منزوی شوند
(مصاحبه رادیو پرتو با رحمان حسین زاده)
رادیو پرتو: دولت حسن روحانی با شعار “تامین امنیت شغلی کارگران” پروژه اصلاحیه قانون کار را دنبال میکند. ضرورت این تغییر و اصلاحیه قانون کار ضد کارگری برای سرمایه داران و دولت اسلامی آنها در حال حاضر چیست؟
رحمان حسین زاده: قبل از هر چیز تلاش دولت سرمایه روحانی طبق معمول با شعار دروغین و عوامفریبانه و وارونه “تامین امنیت شغلی کارگران” شروع شده و این درست برعکس است. تلاش برای ایجاد این تغییرات و اصلاحات در همان قانون کار ضد کارگری تماما در جهت بی تامینی بیشتر موقعیت شغلی کارگران و طبقه کارگر است. در ادامه بیشتر به آن می پردازیم. از همان ابتدا که بحث تصویب قانون کار در جمهوری اسلامی مطرح بوده و اصلاحیه های مختلف مطرح شده و از جمله در دولت احمدی نژاد هم، با همین شعارهای ضد کارگری و دروغین همراه بوده است. طبقه کارگر ایران با این پروپاگاند آشناست و گول این عوامفریبی ها را نمی خورد. میخواهم بگویم کاملا با عوامفریبی می خواهند، دقیقا تغییرات بسیار ضد کارگری تر از آن چیزی که هست علیه طبقه کارگر در همین قانون کار ضد کارگری ایجاد کنند. ضرورتش از کجا است؟ ضرورتش این است طبقه سرمایه دار ایران و کارفرماها تعرض وسیعتری به سطح معیشت طبقه کارگر و به استانداردهای اولیه که در محیط کار باید رعایت شوند، سازمان دادند و میخواهند بیشتر این را گسترش بدهند. ضرورت این است سرمایه داری ایران برای سودآوری بیشتر احتیاج به تعرض بیشتری به موقعیت شغلی و دستمزد طبقه کارگر دارد. در نتیجه این تلاشهایی که به نام “اصلاح قانون کار” در دوره احمدی نژاد و اکنون در دولت روحانی با بیشرمی آن را ادامه می دهند در راستای سازمان دادن تعرض وسیعتر به موقعیت شغلی کارگران، در راستای به جیب زدن سود بیشتر سرمایه داران و به قیمت تحمیل بیحقوقی بیشتر به کارگران و ناامن کردن هرچه بیشتر شرایط شغلی کارگران و طبقه کارگر ایران است.
رادیو پرتو: در این میان ما شاهد هستیم که مخالفتهایی با تغییر مفاد و موادی از این قانون توسط بخشهایی حتی از خود حاکمیت مطرح می شود. حتی در این میان تشکل های دولت ساخته که نمونه آن کانون هماهنگی شورای اسلامی کار که وابستگی به یکی از جناحهای حکومتی دارد مخالفتش را با تغییرات در قانون کار اعلام کرده است. جنس مخالفت این حضرات با تغییرات مطرح شده چیست و در خدمت کدام طبقه قرار می گیرد؟
رحمان حسین زاده: ببینید در وهله اول از نظر ما قانون کار جمهوری اسلامی تماما ضد کارگری است. قانون کاری که در سال 1369 نهایتا تصویبش کردند در دل یک تناسب قوای به شدت نامساعد علیه طبقه کارگر ایران تحمیل و تصویب شده است. واضح است اولیه ترین استانداردهای یک قانون کار کارگری در آن رعایت نشده است. در همه این سالها حزب حکمتیست، کمونیستها، صف اگاه کارگران قانون کار ضد کارگری جمهوری اسلامی را افشاء کردیم. در این میان این اصلاحیه ها و تغییرات که مطرح شده حتی ضدکارگری تر از چهارچوب تماما ضد کارگری قانون کار موجود است. در نتیجه به قول شما بخشی از خود حاکمیت به ویژه آنهایی که پادوی جمهوری اسلامی در میان طبقه کارگر هستند، از جمله خانه کارگر و شوراهای اسلامی و … که تماما مدافع قانون کارضد کارگری جمهوری اسلامی هستند، با مخالفت با این درجه از اصلاحیه و تغییر ضد کارگری، به نفع خود قانون کار ارتجاعی تبلیغ میکنند، میخواهند قانون کار ضد کارگری جمهوری اسلامی را به طبقه کارگر بقبولانند. در نتیجه به طور کلی دو نوع برخورد به این اصلاحیه ها وجود دارد. یک برخورد بخش آگاه و پیشرو و ماکسیمالیست در درون طبقه کارگر و از جمله ما کمونیستها است که کل قانون کار جمهوری اسلامی را ضد کارگری و مردود دانسته و باید کنار گذاشته شود. از یک طرف بخشی هم هست از جمله در درون جمهوری اسلامی، خانه کارگر، شورای اسلامی و بخشا حتی در میان بعضی از اپوزیسیون هم تحت نام “فعلا فقط همین ممکن است” به بهانه مخالفت با این اصلاحیه های ضد کارگری، مدافع قانون کار ضد کارگری فعلی هستند. از نظر ما کلیت قانون کار جمهوری اسلامی و اصلاحیه هایی هم که مطرح شده تماما علیه منفعت طبقه کارگر است و طبقه کارگر ایران آگاهانه باید آن را رد کند. مانورهای فریبکارانه نوع خانه کارگر و شوراهای اسلامی را باید افشاء و رسوا کند.
رادیو پرتو: همانطور که اشاره کردید، در میان طیفی از اپوزیسیون امکانگرا به بهانه مخالفت با تغییر در مواد قانون کار به نوعی شائبه دفاع از قانون کار موجود را دامن میزنند. نظر حزب حکمتیست در این رابطه چیست؟
رحمان حسین زاده: طبقه کارگر در محل کار می بینند و هر روز تجربه کرده که کلیت قانون کار جمهوری اسلامی و اصلاحیه های بعدی، سند تعرض مستمر به سطح معیشت کارگران و استانداردهای اولیه شرایط کار است. در نتیجه کارگران به طور اساسی علیه کلیت قانون کار و همین اصلاحیه ها هستند. موضع کمونیستها و حزب ما هم همین است. اما در عین حال که علیه بنیاد و کلیت قانون کار ضد کارگری جمهوری اسلامی هستیم، نسبت به این اصلاحیه هایی که شرایط کار و معیشت کارگران را بدتر میکند، بی تفاوت نیستیم. مثلا یک نمونه از همین اصلاحیه ها اینست که به کارفرما می خواهند این اختیار را بدهند، هر وقت دلش خواست قرارداد با کارگر را فسخ کند. معنی اش اینست، دست کارفرماها حتی به نسبت گذشته در اخراج کارگران چه جمعی و چه فردی بازتر میشود. خیلی روشن است در هرجا و در هر کارخانه و کارگاهی که بخواهند این مورد را اجرا کنند، باید سد بست و مقاومت کرد و این سیاست ضد کارگری را شکست داد. در نتیجه ما به عنوان کارگر کمونیست و بخش پیشرو طبقه کارگر هم علیه کلیت قانون کار ضد کارگری هستیم، هم علیه این اصلاحیه ها و تغییرات هستیم. این تفاوت اساسی سیاست کمونیستها و بخش پیشرو طبقه کارگر ایران با جریانات و کسانی است در میان کارگران و یا در میان اپوزیسیون که زیر نام “واقع بینی و امکانگرایی” به بهانه مخالفت با اصلاحات تا مغز استخوان ضد کارگری توجیه دفاع از قانون کار ضد کارگری را میتراشند. توجیه کنندگان و حامیان قانون کار جمهوری اسلامی در هر رنگ و لباسی باید افشاء و منزوی شوند.
رادیو پرتو: سئوال دیگر اینست رابطه این اقدامات رژیم اسلامی در عرصه قانون کار با پروسه احتمالی رسیدن به توافق با کشورهای بزرگ سرمایه داری، آمریکا و کشورهای غربی چیست؟
رحمان حسین زاده: این تغییرات و اصلاحیه ها بدوا و مستقیما از پروسه مذاکرات به بهانه هسته ای و توافق احتمالی با کشورهای بزرگ سرمایه غربی سرچشمه نگرفته است. این اصلاحیه ها که از شش یا هفت سال قبل و از دوره احمدی نژاد شروع شده، قبل از هر چیز از نیاز سرمایه داری ایران برای سود آوری بیشتر و به این منظور از سازماندهی تعرض بیشتر به طبقه کارگر، از سر کاستن بار بحران طبقه سرمایه دار و سرشکن کردن بر طبقه کارگر ضروری شده است. کارگر ارزان میخواهند تا سرمایه داران سود بیشتر و پول بیشتر جارو کنند. مسئله به همین سادگی است. در عین حال پیشبرد این تعرض به طبقه کارگر خدمتی بزرگ به کل سرمایه جهانی است که در سطح جهانی دنبال تحمیل شرایط کار ارزان است. به هر نسبت اینها با کشورهای سرمایه غربی نزدیک بشوند، باید نشان دهند که میتوانند شرایط سود آوری بالای سرمایه را مهیا کنند. نشان دهند شرایط تامین سود بیشتر برای سرمایه گذاری تامین است و به این معنا سرمایه داران غربی را وسوسه کنند که بیایند در ایران سرمایه گذاری کنند. این پیام را به قدرتهای سرمایه میدهند که مگر نمی بینند، اینجا کارگر با استاندارد بسیار پایینی کار می کند. میخواهند نشان دهند، اینجا کارفرما و سرمایه دار دستش باز است هر وقت دوست داشت کارگر را اخراج بکند، یا هر بلایی سر دستمزدش ایجاد کند. این کاری است که در کشورهای غربی به آسانی نمی توانند انجام دهند. هرچند در کشورهای غربی و در سطح جهانی هم هر روزه مشغولند تعرض بیشتری به کار و معیشت طبقه کارگر سازمان دهند. اعتصابات و اعتراضات اخیر در اروپا و آلمان و بروکسل علیه همین تعرضات سرمایه است. در هر حال به هر نسبت این قانون کار و اصلاحیه های ضد کارگری را جا بیندازند به سرمایه جهانی و غربی به کشورهای بزرگ سرمایه نشان میدهند که شرایط بسیار مناسبی برای سود آوری بیشتر به وجود آوردند. اما مسئله اینست بورژوازی ایران به آسانی نمیتواند این شرایط را فراهم کند.
رادیو پرتو: برگردیم به طبقه کارگر و عکس العمل این طبقه در برابر تعرضات گستاخانه بورژوازی و دولت اسلامی آنها علیه میلیونها کارگر و توده کارکن در جامعه ایران، سئوال اینست نقش طبقه کارگر در شرایط فعلی چیست؟ آیا جمهوری اسلامی ظرفیت پذیرش یک قانون کار که تامین کننده حداقل منفعت طبقه کارگر ایران باشد را دارد؟ آیا این رژیم می تواند قانون کاری را در حد استانداردهای فعلی دولتهای بورژوایی اروپایی قبول کند؟
رحمان حسین زاده: نه. قطعا جمهوری اسلامی چنین ظرفیتی را ندارد. نه تنها ظرفیت قبول یک قانون کار با رعایت استانداردهای اولیه حقوق کارگر را ندارد، به قول شما حتی ظرفیت قبول قانون کار در سطح نه تنها کشورهای پیشرفته صنعتی مثل انگلستان، فرانسه، آلمان را ندارد، حتی راستش ظرفیت قبول قانون کار مثل یونان و پرتقال را هم ندارد. در ایران و کشورهای مشابه، سرمایه داری به نیروی کار ارزان و استبداد سیاسی لازمه آن متکی است و قانون کار قابل قبول کارگران جایی ندارد. نقش طبقه کارگر ایران این بوده که در همه این سالها قدم به قدم در عرصه های متنوع مبارزه اقتصادی طبقاتی مبارزه کرده و باز هم باید آن را ادامه دهد. طبعا با ساز و کار بسیار آماده تر، با سازمانیافتگی بالاتر، با اتحاد بیشتر، با خودآگاهی بیشتر در هر رشته کارگری در هر محله کارگری در مراکز کلیدی کارگری و در سطح سراسری تلاش برای ایجاد هماهنگی بیشتر در مبارزه و طرح مطالبات اساسی مثل افزایش دستمزدها، سد کردن اخراجها، تامین بیمه های اجتماعی، تامین بیمه بیکاری مکفی، همه اینها را باید کماکان به عنوان مطالبات برحق برایش مبارزه کرد و در هر مبارزه آن را تحمیل کرد. طبقه کارگر یک عرصه مبارزاتیش علیه کلیت قانون کار جمهوری اسلامی است و همزمان علیه این اصلاحیه ها باید مبارزه موثر کند. اگر بخواهیم طبقه سرمایه دار و دولت حامیشان را مجبور به عقب نشینی بکنیم، مبارزه اقتصادی کنونی طبقه کارگر از این سطح دفاعی، از این پراکندگی که الان هست، لازمست خود را خلاص کند و بیشتر به جلو بیاید. این در گرو اتحاد بیشتر، سازمان یافتگی بیشتر، خودآگاهی بیشتر و به ویژه در این شرایط در گرو همبستگی، هماهنگی و ارتباط موثرتر رهبران کارگری در میان بخشهای مختلف طبقه کارگر ایران است. و نهایتا در این مبارزه که علیه تعرض طبقه سرمایه دار وعلیه قانون کارشان وجود دارد، طبقه کارگر باید آلترناتیو خود یعنی قانون کار کارگری را پرچم خود کند. مفاد قانون کار کارگری موجود است. ازجمله حزب حکمتیست در برنامه دنیای بهتر چنین قانون کاری را ارائه کرده است. در شماره قبلی نشریه کمونیست هفتگی تحت عنوان “قوانین کار و رفاه اجتماعی” منتشر شد. کارگران آگاه و کمونیست آگاهی کاملی در مورد چنین مفادی و محورهای اساسی یک قانون کار کارگری دارند و برایش تلاش کردند. هر ساله در مناسبت روز جهانی کارگر اتفاقا قطعنامه هایی که در مراسمهای مستقل کارگری صادر میشوند، رئوس قانون کار کارگری را ارائه کرده اند. این قطعنامه های کارگری از نظر من مفاد یک قانون کار کارگری است. در سطح جنبش کارگری در موردشان آگاهی هست و طبعا قدم به قدم برای تحمیلش به طبقه سرمایه دار، تحمیلش به جمهوری اسلامی و جا انداختنش در صفوف طبقه کارگر ایران باید مبارزه کرد. این آن راهی است که طبقه کارگر ایران باید به پیش ببرد هم به طور موردی برای تحمیل مطالبات برحق خودش هم به طور اساسی برای جا انداختن و تحمیل یک قانون کار کارگری که رئوس آن بارها و بارها توسط کارگران آگاه در مراسمهای روز جهانی کارگر به جامعه ارائه شده است.
***