مبارزان کمونیست
داعش محصول منجلاب سیاه سوریه و عراق است
مصاحبه کمونیست هفتگی با فاتح شیخ درباره پیشرویهای اخیر جریان ارتجاعی “داعش” در عراق
کمونیست هفتگی: در روزهای اخیر جریان ارتجاعی “دولت اسلامی عراق و شام” – داعش، بدون مقاومت جدی ارتش و نیروهای امنیتی و انتظامی دولت مرکزی عراق شهرهای موصل، تکریت، سامرا و چند شهرک اطرف شهر کرکوک را برق آسا تصرف کرده است. به نظر شما چطور اینچنین سریع پیشروی می کنند؟ چرا مقاومتی جدی در مقابل آنها صورت نمی گیرد؟ جریانات فرقه ای/ مذهبی و بازماندگان رژیم بعث چه نقشی دارند؟ کلا داستان چیست؟
فاتح شیخ: پیشروی سریع داعش قبل از هر چیز ماهیت پوک ارتش عراق را آشکار ساخت. آنچه ارتش عراق نام گرفته و بخصوص باند موسوم به “نیروهای ویژه” دولت مالکی، نیروی نظامی “دولت” نیستند بلکه میلیشیاهای فرقه ای هستند که در جدال قدرت جاری در عراق دست بالا پیدا کرده اند. پس از اشغال عراق توسط آمریکا و بریتانیا که به سقوط دولت بعث و انحلال ارتش آن منجر شد، تا به حال دولت جانشینی که دارای قدرت سیاسی و نظامی فراگیر در سراسر آن کشور باشد شکل نگرفته است. آنچه دولت مرکزی بغداد نام دارد و هشت سال است مالکی در راس آن است، ترکیبی ناسازگار از نیروهای سیاسی مختلفی است که در “توافق” ناروشن و ناپایداری ثروت جامعه را تصاحب و بین خود تقسیم کرده اند. مدام هم بر سر میزان سهامشان جنگ و دعوا دارند. ده سال است این جنگ و دعوا بر سر منافع زمینی را در شکل جنگ فرقه های مذهبی شیعه و سنی پیش برده اند و شهروندان جامعه را در شکافهایی که عامدانه گسترش داده اند تقسیم کرده و به جان هم انداخته اند.
در سه سال گذشته در استانهای شمال غربی و غرب عراق که منطقه نفوذ احزاب و جریانات ناسیونالیست و عشیره ای مخالف مالکی است تحرکات وسیعی به شکل تظاهرات و تحصن جریان داشت. مالکی با آن جریانات کنار نیامد و سرانجام در ماههای اخیر تظاهراتها و تحصنها را ازجمله در موصل توسط همین نیروی نظامی با خشونت تمام سرکوب و متفرق کرد. سرکوبگری و استبداد لجوجانه مالکی بر متن ناامنی حاکم بر حیات سیاسی و معیشتی مردم، زمینه را برای نفوذ داعش مساعد ساخت. دارودسته فوق ارتجاعی مسلحی که در این سه سال جنگ سوریه پا گرفته و نیرو جمع کرده است. از آنجاکه ارتش و نیروهای ویژه مالکی در موصل در موقعیت نیروهایی بیگانه، سرکوبگر و دشمن بودند، داعش با بهره برداری از شکاف فرقه ای ایجاد شده توانست به آسانی آنها را فراری دهد. تاثیر انتخابات اخیر عراق بر کلاف سردرگم اوضاع سیاسی آن کشور و تشدید اختلافات جریانات سیاسی سهیم در حاکمبت بغداد هم فاکتور سیاسی موثری در سیر سریع رویدادهای روزهای اخیر بوده است.
تردیدی نیست که نیروهای بازمانده از رژیم بعث در این ماجرا نقش دارند اما جدا از میزان تاثیر آنها، انفجار اوضاع پرتنش عراق در ادامه جنگ و دعوای گسترده سه سال اخیر مالکی و مخالفانش دور از انتظار نبود. داعش در ظرفیت یک نیروی نظامی تروریست حاشیه ای در این اوضاع سناریو سیاهی با تصرف موصل و شهرهای دیگر موقتا به یک بازیگر صحنه و تغییر دهنده معادلات سیاسی و نظامی تبدیل شده است. گرچه این دارودسته قادر نیست آن شهرها و مناطق را اداره کند، اما در کوتاه مدت میتواند یک وضعیت سناریو سیاهی وحشیانه بر این مناطق تحمیل کند و ازجمله تا همینجا باعث آوارگی صدها هزار شهروند شده است. اما مخاطرات و پیامدهای ظهور این ارتجاع لجام گسیخته در صحنه جدالهای جاری عراق و سوریه و دامن زدن به نفرت و تفرقه مذهبی به مراتب جدیتر است و باید بسیار جدی گرفته شود.
این واقعیت که داعش نتوانسته است سلطه خود را به مناطق کردنشین ایالتهای موصل و کرکوک گسترش دهد اثبات میکند که پیروزی اش بر ارتش و نیروهای ویژه مالکی علاوه بر پوکی و فساد و رسوائی آن نیروها حاصل موقعیت بیگانه و شبه اشغالگر نیروهای مالکی در موصل بوده است. در این میان شهروندان شهر کوچک تلعفر با نیروی دفاع از خود محلی توانستند حمله داعش را عقب برانند و با ایستادگی شایان تقدیر خود عملا راه موثر مقابله با این را نشان دادند.
کمونیست هفتگی: به مخاطرات و پیامدهای منفی سیاسی- اجتماعی این رویداد، دامن زدن به شکاف فرقه ای شیعه- سنی و احتمال درگیری جنگ مذهبی اشاره کردید. مردم عراق در مقابله با این مخاطرات چه راههایی در پیش دارند؟ آیا تشکیل میلیشیای مردمی می تواند در عقب راندن آین جریانات ارتجاعی کارساز باشد؟
فاتح شیخ: مقدم بر هر اقدامی باید فورا جلو پیشروی و تحرک این هیولای ارتجاعی را سد کرد. نه تنها این بلکه باید در اسرع وقت مناطق تصرف شده داعش را از ابراز وجود ارتجاعی آن پاک کرد. این در وهله اول کار مردم آزادیخواه است. اما هر نیرویی که قادر به اقدامی در این امر ضروری باشد آن اقدام مثبت است. مردم شهر کوچک تلعفر در همین گیرودار نشان دادند که نه تنها با پیشروی داعش غافلگیر و مرعوب و مردد نشده اند بلکه با اتکاء به مقاومت محلی به موقع، شجاعانه و بی تردد خود توانستند تعرض داعش را خنثی کنند. چنین مقاومت شجاعانه ای با تکیه به نیروی خود مردم و سازمانیابی مسلح مردمی کلید درهم شکستن تعرضات داعش و غلبه بر فضای ارعابی است که این نیروی تروریست قصد دارد با توحش خود بر جامعه تحمیل کند.
در عین حال واضح است که یاریرسانی فوری و شایسته به آوارگانی که از بیم توحش داعش و در جستجوی امنیت، زندگی خود و کودکانشان را به دوش گرفته اند نه فقط یک وظیفه انسانی بلکه یک پاسخ سیاسی آزادیخواهانه به وضعیت پیش آمده و شرکت در ایجاد یک همبستگی سراسری علیه داعش و هر ابراز وجود دیکر ارتجاع مذهبی و سکتی در صحنه سیاست امروز و آینده عراق است.
اما علاوه بر این پاسخهای فوری، باید تلاشهای جدی در سطح سیاسی ماکرو برای به هزیمت کشاندن و ریشه کن کردن اسلام سیاسی و خشکاندن منجلابی که این جنین جرثومه های ارتجاعی در آن مجال رشد مییابند به عمل آید. داعش محصول منجلاب سناریو سیاه سوریه و عراق است. این منجلابها را باید خشکاند. جمهوری اسلامی را به عنوان سردمدار جریانات اسلام سیاسی منطقه باید سرنگون کرد و از سر راه زندگی بشریت آزادیخواه برداشت. برچیدن جمهوری اسلامی و بساط حاکمیت سرسپردگان آن در عراق و سوریه و منطقه، راه را برای دست بردن به ریشه، برای برچیدن سرمایه داری که منشا فجایع معاصر و احیاء و بازتولید ارتجاع مذهبی در غرب و شرق جهان است هموار خواهد کرد. پرچم مبارزه رادیکال علیه امثال داعش و منجلابهایی که در آن رشد میکنند و بازیابی آزادیهای سیاسی و حقوق مدنی انسانها که توسط این گندابهای ارتجاعی تهدید میشوند، شرط ضروری پیشروی به سوی سوسیالیسم در شرایط امروز جهان است.
تا آنجا که به صحنه سیاست عراق بر میگردد تلاش همه نیروهای آزادیخواه و سکولار و چپ و کمونیست برای برچیدن ترتیبات سیاسی حاکم مبتنی بر تفرقه و تبعیض مذهبی و قومی و برقراری یک نظام سیاسی سکولار غیرمذهبی و غیرقومی، وظیفه ای فوری و گامی ضروری برای پیشرفت سیاسی جامعه و نجات آن از سناریو سیاه کنونی است. در عین حال و در راستای همین استراتژی آزادیخواهانه و پیشرو، تلاش برای برگزاری فوری یک رفراندوم آزاد با نظارت مراجع بین المللی در همه مناطق کردنشین عراق یک وظیفه عاجل آزادیخواهان و کمونیستها در کردستان و سراسر عراق است. این حق سیاسی و بدیهی مردم مناطق کردستان عراق است که در مورد آینده سیاسی خود خواه به صورت رای به جدائی از عراق و تشکیل دولت مستقل و خواه به صورت ماندن در چارچوب کشور عراق به عنوان شهروندان متساوی الحقوق با آراء آزادانه خود تصمیم بگیرند. وقت آن است که تاریخ رابطه جامعه کردستان عراق با دولت مرکزی عراق برای همیشه از گذشته نابرابر و ناعادلانه و فاجعه بار گسسته شود و بر مبنایی عادلانه و متمدنانه گذاشته شود و حل و فصل گردد. علاوه بر تجربه چندین دهه جدال و کشمکش پرفاجعه، تجربه نزدیک دو دهه گذشته و مشخصا تجربه رابطه ناروشن و ناپایدار یازده سال اخیر میان منطقه کردستان و دولت بغداد نشان داده است که راههای بینابینی ازجمله ترتیبات موهوم موسوم به “اتحاد فدرالی” کارساز نیستند. مردم آزادیخواه کردستان دیرزمانی است که به حق خود و به شایستگی سیاسی خود آگاهند که با آراء آزادانه خود درباره آینده سیاسی جامعه کردستان تصمیم بگیرند.
با سپاس از شما
11 خرداد ماه 1393/ 11 ماه ژوئن 2014
